Otizm Nedir ve Belirtileri Nelerdir? | Unigo

Otizm, ciddi bir gelişim bozukluğu olarak tanımlanabiliyor ve beynin yapısı ile işleyişini etkileyen sinir sistemi sorunları nedeniyle ortaya çıktığı düşünülüyor. Peki, bu durumun tedavisi mümkün mü? Otizm kelimesi herkesin aklında farklı tanımlamalar oluşturabiliyor. Bazıları, süper hafızası ile tanınan otizmli bireyleri betimleyen “Yağmur Adam” filmine atıfta bulunurken, diğerleri Mucize Doktor dizisindeki otizmli doktoru hatırlıyor. Ancak otizm, üstün yetenekler veya olağanüstü bir hafıza ile aynı şey değildir.

Hayatın ilk üç yılı içinde belirti gösteren otizm, beyin yapısını etkileyen sinir sistemi sorunlarından kaynaklanıyor. 1980’lerde her 2,500 çocuktan birinin otistik spektrumda yer aldığı biliniyordu, ancak son araştırmalar her 68 çocuktan birinin otizmli olduğunu ortaya koyuyor. Bu da dünya nüfusunun neredeyse %1’inin otizmli olduğu anlamına geliyor.

Otizm, erkeklerde kızlara oranla 5 kat daha fazla görülmektedir ve oldukça geniş bir spektrum içinde farklı belirtiler gösteren bir gelişimsel bozukluktur. Bazı otistik çocuklar olağanüstü yetenekler sergilerken, önemli bir kısmında zeka geriliği de mevcut olabiliyor. Otizmin belirtileri arasında; göz teması kurmama, konuşmama, isme tepki vermeme, iletişimde zorluk, sosyal ilişkilerde sıkıntı, tekrarlayıcı davranışlar ve zaman zaman kendine veya çevresine zarar verme yer alıyor. Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, tedavi yöntemleri arasında bire bir yoğun eğitim en etkili araç olarak öne çıkıyor.

Otizm Tanısını Kim, Ne Zaman Koyuyor?

Otizm tanısı, laboratuvar testleriyle değil, çocuk psikiyatristi ve çocuk nörologu tarafından doktor muayenesi ve aileyle yapılan görüşmeler sonucu konulmaktadır. En uygun tanı sürecinin 12. ay civarında olduğu vurgulanıyor. Daha önce verilen yetersiz veriler nedeniyle tanı konulması doğru görülmüyor fakat 12. ayın da çok fazla geçmemesi önemli.

Otizmin Belirtileri Neler?

Otizmli çocukların dış görünüşleri genellikle normaldir, ancak davranışsal farklılıklar sergilerler. Belirtiler genellikle sosyal yeteneklerde eksiklik, iletişim bozuklukları ve kısıtlı ilgi alanları olarak üç ana başlık altında toplanabilir:

• Otizmli çocuklar göz teması kurmamaktadır,
• Adlarına tepki vermezler,
• Çevrelerindeki nesnelere ilgi göstermezler,
• Bakım verenlerine veya annelerine tepki vermezler,
• Konuşmaları ya geç başlar ya da hiç konuşmazlar,
• İlgi alanları sınırlıdır ve tekrarlayıcı hareketler yapma eğilimindedirler.

Özellikle bir yaş civarında bu tür davranış değişiklikleri ve belirtiler gösteren çocukların ailelerinin gecikmeden bir uzmana yönelmesi önem arz ediyor.

Otizmin Nedenleri Neler?

Otizm, her toplum ve aile yapısında oluşabilen bir durumdur. Ancak kesin nedenleri bilinmemektedir. Genetik faktörlerin etkili olabileceği düşünülse de, başka bir etken olarak beyin hasarı da öne çıkmaktadır. Aile üyelerinin veya çocuğun zararlı kimyasal maddelere maruz kalmasının otizme yol açabileceği de ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra annenin kullandığı ilaçların veya diğer zararlı maddelerin otizme neden olduğu konusunda kesin bulgular mevcut değildir.

Tedavisi Var mı?

Otizmin en etkili tedavi yöntemi eğitimdir. Özellikle beş yaşından önce bire bir ve yoğun eğitim ile otizmli çocukların normal bir yaşam sürmeleri desteklenebilir. Yapılan bilimsel çalışmalara göre, beş yaşından önce haftada en az 20 saat birebir özel eğitim alan çocukların ilerleyen yıllarda akranlarıyla birlikte normal eğitim müfredatını takip edebildikleri gözlemlenmiştir.