Bademcik Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Bademcikler (tonsiller), boğazın her iki tarafında bulunan ve bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfoid dokulardır. Enfeksiyonlara ve zararlı mikroorganizmalara karşı koruma işlevi gören bademcikler, bazı durumlarda kanser hücrelerinin gelişim alanı haline gelebilir. Bademcik kanseri, baş ve boyun kanserleri kategorisine giren bir hastalıktır ve genellikle skuamöz hücreli karsinom (yassı hücreli kanser) şeklinde gelişim gösterir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nedir?

Bademcik kanseri, anormal hücrelerin kontrolsüz büyümesi sonucunda oluşan bir kanser türüdür. Bu hastalık, baş ve boyun bölgesinde sık görülen kanserlerden biridir ve genellikle boğazın arka kısmında, bademciklerin yüzeyinde veya derin dokularda gelişir. En yaygın şekli skuamöz hücreli karsinomdur ve ilerledikçe çevre dokulara da yayılabilir. Bademcik kanseri, erken aşamalarında bariz belirtiler göstermediği için çoğu hastada geç tanı konur. Belirgin belirtiler arasında yutkunma güçlüğü, kronik boğaz ağrısı, tek taraflı bademcik büyümesi ve boyunda ele gelen kitleler bulunur. Hastalık ilerledikçe, ses değişiklikleri, kulak ağrısı ve ağız içinde iyileşmeyen yaralar gibi ek semptomlar ortaya çıkabilir.

HPV (İnsan Papilloma Virüsü) enfeksiyonları, son yıllarda bu kanser türüyle ilişkilendirilmiştir. Bademcik kanseri erken evrelerinde cerrahi müdahale veya radyoterapi ile tedavi edilebilir. İleri evrelerde ise kemoterapi ve immünoterapik ek tedavilerine ihtiyaç duyulabilir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Bademcik kanseri, başlangıçta belirti vermeyebilir veya soğuk algınlığı, boğaz enfeksiyonu gibi yaygın hastalıklarla karıştırılabilir. Ancak hastalık ilerledikçe yutkunma güçlüğü, boğaz ağrısı ve boyunda şişlik gibi belirgin semptomlar meydana gelir. Tek taraflı ve geçmeyen bademcik büyümesi veya iyileşmeyen yaralar, bademcik kanserinin kayda değer işaretlerinden birini oluşturabilir. Ayrıca ileri evrelerde konuşma güçlüğü, kanlı balgam ve kulak ağrısı gibi ek belirtiler de gelişebilir. Bademcik kanseri belirtileri şu şekildedir:

• Uzun süren ve geçmeyen boğaz ağrısı: Genellikle bir yan tarafında daha şiddetli olabilir.
• Yutkunma güçlüğü (disfaji): Katı ve sıvı gıdalarla yutma zorluğu yaşanabilir.
• Boyunda şişlik veya ele gelen kitle: Lenf düğümlerinin büyümesiyle ortaya çıkar.
• Bademciklerde belirgin ve tek taraflı büyüme: Normal bademcik büyümesinden farklı olarak ağrılı ve asimetrik olabilir.
• Ses değişiklikleri ve iletişim zorluğu: Özellikle ilerleyen süreçte gözlemlenebilir.
• Kulak ağrısı (otalji): Boğazdaki sinirlerin etkilenmesi sonucu kulakta hissedilen ağrılar meydana gelebilir.
• Ağızda veya bademciklerde iyileşmeyen yaralar: Kanamalı ve beyaz plaklarla kaplı olabilir.
• Kötü ağız kokusu: Enfeksiyon veya tümör kaynaklı ağız kokusu oluşabilir.
• Açıklanamayan kilo kaybı ve iştahsızlık: İleri evrelerde sıkça görülen belirtilerdendir.
• Kanlı balgam veya ağızdan kanama: İlerleyen kanser durumlarında gözlemlenebilir.

Bu belirtiler uzun süre devam ediyorsa veya kötüleşiyorsa, hastanın bir KBB uzmanına başvurması gerekmektedir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırabilir ve hastalığın ilerlemesini engelleyebilir.

Bademcik (Tonsil) Kanseri Nedenleri

Bademcik kanseri, genetik ve çevresel faktörlerin birleşimini sonucu gelişebilir. Kanserin oluşumunda etkili olan sebepler şunlardır:

• HPV enfeksiyonu: HPV 16 ve 18 gibi yüksek riskli türler bademcik kanseri ile ilişkilidir.
• Kötü ağız hijyeni ve diş sağlığı sorunları: Ağız içindeki enfeksiyonlar risk artırabilir.
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması: HIV/AIDS hastaları ve organ nakli sonrası bağışıklığı baskılanmış bireylerde daha sık görülür.
• Genetik yatkınlık: Ailede baş-boyun kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Dengesiz beslenme ve vitamin eksiklikleri: Yetersiz sebze ve meyve tüketimi bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
• Uzun süreli çevresel toksinlere maruz kalma: Kimyasallar, hava kirliliği ve zararlı gazlar hastalığın gelişiminde etkilidir.
• Yaş ve cinsiyet: 50 yaş üstü erkeklerde daha yaygın görülmekte ama HPV ile ilişkilendirilen vakalar genç erişkinlerde de ortaya çıkabilir.

Bademcik kanserinden korunmak için HPV aşısı yaptırmak, düzenli diş ve ağız hijyenine dikkat etmek ve bağışıklığı güçlendiren beslenme alışkanlıkları edinmek çok önemlidir.

Bademcik (Tonsil) Kanserinin Evreleri Nedir?

Tümörün büyüklük ve yayılımına bağlı olarak evre 0’dan evre 4’e kadar sınıflandırılır. Erken evrelerde hastalık genellikle bademiklerle sınırlıyken, ilerlemiş evrelerde lenf düğümlerine ve diğer organlara yayılabilir. Bademcik kanserinin evreleri şunlardır:

• Evre 0: Kanser hücreleri henüz yüzeyde ve yayılmamış haldedir. Erken teşhis halinde tamamen tedavi edilebilir.
• Evre 1: Tümör 2 cm’den küçüktür ve bademcik dokusu içinde kalmıştır. Lenf düğümlerine veya diğer bölgelere yayılmamıştır.
• Evre 2: Tümör 2-4 cm arasındadır ancak hala bademcik bölgesi ile sınırlıdır. Yakın dokulara yayılmamıştır.
• Evre 3: Tümör 4 cm’den büyük olabilir veya yakındaki lenf düğümlerine yayılmıştır. Lenf düğümlerindeki tümörler 3 cm’den küçüktür.
• Evre 4A: Kanser ağız tabanı, dil kökü veya yakındaki kas dokularına yayılmıştır. Lenf düğümlerindeki tümörler 6 cm’ye kadar olabilir.
• Evre 4B: Kanser daha derin dokulara ve boyundaki büyük kan damarlarına yayılmıştır. Tedavi daha zahmetli olabilir.
• Evre 4C: Kanser akciğerler, kemikler veya uzak organlara metastaz yapmıştır. İleri aşamada ve tedavi seçenekleri kısıtlıdır.

Hastalığın evresi belirlendikten sonra, cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya immünoterapi gibi uygun tedavi yöntemlerine karar verilir ve hastaya en iyi tedavi planı oluşturulur. Erken teşhis, hastalığın kontrol altına alınmasını ve tedavi başarılı olma oranını büyük ölçüde artırır.