Aloe vera nedir? Aloe vera nasıl uygulanır?

Aloe vera, sukulentler kategorisine ait bir bitkidir. Yabani olarak Türkiye’nin güneybatısında yetişse de, hem güzel bir dekoratif bitki olması hem de yapraklarından elde edilen jelin çeşitli kullanım alanları ile sıklıkla evlerde de yetiştirilmektedir. 60-100 santimetreye kadar uzayabilen bitkinin sivri ve etli, yeşil yaprakları vardır. Kenarları tırtıklı ve bazen beyaz benekli olan bu yaprakların içinde bulunan jel, içerdiği etken maddeler sayesinde özellikle cilt için faydalı bir ürün olarak kullanılabilir. Aloe vera yapraklarının yüzde 96’sı sudan oluşurken, aynı zamanda temel yağlar, amino asitler, mineraller, vitaminler, enzimler, glikoproteinler, rezin ve antrasen ya da antrakinon türevlerini de içermektedir.

Aloe vera bitkisinin tıbbi anlamda kullanımına dair ilk kayıtlar M.Ö. 16. yüzyılda Mısır’da yazılmış kaynaklarda yer almıştır. “Ölümsüzlük bitkisi” olarak adlandırılan aloe vera, Hindistan’da yaygın olan geleneksel tıp sistemi Ayurveda’da da önemli bir yer tutmaktadır. Ülkemizde “sarısabır” adıyla bilinen bu bitki, günümüzde kozmetik ve ilaç ürünlerinde sıkça kullanılmaktadır. 500’den fazla çeşidi bulunan aloe veranın tıbbi amaçlarla kullanılan türü, Aloe Barbadensis olarak adlandırılmaktadır.

Aloe vera, evde kolayca yetiştirilebilen bir bitkidir. Sukulent olduğu için fazla suya ihtiyaç duymaz. Normal saksı toprağına ekleyeceğiniz aloe veranızı, toprak iyice kuruyup çatladıktan sonra bir miktar sulamanız yeterlidir. Yerini seven ve iyi bakılan aloe vera bitkisi, ilkbahar aylarında yeni kökler oluşturmaya başlar. Yapraklarının altından yeni sürgünler çıktıkça, bu yavruları ayırıp başka bir toprağa dikebilirsiniz. Evde aloe vera yetiştirmek için bitkinizi havadar ve güneş alan bir yerde bulundurmalısınız.

Aloe vera bitkisinin yaprakları içinde yoğun, jel kıvamında bir sıvı bulunur. Şifalı içerikler de aloe vera jeli olarak bilinen bu sıvıda yer alır. “Sarısabır taşı” olarak bilinen ürün, aloe vera jelinin güneşte veya ocakta ısıtılarak yoğunlaştırılmasıyla elde edilir. Müshil olarak ağızdan alınabildiği gibi, sirke ile karıştırılarak saç bakımında da kullanılabilir. Aloe vera jeli, herhangi bir işlem görmeden doğrudan da kullanılabilir. Cildinize sürülebilir veya evde yapılan maske ve merhem gibi karışımlara ilave edilebilir.

Aloe vera yapraklarını keserek içindeki jele rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bu jeli bir kaba doldurup ya da doğrudan cildinize uygulanabilirsiniz. Yaraları iyileştirmesinin yanı sıra, antibakteriyel ve antioksidan özellikleri sayesinde bölgeyi temizlemeye de yardımcı olabilir. Sinek ve böcek ısırıkları, yaralar, yanıklar ve diğer cilt sorunları için idealdir. Cilt bakımı için düzenli olarak aloe vera jeli yüzünüze sürebilir, hazırladığınız maske karışımlarına ekleyebilirsiniz. Antioksidanlar, E ve C vitaminleri sayesinde cildi nemlendirir ve korur. Ayrıca pamuğun üzerine damlattığınız jeli iyi bir makyaj temizleyici olarak da kullanabilirsiniz. Aloe vera jel, kabızlık sorunu için de ağız yoluyla kullanılabilir. İçeceklerinize karıştıracağınız bir yemek kaşığı kadar aloe vera, bağırsakların çalışmasına yardımcı olur ve zararlı bakterilerin vücuttan atılmasını kolaylaştırır.

• Aloe vera, besin değeri yüksek bir gıda katkı maddesi olarak; gıdaların kalitesini artırmak ve raf ömrünü uzatmak amacıyla kullanılabilir. Aloe vera ürünler, tadını ya da görünümünü etkilemeden geleneksel sentetik koruyuculara göre daha güvenilir, doğal ve çevre dostu bir alternatif sunar.

• Antioksidan özelliğe sahip fenolik bileşikler bakımından zengindir.

• Mide, ince bağırsak ve kolonun düzgün çalışmasına yardımcı olur.

• Yara iyileştirici özelliği bulunmaktadır.

• Nemlendirici özelliğe sahiptir.

• Yanık tedavisinde kullanılabilir.

Aloe vera ile birçok maske tarifi hazırlamak mümkündür; ancak maskenin içerdiği malzemelerin cilt tipinize uygun olması oldukça önemlidir. Bazı aloe vera maske tariflerinde yer alan limon, cildinizde beklediğiniz kadar olumlu etkiler yaratmayabilir. Aynı şekilde, yağlı bir cildiniz varsa maske içerisine ekleyeceğiniz Hindistan cevizi yağı da cildinizi olumsuz etkileyebilir. Aşağıda tarifini verdiğimiz aloe vera maskesi ise alerjiniz yoksa tüm cilt tipleri için uygundur.

• 4 yemek kaşığı aloe vera jeli

• 2 yemek kaşığı yoğurt

• 6 yemek kaşığı salatalık suyu

Aloe vera jelini bir blendera koyun. Üzerine yoğurt ve salatalık suyunu ekleyin. Tüm malzemeleri güzelce karıştırın. Hazırladığınız maskeyi cildinize sürün ve 15-20 dakika bekledikten sonra ılık suyla durulayın. Bu maskeyi haftada 3 kez uygulayabilirsiniz.

Aloe veranın nemlendirici özelliğinden uzun süreli fayda sağlamak için evde aloe vera kremi yapabilirsiniz.

• 2 yemek kaşığı aloe vera jeli

• Kendi hoşunuza giden bir aromatik yağ (lavanta yağı vb.)

Kullanıp bitirdiğiniz bir kremin kutusuna veya kapaklı bir cam kavanozuna aloe vera jelini, argan yağı ve jojoba yağını ekleyin. Bu karışıma 4 damla lavanta yağı ekleyin. Tüm malzemeleri karıştırın. 20 gün boyunca kuru ve serin bir yerde saklayıp kullanın.

Yapılan araştırmalar, aloe veranın zengin içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve cilde faydalı olduğunu göstermektedir. İçerdiği vitamin ve mineraller nedeniyle günlük yaşamda kullanılmasında bir sakınca yoktur; ancak aloe veranın aşırı kullanımı, diğer her şeyde olduğu gibi zararlı olabilir. İşte fazla kullanım sonrasında oluşabilecek olumsuz etkileri:

• İdrar ve dışkıda kan.

Not: Diyabet hastasıysanız veya aşağıda belirtilen durumlardan biriyle karşı karşıyaysanız aloe vera kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışmalısınız.

Referanslar:

Cynthia Cobb & Tim Newman. “Nine health benefits and medical uses of Aloe vera”. Şuradan alındı: https://www.medicalnewstoday.com/articles/265800. (13 Eylül 2017).

Kaelyn Riley. “4 Aloe-Vera Uses”. Şuradan alındı: https://experiencelife.com/article/4-aloe-vera-uses/. (Temmuz-Ağustos 2020)

Gülden Başyiğit Kılıç, Damla Bilecen Şen, Dania Alnakdalı, Müberra Gülşen. “Aloe vera’nın gıda endüstrisinde kullanımı”. Şuradan alındı: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1014492

Doç. Dr. Gamze Kökdil. “Aloe vera doğa mucizesi mi?” Şuradan alındı: http://e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/eczaciodasiyayinlari/mersin2/9.pdf

“Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?” Şuradan alındı: https://www.medikalakademi.com.tr/aloe-vera-nedir-nasil-kullanilir-iyi-geldigi-hastaliklar-ve-cilde-faydalari/#aloe-veranin-zararlari