Turşu Kurma, Saklama ve Tüketme Yöntemleri Nelerdir?

Kış aylarının vazgeçilmez lezzeti olan turşu, aslında yaz sezonunun sonlarına doğru hazırlanan bir üründür. Bu nedenle Ağustos ve Eylül aylarında turşuluk sebzeler pazarlarda, marketlerde ve çeşitli yerlerde görünmeye başlar. Peki, turşu nasıl yapılır, nasıl saklanır ve nasıl tüketilmelidir? Gelin bu sorulara birlikte yanıt arayalım.

Büyükşehirlerde artık her zaman istediğiniz sebze ve meyveyi bulmak mümkün. Ancak mevsim dışında tüketilen yiyeceklerin sağlığı hakkında kesin bir bilgi yok. Bu nedenle geleneksel beslenme trendine dönüş, günümüzde giderek artıyor ve birçok kişi turşu yapmaya hazırlanmaya başladı. Ege ve Anadolu mutfaklarında başlayan bu tatlı telaş, sizin mutfağınızda da yaşanması için bir neden yok.

Turşu Nedir, Çeşitleri Nelerdir?

Turşunun kelime anlamına gelince, Farsça kökenli olup, “ağız yakan ve ekşi” anlamına gelir. Tarihi hakkında birçok hikaye mevcut ve turşunun, M. Ö. 7000-10000 yılları arasında yapıldığı düşünülüyor. Turşulama işlemi, kısaca tuzlanmış, sirkeye veya limona yatırılmış sebze veya meyveler olarak tanımlanmaktadır. Osmanlı mutfağında önemli bir yere sahip olan turşu, sarayın bahçesinde yetiştirilen özel ürünlerle hazırlanırdı. Hatta padişahların sofralarında lahana turşusunun olmadan oturmadığı söyleniyor.

Dünya mutfağında da oldukça önemli bir yeri olan turşunun birçok farklı çeşidi vardır. Gelişen teknoloji ile turşulama işlemi oldukça kolaylaşmıştır. Peki, hangi tür turşular vardır? Turşu denince akla ilk gelenler lahana, salatalık ve biberdir. Bunun dışında karnabahardan enginara, pancardan keleğe kadar hemen her şeyin turşusu yapılabilir. İyi bir turşu için kaliteli malzeme ise şarttır. Bu nedenle semt pazarları, manavlar veya doğal ürünler satan online platformları araştırabilirsiniz.

Turşu Nasıl Kurulur?

Turşu denilince herkesin hafızasında Neşeli Günler filmindeki Münir Özkul ile Adile Naşit’in ünlü turşu suyu limonla mı yoksa sirkeyle mi yapılmalı tartışması canlanır. Cevap oldukça basit; her ikisiyle de harika bir turşu yapabilirsiniz. Ek olarak, koruk ve ekşi erik gibi doğal malzemelerle de turşu yapmak mümkündür. Limonla yapılan turşunun daha çabuk tüketilmesi gerektiğini belirtmeliyim. Sirke ise asit dengesi açısından daha uygundur ve daha uzun süre kullanılabilir. Ayrıca, sirke turşunun doğal fermantasyon sürecini hızlandırır.

Malzemeler: Sirke veya limon suyu, tercih ettiğiniz sebze veya meyveler, kapaklı cam kavanoz, su, kaya tuzu.

Hazırlanışı:

• Öncelikle kavanozları dezenfekte edin. Kavanozların ve kapaklarının steril olması için kaynar su ile yıkayabilir veya kaynar su içerisinde bekletebilirsiniz. Alternatif olarak, fırında yüksek sıcaklıkta kısa bir süre tutmanız da mümkün.
• Kavanozlar hazırlandıktan sonra sebze ve meyveleri kavanoza sığacak boyutlarda doğrayın. Doğradığınız ürünlerin benzer boyutlarda olmasına dikkat edin.
• Turşunun en önemli kısmı turşu suyudur. İyi bir turşu suyu için 1 litre kaynamış su, 1 su bardağı sirke veya limon suyu, 3 yemek kaşığı kaya tuzunu karıştırın. Tuzun tamamen eridiğinden emin olun. Malzeme miktarına göre suyu aynı oranlarda artırabilirsiniz.
• Doğradığınız malzemeleri yıkayıp kurutun. Ardından bunları kavanozlara yerleştirin. Üzerine hazırladığınız turşu suyundan ekleyin, ancak biraz boşluk bırakmayı unutmayın. İsterseniz üzerine biraz limon kabuğu, ekşi erik veya koruk da ekleyebilirsiniz. Sarımsak dişleri de ekstra lezzet katacaktır.
• Son adım olarak mayalanmayı hızlandırmak ve tatlandırmak için bir miktar nohut ekleyin. Bu şekilde daha ekşi ve lezzetli bir turşu elde edebilirsiniz. Hazırladığınız turşunun kapağını sıkıca kapatın ve beklemeye bırakın.

Turşu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

• Turşu nasıl tüketilmelidir?

Mideyi dengeleyen ve sindirime yardımcı olan turşuyu, özellikle ağır yemekler ve baklagillerin yanında tüketebilirsiniz. Probiyotik özellikleriyle yararlı bakteriler barındıran turşu, sindirimi kolaylaştırır ve dinçlik hissi verir. Ancak ölçülü tüketmek önemlidir; çünkü fazla tuz tüketimi sağlık için zararlı olabilir ve tansiyonu etkileyebilir.

• En çok tercih edilen turşu malzemeleri nelerdir?

Ülkemizde en çok tercih edilen malzeme salatalıktır. Kornişon veya normal salatalık olarak seçebilirsiniz. Ayrıca lahana ve biber çeşitleri de sıklıkla kullanılır. Acur, patlıcan, kelek ve havuç gibi malzemeler de öne çıkan seçeneklerdendir.

• Turşu sıcak su ile mi soğuk su ile mi kurulur?

Kavanoza malzemeleri yerleştirdikten sonra turşu suyunu eklemeniz gerekir. Turşu suyu için kullandığınız suyun kaynar olması tercih edilir; bu, malzemelerin daha kıtır olmasını sağlar. Kaynamış ama hafif ılımış suyu da kullanabilirsiniz.