Türkiye’nin Gastronomi Haritası: Ünlü Kahvaltı Mekanları

Dünyanın neresinde olursanız olun, Türkiye’deki kahvaltı kültürü kadar zengin bir deneyim bulmanız mümkün olmayacaktır.

Ülkemizin her köşesinin kendine özgü sabah yemekleri olsa da, kahvaltılar her zaman bir şölen gibi geçer.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde, güne çeşit çeşit acılı soğanlı ciğer dürüm veya sıcacık bir kase çorba ile başlarken, Ege Bölgesi’nde zeytinyağı ve peynir ön plandadır.

Kentlere göre hazırlanış şekli değişse de İç Anadolu’da kahvaltının gözdesi genellikle çıtır çıtır simitlerdir.

Karadeniz Bölgesi’nde ise hiçbir peynir veya zeytin çeşidi, kuymak, kavurma ve pide trio ile yarışamaz.

Akdeniz’e inildiğinde, bol peynirli börekler ve yerel hamur işleriyle karşılaşırken, Marmara Bölgesi’nde zeytin ve çeşitli peynirlerle yapılan kahvaltılar öne çıkar.

Sonuç olarak, bence Gaziantep ve Hatay kahvaltıları benzersizdir. Peki, sizin en favori yöresel kahvaltı hangisi?

Hadi gelin Türkiye’nin kahvaltı haritasına kısaca göz atalım ve ünlü kahvaltısıyla dikkat çeken şehirlerimizi inceleyelim.

İşte Türkiye’nin kahvaltı rehberi:

Türkiye Kahvaltı Rehberi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Kahvaltı

Gaziantep Kahvaltısı

Her öğünün bir ziyafet havasında geçtiği şehirlerden biri Gaziantep diyebilirim. Gaziantep’te kahvaltı keyfi bir başka belki de.

Gaziantep’e gittiğinizde geleneksel bir kahvaltı ile başlamayı düşünüyorsanız beyran içmeyi unutmayın. Fakat gastronomi cenneti Gaziantep’in kahvaltısı sadece beyranla sınırlı değil.

Antep usulü serpme kahvaltıda nohut dürüm, maş piyazı, yumurta piyazı, sahan kaymağı, Antep peynirli semsek ve elbette ki bol fıstıklı kaymaklı katmer gibi pek çok özel lezzet sizi bekliyor.

Klasik kahvaltılıkları saymaya bile gerek yok; çünkü Antep’te kahvaltıya giderseniz onlara sıra gelmeyebilir.

Kilis Kahvaltısı

Her ne kadar bölgedeki diğer iller kadar tanınmasa da Kilis’in geleneksel kahvaltı sofralarında birçok özel lezzet yer alıyor.

Kilis kahvaltısının öne çıkan tatları arasında çılbır, yoğurtlu yumurtalı mıkla, fıstıklı katmer, Hatay’dan tanıdığımız zahter, gözleme, kerebiç olarak bilinen mis gibi kurabiye ve taze ekmekle birlikte mükemmel bir zeytinyağı var.

Diyarbakır Kahvaltısı

Diyarbakır’ın geleneksel kahvaltısı genellikle tabla ciğercilerinde

Peki, onlarca çeşit peynir ve zeytin gibi klasik kahvaltılıklar dışında, Diyarbakır usulü serpme kahvaltıda neler var?

Ağızda dağılan enfes bir kavurma, yerli pastırma, geleneksel hamur işleri, Diyarbakır usulü soğuk güveç ve patlıcan ezmesi Diyarbakır serpme kahvaltılarının öne çıkan bazı tatlarıdır.

Doğu Anadolu Bölgesi’nde Kahvaltı

Van Kahvaltısı

Van denilince, pek çoğumuzun aklına o doyurucu ve göz alıcı kahvaltı sofraları gelir.

Geleneksel Van kahvaltısında Van’ın ünlü otlu peynirinden un, tereyağı ve yumurtayla hazırlanan murtuğa, kavrulmuş buğdaydan yapılan kavut ve Van çöreğine kadar birçok lezzet bulunur.

Peynir çeşitleri, zeytin, karakovan balı, kaymak, ev yapımı reçeller, süzme yoğurt ile hazırlanan otlu cacık, sucuğun yanı sıra kavurmalı yumurta ve hamur işleri de unutulmamalıdır.

Erzurum Kahvaltısı

Geleneksel Erzurum kahvaltısında öne çıkan tatlardan biri kuymak ile omlet arası bir lezzet olan taze civil peynirinden yapılan peynir kuymağıdır.

Bahar aylarında yaylalarda yetişen çaşır otu ile etli yapılan ot kavurması, hafif ısıtıldığında bambaşka bir lezzete dönüşen tuzlu peynir helvası ve soğanlı yumurtalı kavurma çullaması Erzurum kahvaltılarında olmazsa olmazlıklardandır.

Erzurum’un kahvaltı sofralarını diğer illerden ayıran bir özelliği de tatlıların çeşitliliğidir.

Pestil çullaması ve dut çullaması bu tatlılardan en geleneksel olanlarıdır.

Erzurum’daki kahvaltı mekanları ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için ‘Erzurum Yemek Rehberi’ yazımıza göz atabilirsiniz.

Akdeniz Bölgesi’nde Kahvaltı

Hatay Kahvaltısı

Şölen tadında bir kahvaltı sunan şehirlerimizden biri de Hatay’dır.

Çekirdek gibi çıtır çıtır yenilen halhalı zeytin, kırma zeytin, sürk peyniri, taze Antakya peyniri ve tuzlu yoğurt Hatay kahvaltılarında öne çıkan yöresel tatlardan birkaçıdır.

Hatay’ın zengin kahvaltı menüsünde tazecik mis gibi domatesler, Samandağ’ın acı biberi, zahter, cevizli biber ezmesi gibi mezeler, taze cevizden yapılan reçel, narenciye reçelleri ve rezeneli külçe gibi birçok farklı lezzet bulunmaktadır.

Tüm gününüzü sofra başında geçirmek isteyeceğiniz bir kahvaltı için Hatay’ı tercih etmenizi öneririm.

Türkiye’nin mutfak harikalarından biri olan Hatay, yalnızca yemekleriyle değil, kahvaltılarıyla da misafirlerine unutulmaz bir ziyafet sunuyor.

Adana Kahvaltısı

Adana’da güne ciğer ile başlama geleneği uzun yıllar boyunca devam ediyor. Eğer Adana’da iseniz ve güne ciğerle başlamak istiyorsanız, gün doğmadan yola çıkmalısınız. Çünkü çoğu ciğercinin öğleden önce kapandığını unutmamalısınız.

Ciğerle başlamak ağırlık yapar derseniz, üzülmeyin; geleneksel Adana kahvaltısında sizi bekleyen birçok lezzet var.

Peynirli ve soğanlı iç harçla hazırlanan hamur işi sıkma, aklınızı başınızdan alacak uzun peynirli Adana su böreği, fırından yeni çıkmış sıcak haliyle bile durdurulamaz, demedi demeyin. Veya güne hızlı başlamak isteyenler için bir bardak muzlu süt de size uygun Adana kahvaltı alternatiflerinden biridir.

İç Anadolu Bölgesi’nde Kahvaltı

Konya Kahvaltısı

Konya kahvaltısının yıldızı elbette ki küflü peynir ve Konya usulü peynirli börek. Ayrıca yufka ekmeği ile hazırlanan Konya sıkması ve yine küflü peynirden yapılan sündürme de oldukça sevilen lezzetlerdir.

Konya denilince akla ilk gelen etli ekmek olsa da, kahvaltılarda tahinli, sebzeli veya peynirli birçok pide çeşidi bulabilirsiniz.

Konya’nın meşhur kuru bamya çorbası da kış aylarında kahvaltılar için sıkça tercih edilen bir içecektir.

Konya’da kahvaltı keyfi için gitmeniz gereken yerleri ‘Konya Yemek Rehberi’ yazımızda bulabilirsiniz.

Sivas Kahvaltısı

Her ne kadar herkesin damak zevkine hitap etmese de geleneksel Sivas kahvaltısının akla ilk gelen öğesi kelle‘dir.

Sivaslıların kelle kırmak dedikleri bu kahvaltı, özellikle kış aylarında sıklıkla tercih ediliyor.

Sivaslılar, en güzel kelle ziyafetini çekmek için sabah erken saatlerde kelle pişiren özel fırınların yolunu tutuyor.

Kelle ziyafeti size uygun değilse, Sivas’ın pekmezle kaynatılan meşhur kazan simidi de muhteşem bir kahvaltı alternatifi sunar.

Kayseri Kahvaltısı

Kayseri kahvaltıları pastırmasız ve sucuksuz düşünülemez. Sucuklu ya da pastırmalı yumurtaya ekmek banmak Kayseri’de kahvaltı yapmanın olmazsa olmazıdır.

Kayseri’ye giderseniz, hem pastırmalı hem de sucuklu yumurta deneyimlemeden dönmemenizi öneririm.

Hafif mayhoş bir içecek seviyorsanız, kahvaltıda çayın yanında Gilaburu suyu da tercih edilebilir. Gilaburu, Kayseri ve çevresinde yetişen kiraza benzer bir çalı meyvesidir.

Ege Bölgesi’nde Kahvaltı

İzmir Kahvaltısı

İzmir denilince aklımıza ilk gelen şey boyoz olacaktır. Genellikle yanında haşlanmış yumurta ile yenilse de, İzmir’in meşhur tulum peyniri ile de mükemmel bir uyum sağlıyor.

Eğer fırından yeni çıkmış sıcacık bir boyoz alırsanız, doyasıya yemekten kendinizi alıkoyamazsınız.

Kendimizi ödüllendirmek istiyorsak, en güzel alternatifimiz elbette ki kumru olacaktır.

İçinde çeşitli şarküteri ürünleri olan, özel bir ekmekle hazırlanan kumru, İzmir kahvaltılarında en çok aranan lezzetlerden biridir.

Aydın Kahvaltısı

Ege’nin birçok ilinde olduğu gibi, Aydın’da da kahvaltının öne çıkanlarından biri zeytin ve zeytinyağıdır.

Aydın kahvaltı sofralarının en lezzetli yemeklerinden biri ise lor peyniri, biber, domates ve taze yeşilliklerle hazırlanan çingen salatasıdır.

Bu salataya son dokunuş ise Ege’nin güzel sızma zeytinyağı ve çörek otu ile yapılır.

Aydın’da kahvaltıya ulaştığınızda, sıcak bazlamaları zeytinyağına banmayı da unutmayın.

Karadeniz Bölgesi’nde Kahvaltı

Karadeniz Bölgesi’ni gezincel, birçok ortak lezzet bulmanız olasıdır. Bu nedenle bu bölgeyi il il ayırmaktansa, ortak bir başlık altında toplamak daha uygundur.

Karadeniz kahvaltılarının yıldızları arasında Trabzon’un özel mısır unu ve tereyağı ile yapılan kuymak ve Rize kavurması önemli bir yer tutar.

Mısır ekmeği, fasulye turşusu kavurması, pazılı kaygana, aromatik tereyağı ve elbette Bafra’nın nefis pideleri Karadeniz kahvaltısında görmek isteyeceğiniz lezzetlerdir.

Marmara Bölgesi’nde Kahvaltı

Marmara Bölgesi’nde, diğer bölgelerdeki kahvaltılar kadar gösterişli olmayabilir ama belli başlı şehirlerin kendine özgü lezzetleri ve geleneksel tarifleri bulunmaktadır.

Örneğin, Bursa’nın fırından yeni çıkmış sıcak sıcacık tahinli pidesinin kahvaltıda yeri çok büyüktür.

Balıkesir kahvaltılarının olmazsa olmazı, 50 Peynirli Şehir adında kitap yazılacak kadar çeşitlilikte peynirleridir.

Trakya’da hemen hemen her şehirde bulabileceğiniz ekşimikli kızarmış biber, akşamları meze olarak sunulabilen acılı biber ve Kırklareli’nin eski kaşar peyniri gibi lezzetler eşlik eder.

Trakya’nın lezzetlerini saymakla bitiremeyiz. Bu yüzden Trakya illerindeki yöresel tatları damak tadınıza göre toplayarak harika bir kahvaltı hazırlamak sizin elinizde.

Marmara Bölgesi’nin serpme kahvaltısı da, Türkiye’nin pek çok kahvaltılık çeşidini içerir.