Türkiye’deki Pilav Çeşitleri

Yüzyıllar boyunca sofralardan eksik olmayan, en temel tahıllar arasında en üst sıralarda yer alan gıdalar arasında pirinç ve bulgur ön plandadır.

Osmanlı İmparatorluğu Dönemi‘nde pirinçten yapılan pilavlara ‘dane-i pilav‘, bulgurdan yapılanlara ise ‘aş‘ denirilirmiş.

Osmanlı Saray mutfağında klasik pilavların yanı sıra ıspanak, safran ya da nar suyu ile tatlandırılan renkli pilavlar da hazırlanırdı.

Yıllar içinde birçok çeşidi ve yapılış tarzı değişse de pilavın sofralardaki yeri asla değişmedi.

Kestaneli, bezelyeli, safranlı, bakliyatlı, kuru yemişli, kuru meyveli ve tabii ki etli gibi birçok çeşit Türk mutfağında yer almaktadır.

Sadece pilav çeşitlerimiz bile mutfak zenginliğimizin ne denli fazla olduğunu gösteriyor; şimdi sizi Türkiye’nin pilavlarıyla baş başa bırakıyorum.

1) Kapama Pilav – Edirne

Kapama pilavı, Balkanlar‘dan Edirne mutfağına uzanan bir lezzet yolculuğuna sahiptir.

Bu pilav, adını veren özel bir pişirme yöntemiyle hazırlanır. Hazırlanan pilav karışımı bir fırın tepsisine aktarılır, üzerine bir kapak kapatılır ve kapağın üstüne odun yerleştirilir. Böylece pilavın altı ve üstü eşit şekilde pişer.

Bu geleneksel pişirme tekniği pek yaygın olmasa da bol karabiberli, etli kapama pilavı günümüzde de Edirne mutfağının en sevilen lezzetlerinden biridir.

2) Konuralp Pilavı – Düzce

Halk arasında kasaba pirinci olarak da bilinen ‘konuralp’ pirinci ile yapılan bu nefis pilav, damak çatlatan bir lezzettir.

Düzce’ye gittiğinizde, geçmişi 1800’lere kadar uzanan, Osmanlı Saray mutfağında sıkça hazırlanan konuralp pilavını mutlaka denemelisiniz.

3) İstanbul Pilavı

Arada sırada çıtırtılı bademler, yumuşak tavuk göğsü, bezelye ve çeşitli baharatlar ile harmanlanan İstanbul pilavının lezzeti anlatılamaz, yaşanır!.

Rengini safran‘dan, aromasını zencefil‘den alan bu pilavı henüz denemediyseniz, çok şey kaybediyorsunuz, benden söylemesi.

4) Sarımsaklı Pilav – Balıkesir

Balıkesir’in sarımsaklı pilavı, piştiği bakır tencereden lezzetini alıyor ve şifa niyetiyle hazırlanan bir tariftir.

Fakat, eğer sarımsak seviyorsanız sirke ile pişirilen bu enfes pilavla kaşık kaşık doymak istemeyebilirsiniz.

Genellikle et yemekleri ile sunulan sarımsaklı pilavın en belirgin özelliği de bol tereyağı ile pişirilmesidir.

5) Enginarlı Pilav – Ege Bölgesi

Bu pilav bir başka dünyadır. Sıcak olarak tüketildiğinde tadına doyamayacağınız, zeytinyağlı dolma içi tadında harika bir lezzet, Ege’nin ünlü enginarlı pilavıdır.

Bol zeytinyağlı, dereotlu ve dolmalık fıstıklı enginarlı pilav, özellikle İzmir sofralarında sıkça yer buluyor.

6) Midyeli Pilav – Ege Bölgesi

Ege’nin en popüler sokak lezzetlerinden biri olan midyeli pilav, midye dolma tadında bol karabiberli olarak sofralarda lezzet patırtısı yaratıyor.

Ege usulü midyeli pilavın lezzet sırrı ise osmancık ya da jasmin pirinci ile yapılmasında gizlidir.

Eğer midye dolma seviyorsanız midyeli pilavınızı üzerine bol limon sıkarak tüketmenizi öneririm.

7) Kestaneli Pilav – Bursa

Bursa mutfağında kestaneli pilav, Uludağ’nın eteklerinde yetişen kestaneler ile yapılan, özel bir lezzet türüdür. Bu pilavın tadı kuru yemişlerle zenginleştirilmektedir.

Dışarıdan bakıldığında genellikle özel gün yemekleri arasında yer alsa da kestaneli pilav, mevsiminde Bursa sofralarında sıkça tercih edilmektedir.

8) Hamsili Pilav – Karadeniz

Karadeniz mutfağının gözde lezzetlerinden hamsili pilav, başta Rize ve Trabzon olmak üzere, bölge mutfaklarının en özel yemeklerinden biridir.

Karadeniz Bölgesi’nde hamsi ile pek çok farklı tarif yapılsa da hamsili pilavın gönüllerdeki yeri oldukça özeldir.

Ancak hamsili pilavın hazırlanması oldukça zahmetlidir. Hamsiler, pişeceği kabın kenarlarına yerleştirilmekte, ortasına önceden pişirilmiş bol maydanozlu pilav konulmaktadır. Kenarlardan sarkan hamsiler ile pilavın üzeri kapatılıp fırın veya ocakta pişirilmektedir.

9) Kabune Pilavı – Isparta

Isparta’nın coğrafi işaretli lezzetlerinden biri olan kabune pilavı, özellikle düğünlerde sıklıkla tercih edilmektedir.

Ağızda dağılan lokum gibi pişmiş gerdan eti ile yapılan kabune pilavı, geleneksel olarak ters çevrilerek servis edilir.

Gözünüze ve damak tadınıza hitap edecek bir pilav arıyorsanız kabune pilavı ideal tercihiniz olacaktır.

10) İç Pilav

Kaşıklamaya doyamayacağınız, oldukça zengin içerikli bir pilav arıyorsanız birçok yörede yapılan iç pilavı kesinlikle denemelisiniz.

Özellikle yılbaşı ve bayram sofralarının vazgeçilmezlerinden biri olan iç pilav, her damak tadına hitap eder.

Kuş üzümü, nane, ciğer, tarçın gibi malzemeler iç pilav yapımında kullanıldığında birbirleriyle mükemmel bir denge kurar; bu dengenin bozulması ise pilavın tadını etkileyebilir.

11) Meyhane Pilavı – İç Anadolu Bölgesi

Pirinçten az, bulgurdan bolca kullanılan Anadolu mutfağında en sık yapılan pilav çeşitlerinden biri bol sebzeli meyhane pilavıdır.

Mevsimine göre domates, biber gibi sebzelerle yapılan meyhane pilavının en önemli malzemesi şüphesiz ki bol soğandır.

12) Pıt Pıt Pilavı – Orta Anadolu Bölgesi

Pıt pıt pilavı, ismiyle çocukların dikkatini çeken ve alışıldık pirinçli ya da bulgurlu pilavlardan farklı olarak yarma buğdayla yapılmaktadır.

Kıymalı buğdaylı nefis pıt pıt pilavı, mutfakta gerçek bir kurtarıcılardan biridir.

İçinde kıyma bulunduğu için yanına bir çorba ya da güzel bir salata ile ana yemek olarak sunulabilir.

13) Divriği Pilavı – Sivas

Sivas mutfağının bol malzemeli, protein açısından zengin en sevilen lezzetlerinden birisi de Divriği pilavıdır.

Pirinç, nohut ve kuzu eti ile hazırlanan bu nefis pilav, genellikle sebze yemekleri ve salata ile birlikte sunulur.

Pek çok farklı baharat kullanılsa da Divriği pilavını lezzetli kılan esas baharatın yenibahar olduğunu düşünüyorum.

14) Duvaklı Pilav – Diyarbakır

Diyarbakır mutfağının en sevilen tatlarından biri olan duvaklı pilav, hem lezzeti hem de sunumu ile dikkat çekmektedir.

Geleneksel olarak bol tereyağlı pişirilen pilav, özel olarak hazırlanan kıymalı bademli harç ile kaplanmaktadır.

Siirt’in perde pilavına benzetilse de duvaklı pilavın yeri her zaman ayrıdır.

15) Üzlemeli Pilav – Şanlıurfa

Pilavın üzerine konulan kuzu etli, nohutlu, kuru üzümlü ve pekmezli özel harç olan ‘üzleme’ ile adlandırılan pilav, geleneksel Şanlıurfa mutfağının en sevilen lezzetlerinden biridir.

Şanlıurfa’ya gittiğinizde, yapımı oldukça zahmetli ama tadı da bir o kadar lezzetli olan üzlemeli pilavı es geçmemelisiniz.

16) Firik Pilavı – Gaziantep

Buğday tanelerinin ateşte kavrulması ile elde edilen firik, isli tadıyla damakları mest ediyor.

Firik, özellikle Güneydoğu Anadolu ve Orta Anadolu mutfaklarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak etli nohutlu firik pilavının en lezzetlisi bence Gaziantep mutfağındadır.

Gaziantep’e gittiğinizde, bu lezzetin yanında bir bardak bol köpüklü ayran içmeden dönmeyin derim.

17) Perde Pilavı – Siirt

Bademli çıtır çıtır hamur içinde yer alan, kaşıkla tane tane dağılan tavuklu perde pilavı, Siirt mutfağının en muhteşem yemeklerinden biridir.

Özel bakır tencerelerde hazırlanan perde pilavının tadı ise tarçın, kuş üzümü ve dolmalık fıstıkta gizlidir.

18) Zibilli Pilav – Iğdır

Doğu Anadolu’nun ana yemek tadında oldukça doyurucu pilav çeşitlerinden biri olan Iğdır’ın zibilli pilavı, özel lezzetleri ile biliniyor.

Baharatların farklı bir aroma kattığı zibilli pilav, diğer pilavlardan ayıran en önemli özelliklerinden biri de üzerinin yumurta ile yapılan özel bir harçla kaplanmış olmasıdır.