Gümüşhane’nin Ünlü Lezzetleri
Gümüşhane’nin adı, şehrin gümüş madenlerinden gelmektedir ve bu duruma uygun olarak oldukça zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Karadeniz Bölgesi’nin iç kesimlerinde yer alan Gümüşhane’nin mutfağında tahıllar ve hamur işleri ön plandadır.
Gümüşhane’ye yolunuz düğerse, mükemmel kelebekli hamur işi ve tulum peyniri ile keyifli bir kahvaltı yapmadan, bal ile lezzetlendirilmiş pestilinden, kömesinden, çok çeşitli elma kurularından, paketlerde satılan kuru yufkasından, sironundan ve genelde şekersiz olarak hazırlanan kuşburnu marmelatından almadan dönmemenizi tavsiye ederim.
Gümüşhane lezzetlerini nerede deneyimleyebileceğinizi merak ediyorsanız, “Gümüşhane’de Ne Yenir, Nerede Yenir?” başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.
Gümüşhane sofralarında çorbanın eksik olmadığı, tadına doyamayacağınız hamur işlerinin bir standart olduğu ve yemeklerin tatlısız bitmediği bu mutfak kültürüne misafir olmaya ne dersiniz?
1) Katıklı Çorba
Ayran aşı olarak da bilinen katıklı çorba özellikle yaz aylarında Gümüşhane sofralarında sıkça tercih edilmektedir.
Haşlanmış yarma, fasulye, nohut ve mısır ayran ile buluşturuluyor. Üzerine bol nane ile lezzet katıldıktan sonra afiyetle tüketiliyor.
Yazın serinlemek için soğuk bir çorba arıyorsanız katıklı çorbayı denemelisiniz.
2) Un Herlesi Çorbası
Un ve köy tereyağının harikulade birleşimi olan bu çorba, özellikle kış mevsiminde Gümüşhane sofralarında eksik olmuyor.
Üzerine tereyağında kavrulmuş kırmızı pul biber eklenerek servis edilen un herlesi çorbasını her restoranda bulabilirsiniz. Gördüğünüzde mutlaka deneyin derim.
3) Lemis
Gümüşhane’de bulması zor olan hamur işleri arasında yer alan lemis, görünüşü itibariyle gözlemeye benziyor ancak tadıyla ona fark atıyor.
Ispanak, maydanoz ve çökelekli lemis, Gümüşhane sofralarının en cazip tatları arasında başı çekiyor.
4) Fetir Yağlaması
Her Gümüşhanelinin kilerinde mutlaka bulabileceğiniz kuru yufka, Gümüşhane mutfağında birçok tatlı ve tuzlu hamur işine temel oluyor.
Bu nefis lezzetlerden biri olan fetir yağlaması, özellikle Ramazan ayında sahur sofralarında sıkça yer alıyor.
Ancak böyle dediğim için sadece Ramazan’a özel bir lezzet olduğunu düşünmeyin; fetir yağlamasını şehir merkezinde yöresel yemekler sunan birçok yerde bulabilirsiniz.
5) Siron
Gümüşhane’nin en meşhur ve en sevilen lezzetlerinden biri olan siron, Doğu Anadolu ve Karadeniz mutfağının ortak yemeğidir.
El açması yufkalar rulo şeklinde sarılıp kurutuluyor. Siron, hızlı hazırlanabilen harika bir lezzet olduğundan her Gümüşhanelinin mutfaklarında bulunduruluyor.
Kuru yufkalar et suyu ile ıslatılıp yumuşayıncaya kadar fırında pişiriliyor. Üzerine bolca sarımsaklı yoğurt eklenip biberli tereyağı ile servis ediliyor. Sironun en iyi tadını almak için sıcakken tüketmenizi öneririm.
6) Pağla Bulgurlusu
Gümüşhaneliler, sebzeleri ve tahılları yöresel adlarıyla anmaktadır. Taze fasulye Gümüşhanelilerin deyimiyle pağla ile yapılan bulgurlu yemek, Gümüşhane mutfağının en sevilen ev yemeklerinden biridir.
Ev yemeği dedim ama şehir merkezinde yöresel yemek yapan birçok restoranda pağla bulgurlusunu tatma şansınız var.
7) Pancar Kavurması
Gümüşhane’nin özel pancarları ile yapılan bu harika kavurmayı keyifle yersiniz.
Pancar kavurması, Gümüşhane sofralarında bazen yoğurt ile meze olarak, bazen de sade haliyle et yemeklerinin en güzel eşlikçisi olarak karşınıza çıkıyor. Gümüşhane’nin pancarının her hali lezzetli.
8) Lahana Sarması
Her şehirde ve neredeyse her mutfakta lahana sarması yapılmaktadır.
Gümüşhanelilerin yaptıkları lahana sarmaları, ellerinin lezzeti ve etin tazeliği sayesinde bir başka güzel oluyor. Denedikten sonra bana katılacaksınız.
9) Kartol Yahnisi
Kartol yani patates, Gümüşhanelilerin mutfağında önemli bir yere sahiptir.
Kuşbaşı etli, bol soğanlı ve tabii ki patatesli yahnisi, suyuna ekmek banmak isteyeceğiniz bir lezzettir. Bunu göz önünde bulundurun.
10) Gendime Pilavı
Gendime, yani buğday ile yapılan kuzu etli pilav, Gümüşhane mutfağının en beğenilen yemeklerinden biridir.
Gendime pilavı, Gümüşhane sofralarında sebze yemeklerinin en güzel eşlikçisi olarak kendine yer buluyor.
11) Fıt Fıt Haşılı
Kuru baklagillerin sıkça kullanıldığı Gümüşhane mutfaklarından çıkan en leziz yemeklerden biri de fıt fıt haşılıdır.
Pilavlık bulgur ve süzme yoğurt ile hazırlanan bu harika yemeğin son dokunuşu biberli tereyağı ile yapılmaktadır.
Gümüşhane’ye gittiğinizde, her yaş grubunun severek tükettiği fıt fıt haşılından tatmayı unutmayın.
12) Ayvalı Et Yemeği
Gümüşhane mutfağının Doğu Anadolu etkilerini taşıyan en cazip lezzetlerinden biri ayvalı et yemeğidir.
Bol malzemeli, yoğun ve doyurucu et yemeklerini tercih ediyorsanız, ayvalı et yemeğini kesinlikle deneyin.
13) Ballı Börek
Herkesin çocukluğunda tadı damağında kalan bir anneanne babaanne lezzeti vardır; ballı börek de pek çok Gümüşhaneli için bu özel lezzettir.
Şekerli ve cevizli bir harç konulan kuru yufkalar, kat kat diziliyor. Üzerine tereyağı eklenip lezzetle tüketiliyor. Çıtır çıtır mükemmel bir tatlı olan ballı böreği, Gümüşhane’ye gittiğinizde mutlaka deneyin.
14) Kara Helva
Tereyağında kavrulan unun şerbetle buluşturulması ile yapılan kara helva, aslında klasik bir un helvasıdır.
Ancak yağı ve unu ile Gümüşhane’nin kara helvasının tadı bir başkadır.
15) Fındıklı Un Helvası
Gümüşhaneliler, klasik un helvasına fındık ekleyerek tatlıya eşsiz bir tat katmışlar.
Akşam yemeği tatlısız bitmez diyenlerdenseniz, Gümüşhane’nin fındıklı un helvasını denemenizi şiddetle tavsiye ederim.
16) Erişte Tatlısı
Her Gümüşhanelinin kilerinde ince ince kesilmiş ev eriştesi bulunur. Çünkü en nefis çorbaların malzemesi ve makarnaların en lezzetlisi ev eriştesidir. Ancak Gümüşhane mutfaklarında eriştenin bir de tatlısı yapılmaktadır ki, bu tam anlamıyla yemekle yan yana gider.
Kızartılan eriştenin üzerine şerbet dökülünce, erişteler şerbeti iyice çektikten sonra afiyetle tüketiliyor. Bir yerde bu tatlıyı görürseniz, asla kaçırmayın derim.
17) Fışkıl Tatlısı
Adı biraz farklı görünebilir ama fışkıl tatlısı, bildiğimiz lokma tatlısıdır.
Çıtır çıtır, tek lokmalık bir şerbet arıyorsanız, Gümüşhane’nin fışkıl tatlısı tam size göre. Üzerine biraz tarçın ve Hindistan cevizi ekleyince tadına doyum olmuyor.
