Aydın’ın Geleneksel Lezzetleri
Aydın, geçmişte tüccarların sıkça ziyaret ettiği liman şehirlerinden biri olarak, yöresel mutfağında Yunan ve İtalyan mutfaklarına ait izler taşıyor.
Zeytinyağlı yemekler, Aydın mutfağının başrolünü oynarken, hamur işleri ve kırmızı etlerin de önemli bir yeri bulunuyor.
Aydın denince çoğumuzun aklına yolculuk sırasında keşfedilecek Ortaklar’daki çöp şişçiler ve Çine köftesi geliyordur. Ancak Ege Denizi kıyısındaki Aydın mutfağında balık ve deniz ürünleri de bolca pişirilmektedir.
Bu yazıda, ızgara balık ve klasik deniz ürünleri yerine daha geleneksel ve yöresel tatları ele aldık.
Aydın’ın Yöresel Yemekleri
Aydın Kahvaltı Mekanları
1) Isırgan Otu Böreği
Ege, taze otlarla hazırlanan birçok lezzeti simgeliyor. İşte Aydın’ın ısırgan otlu incecik hamurlu böreği de bu harika lezzetlerden biri.
Üzerinde nar gibi kızarmış ve bol ısırgan otlu sıcacık bir dilim börek ile güne başlamaktan daha güzel ne olabilir ki…
2) Çingene Salatası
Aydın’ın en popüler kahvaltı alternatiflerinden biri de çingene salatasıdır.
Her mutfak, çingene salatasına kendi dokunuşunu katıyor, ama olmazsa olmazları çökelek peyniri, domates, biber, yeşillikler ve tabii ki sızma zeytinyağıdır.
Eğer yoğun kahvaltılardan hoşlanmıyorsanız, çingene salatası tam size göre.
Aydın Yemekleri
3) Zeytinyağlı Yer Elması
Aydın mutfağında sebze tutkunlarının asla karşı koyamayacağı pek çok yemek var. Zeytinyağlı yer elması da bunlardan biridir.
Sarımsak, kekik ve Ege’nin mis gibi sızma zeytinyağı ile hazırlanan özel bir sos eşliğinde fırında pişirilen yer elması, hafif ve lezzetli bir zeytinyağlıdır.
Aydınlıların favori sebze yemeklerinden biri olarak öne çıkıyor.
4) Koruk Ekşili Bamya
Ekşili zeytinyağlılar ile dünyaca ünlü Aydın’ın vazgeçilmez lezzetlerinden biri de koruk ekşili bamyadır. Peki, koruk nedir? Koruk, olgunlaşmamış üzüm anlamına gelir.
Bu üzümden elde edilen özel ekşi su, limon kullanmaktan hoşlanmayan Egelilerin gözdesidir.
Eğer bamya sevmiyorsanız bile nohutlu koruk ekşili bamyaya bir şans vermenizi öneririm; pişman olmayacaksınız.
5) Mantar Kavurması
Vejetaryenlerin en sevdiği sebzelerden biri olan mantar, Aydın mutfağında sıkça yer alıyor.
Tercihe göre soğanlı veya soğansız yapılan mantar kavurması, genellikle Aydın sofralarında meze veya ana yemek olarak sunuluyor.
Mantar seviyorsanız, Aydın’a gittiğinizde en lezzetlilerinden bir mantar kavurma yemeden dönmemenizi öneririm.
6) Zeytinyağlı Kuru Börülce
Ege’nin zeytinyağlıları ile ünlü lezzetlerinden biri de Aydın’ın zeytinyağlı kuru börülcesidir.
Halk arasında karnıkara olarak adlandırılan kuru börülceyi daha önce tatmadıysanız, Aydın’a gittiğinizde mutlaka denemelisiniz.
Eğer acıyı seviyorsanız, kuru fasulye ve nohut gibi baklagillerle aynı yöntemle pişirilen zeytinyağlı kuru börülceyi acılı denemelisiniz.
7) Arapsaçı Kavurması
Ege’nin çok sevilen otlarından biri olan arapsaçı, sade olarak hafif buruk bir tadı olsa da çeşitli yöntemlerle tatlandırıldığında Aydın mutfağında bambaşka bir hal alıyor.
Arapsaçı kavurması, ince doğranarak soğan ve sarımsakla kavrulmasıyla hazırlanan lezzetlerden biridir. Üzerine yumurta
Özellikle sıcak yaz günlerinde sıkça tüketilen arapsaçı kavurmasından tatmayı unutmayın.
8) Şevket-i Bostan
Şevket-i bostan denilince ilk akla gelen İzmir yemekleri olsa da, Aydın mutfağında da sıkça yapılan bir ot çeşididir.
Özellikle kuzu eti ile yapılan şevket-i bostan yemeği, tadıyla oldukça unutulmazdır.
9) Nohutlu Kereviz
Ege mutfağı, bol sebzeli yemeklerle zenginleşir. Aydın’ın nohutlu kerevizi de bu sebzelerden olup, kereviz sevmeyenleri bile kendine hayran bırakacak bir tat sunar.
Tercihe göre et ya da kıyma ile yapılsa da, sadece nohutlu hali bile oldukça lezzetlidir.
Aydın’a yolunuz düşerse, hemen hemen her lokantada bulabileceğiniz bu harika lezzetten yararlanmanızı öneririm.
10) Çine Köftesi
Her ilde kendine özgü bir köfte türü bulunurken, Aydın’ın köftesi de oldukça özeldir.
Aydın’ın Çine ilçesine ait az ekmekli, bol yağlı köftesini bir kez denediğinizde bağımlısı olabilirsiniz.
Bir lezzet tüyosu: Çine’nin lokum gibi köftesi üzerine bir parça kimyon serperseniz, tadına doyum olmaz.
11) Çöp Şiş
Aydın’ın coğrafi işaretli lezzetlerinden biri olan çöp şiş, yol üstü lezzeti olmanın ötesinde bir deneyim sunuyor.
Yanında közlenmiş biber, domates ve soğan ile sunulan bu mini çöp şişler, tadıyla sizi mest edecek.
12) Çıntar Kızartma
Aydın’a ilk yağmur düşer düşmez çam ağaçlarının altından çıkan çıntar mantarı, Aydın mutfaklarının en sevilen lezzetlerinden biridir.
Genellikle kızartma olarak tercih edilse de,sotesi ve tuzlu közlemesi de oldukça beğenilmektedir.
13) Paşa Böreği
Görünümüyle Kayseri’nin yağlamasını andıran paşa böreği, Aydın mutfağının en sevilen lezzetlerinden biridir.
Yuvarlak hamurlar arasına kıymalı dolmalık fıstık karışımı konularak üst üste dizilir. Son katınca üzerine sarımsaklı yoğurt ve biberli tereyağı eklenir.
Bu lezzetli paşa böreğinden tatmadan Aydın’dan ayrılmayın!
14) Acılı Güveç
Kim, mis gibi bir tabak kuru fasulye yemeye hayır diyebilir, hele de güveçte pişmiş ve hafif acılıysa?
Aydın’da özellikle kalabalık akşam sofralarının vazgeçilmezlerinden biri olan bu güveçte pişen etli, domatesli acılı kuru fasulye, lezzeti ile sizi etkileyecek.
Kalabalık akşam sofrası dediğimizde sadece evlerde pişiyor sanmayın; Aydın’da birçok restoranda ve esnaf lokantasında acılı güveç bulmak mümkündür.
15) Lok Lok Pilavı
Lok lok pilavı ya da bilinen adıyla bolama pilavı, Aydın mutfağının en rağbet gören tatlarından biridir.
Özellikle Kuşadası’nda sıkça bulunan lok lok pilavı, pirinç, et, nohut, arpacık soğanı ve sarımsakla harmanlanır.
Tek çeşit yemekle öğünü tamamlamayı sevenler için lok lok pilavı tam yerinde bir tercihtir.
Bir not: Lok lok pilavı genellikle evlerde yapılıyor olsa da, esnaf lokantalarında bulma ihtimaliniz oldukça yüksek, göz atmayı unutmayın.
Aydın Tatlıları
1) Tahinli Pide
Tahin, ceviz ve hamurun harika birleşiminden doğan Aydın’ın tahinli pidesinin kokusu bile iştah açmaya yetiyor.
Aydın’a gittiğinizde, yanında bir bardak taze demlenmiş çayla fırından yeni çıkmış tahinli pide ile keyif yapmayı unutmayın.
Son bir bilgi: En güzel tahinli pideyi Aydın’ın Söke, Nazilli ve Yenipazar ilçelerinden birinde tadabilirsiniz.
2) Pelvize Tatlısı
Ana malzemeleri su ve nişasta olan pelvize tatlısı, son dokunuş olarak karanfil ve cevizle zenginleştiriliyor.
Genellikle Yenipazar ilçesinde sıkça yapılan pelvize tatlısı, hafif tatlı sevenlerin favori tatlarından biridir. Eğer denk gelirseniz, mutlaka tadın.
3) Kabak Tatlısı
İncecik dilimlenen kabaklar, bol cevizli ve tahinli olarak sunuluyor. Aydın’ın kabak tatlısını özel kılan ise yalnızca Aydın’da yetişen kabaklarla hazırlanmasıdır.
Aydın’ın muhteşem kabak tatlısını tatmadan, kabak tatlısı yedim demeyin.
Aydın’a yolculuk yaparsanız, zeytinini, mis gibi sızma zeytinyağını, baldan tatlı incirin hem kuru hem de tazesini, cevizini denemeden dönmeyin. Ayrıca otlarla hazırlanan çeşitli lezzetleri de tatmayı ihmal etmeyin.
