Velayet hakkı nedir? Anlamı nedir?
Velayet nedir? Bu sıkça merak edilen sorunun yanıtı Avukat Dilara Yeni’den geliyor… Yeni’nin paylaştığı bilgiler şu şekildedir: Velayet, çocuğun korunması ve temsil edilmesi amacıyla anne ve babaya tanınan hukuksal haklar ve görevlerin toplamıdır. Türk Medeni Kanunu’na göre velayet hakkı sadece anne ve babaya aittir ve bu hak, anne ve baba dışında kimseye devredilemez.
Velayet hakkına sahip ebeveynler, çocuklarının yararına olacak kararlar almakla yükümlüdür.
Anne ve babalar, haklarını kullanırken mutlaka çocuğun çıkarlarını gözetmek zorundadır. Velayet haklarına ilişkin genel olarak anne ve babanın sahip olduğu haklar; çocuğun ismini belirleme, bedensel, ruhsal ve zihinsel gelişimi için gerekli önlemleri alma ve bu konularda çocuğu uygun bir şekilde yönlendirme, dini eğitimini belirleme ve çocuğun yaşadığı yer ile sosyo-kültürel çevresini belirleme biçiminde özetlenebilir. Elbette, anne ve baba tüm bu kararları alırken çocuğun yaşı ve olgunluk seviyesini de dikkate alarak, olgunluğuna uygun bir şekilde çocuğa hayatını düzenleme imkanını tanımalıdırlar.
Velayet hakkı kim tarafından ve nasıl kullanılır?
Anne ve baba evli oldukları takdirde velayet hakkını birlikte kullanırlar. Eşler boşanmışsa, hakim çocuğun üstün yararını gözeterek velayeti eşlerden birine verebilir, zira hukuk sistemimizde ortak velayet uygulaması yoktur. Boşanan eşlerin velayeti ortak olarak kullanabilmesi, çocuğun menfaatleri doğrultusunda ve eşler arasında velayet hakkının kullanımından kaynaklanan ihtilafların önlenmesi açısından daha adil bir denge sağlayacaktır.
Uygulamada ortak velayete dair bazı yargı kararları olsa da, özellikle çekişmeli boşanma davalarında ortak velayet kararı vermek mümkün değildir. Bu bağlamda, bir an önce ortak velayete dair yasal bir düzenlemenin yapılması, mevcut sorunların çözümüne katkı sağlayacaktır.
