Sosyal grupların boyutu güven hissini nasıl etkiliyor?

İnsanlar, sosyal varlıklar olarak başarılı olmak için büyük oranda işbirliğine ihtiyaç duyar. Geleneksel olarak, bilim insanları grup büyüklüğü arttıkça işbirliğinin zorlaştığını düşünmekteydi. Bunun temel sebebi, büyük gruplarda bireylerin birbirleriyle yeterince sık etkileşime girememesi ve güven inşa etmenin daha zor hale gelmesiydi.

Ancak, RIKEN Beyin Bilimleri Merkezi’nde (CBS) gerçekleştirilen yeni bir araştırma, bu anlayışı sorgulamayı amaçlıyor. Communications Psychology dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, esnek sosyal bağlar ve insan beyninin doğuştan gelen işbirliği eğilimi, geniş sosyal ortamlarda güveni artırabilir.

Araştırma ekibi, Rei Akaishi liderliğinde 83 katılımcının yer aldığı bir deney gerçekleştirdi. Katılımcılar, “mahkum ikilemi” olarak bilinen klasik bir oyun senaryosunda işbirliği yapma ya da bencil davranma arasında tercih yaptı. Deney sırasında grupların büyüklüğü 2 ile 6 kişi arasında değişirken, katılımcılar işbirliği yapmayan üyeleri gruptan çıkarabiliyor veya diledikleri gruba katılabiliyordu.

Sonuçlar oldukça ilginçti: Daha büyük gruplarda bireyler daha fazla işbirliği gerçekleştirdi. Deney boyunca verilen tüm kararların %57’si işbirliğine dayalıydı ve grup büyüklüğü arttıkça işbirliği eğilimi de yükseldi.

Bulgular, grup büyüklüğünün doğrudan işbirliğini sağlamadığını, fakat insanların sosyal ilişkilerini nasıl yönettiğini etkilediğini gösteriyor. Özellikle, katılımcılar geçmişteki etkileşimleri tam olarak hatırlamadıklarında otomatik olarak işbirliği yapma eğilimi gösterdi.

Beyin taramaları, bu sürecin nasıl işlediğine dair önemli ipuçları sundu. Araştırmaya göre:

• Fusiform girus ve precuneus, geçmiş sosyal etkileşimlerin hatırlanmasına yardımcı oldu.

• Nükleus akkumbens, anıları ödüllendirme duygusuyla ilişkilendirdi.

• Prefrontal korteks, bu hatıraları kişisel eğilimlerle karşılaştırarak karar verme sürecini yönetti.

Eğer bellek zayıfsa, beyin grup uyumunu korumak adına işbirliği yapmayı teşvik ediyor olabilir. Yani, geçmiş etkileşimleri net hatırlayamayan bireyler daha fazla güvenmeye ve işbirliği yapmaya eğilimli hale geliyor.

Araştırmanın en ilginç sonucu, insanların sabit ve uzun vadeli ilişkilere bağımlı olmaksızın büyük gruplar içinde güven oluşturabileceğini göstermesi. Esnek ve dinamik sosyal bağlantılar, işbirliğinin gelişmesine yardımcı olmaktadır.

Bu bulgu, özellikle dijital platformlar ve çevrimiçi toplulukların dinamik yapısı göz önünde bulundurulduğunda büyük bir öneme sahiptir. Günümüzde sosyal ilişkiler giderek daha hareketli bir hâl alıyor ve bireyler sık sık farklı gruplarla etkileşim kuruyor.

Çalışmanın baş yazarı Rei Akaishi, bu bulguların okullarda, iş yerlerinde ve çevrimiçi ortamlarda takım çalışmasını geliştirebileceğini dile getiriyor. Sabit gruplar yerine bireylerin bağlantılarını özgürce oluşturmasına ve değiştirmesine olanak tanıyan sistemlerin daha verimli işbirlikleri sağlayabileceğini öne sürüyor.

Buna ek olarak, bu araştırma insanların büyük topluluklar içinde nasıl etkili işbirlikleri geliştirdiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Tarih boyunca insanlar, bellek ve sosyal adaptasyon becerilerini kullanarak büyük toplumlarda birlikte yaşamayı ve ortak hareket etmeyi başardılar.

Araştırmacılar, bu bulguları okullarda, şirketlerde ve farklı kültürel bağlamlarda test etmeyi planlıyor. Kültür, liderlik ve bireysel kişilik farklılıklarının grup davranışlarını nasıl şekillendirdiğine dair yeni çalışmalar yapılması hedefleniyor.

Akaishi, bu araştırmanın daha uyumlu ve üretken topluluklar oluşturmak amacıyla pratik stratejiler geliştirmeye katkıda bulunmasını umuyor. İnsanların doğuştan gelen işbirliği eğilimlerini anlamak, daha iyi sosyal yapılar ve ekip dinamikleri oluşturmada önemli bir adım olabilir.

Bu bulgular, grup dinamikleri ve güven inşası konusundaki geleneksel düşünceleri değiştirme potansiyeline sahip ve toplulukların daha verimli ve işbirliğine açık hale getirilmesine dair yeni perspektifler sunabilir.

Referanslar

Wojciech Zajkowski, Ryan P. Badman, Masahiko Haruno, Rei Akaishi. “A neurocognitive mechanism for increased cooperation during group formation” Şuradan alındı: https://www.nature.com/articles/s44271-024-00177-3 (23.12.2024).