Aşk ve İlişkiler

Koku hissi, sosyal bağlantıları tahmin etmede etkili bir rol oynayabilir.

Sure, here’s a rewritten version of the content, keeping the HTML tags intact:

<div>
                        <p>Koku duyusunun sezgilerimizi etkileyebilen ve anıları canlandırabilen güçlü bir yetenek olduğu bilinmektedir. Psikoloji alanında gerçekleştirilen yeni bir araştırma, kokuların arkadaşlık ilişkileri hakkında önemli ipuçları sunabileceğini göstermiştir.</p>
<p>Cornell Üniversitesi ve Sabancı Üniversitesi’nin iş birliğiyle yürütülen bu yeni çalışma, kadınların tanımadıkları insanlar hakkında arkadaşlık potansiyelini kokularına dayanarak tahmin edebildiklerini ortaya koymuştur. Nisan 2025'te <strong>Scientific Reports</strong> dergisinde yayımlanan araştırmada, kadın katılımcıların sadece diğer kadınların tişörtlerini koklayarak "bu kişiyle arkadaş olabilir miyim?" sorusuna tutarlı yanıtlar verebildikleri görülmüştür. Araştırmacılar, bu bulgunun sosyal ilişkilerde koku duyusunun daha önce tahmin edilenlerden çok daha etkili olabileceğini belirtmektedir.</p>
<p>Çalışmaya katılan 18 ila 30 yaşları arasında değişen 40 kadın, birbirlerini görmeden tişörtlerini koklayarak "arkadaşlık potansiyeli" değerlendirmesi yaptı. Ardından, aynı kişilerin "hızlı arkadaşlık" adı verilen dört dakikalık sohbetlerle tanışmalarına fırsat tanınmıştır. Bu etkileşimlerin sonunda kadınlar yeniden bir değerlendirme yapmıştır.</p>
<p>İlginç bir şekilde, koku yoluyla elde edilen ilk izlenimler, yüz yüze etkileşim sonrasında yapılan değerlendirmeleri büyük ölçüde öngörebilmiştir. Yani, öncesinde "bu kişinin kokusunu seviyorum" diyenlerin, tanıştıktan sonra o bireyi arkadaş olarak uygun bulma olasılığı yüksektir. Üstelik bu yalnızca tek yönlü bir etki değildir. Katılımcıların ilk koku deneyiminde "eh" dediği kişilere dair algıları, yüz yüze görüşmeden sonra değişebilmektedir. Yani, bir kişiyi tanıdıkça onun kokusuna dair değerlendirmemiz de yeniden şekillenebilir.</p>
<br/>

<p>Bu çalışma, koku duyusunun romantik çekim ya da eş seçimi gibi konuların yanı sıra arkadaşlık ilişkilerinde de etkin bir rol oynadığını gösteren az sayıda araştırmadan biridir. Araştırmacılar, parfüm, deodorant ve beslenme gibi günlük alışkanlıklarla oluşan "diplomatik koku"nun insanlar üzerindeki etkisinin düşündüğümüzden daha büyük olduğunu vurgulamaktadır.</p>
<p>Sabancı Üniversitesi’nden Gül Günaydın’ın da dâhil olduğu bu çalışmada, daha önce romantik çekim üzerinde yapılan araştırmalardan farklı olarak yalnızca arkadaşlık bağları ele alınmıştır. Bu yönüyle araştırma, sosyal kimya üzerine gerçekleşen güncel çalışmalara önemli bir katkı sağlamaktadır.</p>
<p>Bazen birisiyle tanıştığımız an içten bir bağlılık hissedebiliriz; bu, her zaman dış görünüş veya sohbetin içeriğinden kaynaklanmayabilir. Bilim insanlarına göre bu "anlaşabileceğimizi hissetme" durumu, koku sinyalleri tarafından da etkilenebilir. Koku duyusu, geçmiş deneyimlerle birleşerek bazı kokuları "güvenli" veya "tanıdık" olarak algılamamıza neden olabiliyor. Bu da, birini tanımadan önce onunla ilgili olumlu bir hisse kapılmamızın sebeplerinden biri olabilir.</p>
<p>Son yıllarda yapılan bazı araştırmalar, benzer kokulara sahip bireylerin daha kolay arkadaşlık kurduğunu göstermiştir. Örneğin, 2022 yılında yayımlanan bir <strong>araştırmada</strong>, benzer doğal vücut kokusuna sahip kadınların "ilk görüşte anlaşma" olasılığının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yeni araştırma ise parfüm ve hijyen ürünleri dahil olmak üzere gündelik kokulara odaklanarak daha "gerçek hayata yakın" bir bağlamda çalışmıştır.</p>
<p>Araştırmanın sonucunda, arkadaşlık potansiyeli değerlendirmelerinde en büyük etkinin kişisel tercihlerden kaynaklandığı gözlemlenmiştir. Yani, kokular da tıpkı müzik veya mizah anlayışı gibi bireyler arasında değişken sosyal uyum sinyalleri taşıyor olabilir.</p>
<p style=" font-size: 8pt;text-align: center;">Kaynak: "The interactive role of odor associations in friendship preferences". Şuradan alındı: http://nature.com/articles/s41598-025-94350-1. (02.04.2025).</p>
<br/>

<br/>

</div>