Evlilikteki Sorunların Üstesinden Gelmek: Bu Doktor Çiftin Önerdiği 7 Günlük Çalışma Programı
İlişki ve evlilik uzmanları Dr. Julie ve Dr. John Gottman, uzun yıllar boyunca ilişkiler, evlilik ve aşk üzerine derinlemesine çalışmalar yapmışlardır. Evlilikleri zora girmiş birçok aileye önerdikleri 7 günlük bir programa sahipler. “Bir hafta boyunca ilişkinizi olumlu yönde dönüştürmek için küçük adımlar atabilirsiniz. 7 gün boyunca sizden yedi yeni alışkanlık edinmenizi isteyeceğiz. Bu alışkanlıklar kısa, eğlenceli ve kolay olacaktır. Büyük jestler yapmaya ya da büyük konuşmalara gerek yok. Bu yöntemler, ister flört edin, ister bizim gibi 35 yıldır evli olun, ilişkilerinize katkıda bulunacaktır. Bu küçük değişimlerle ve bunları sürdürerek sevginizi ömür boyu canlı tutabilirsiniz. Bu, harika bir başlangıç, bir tazeleme veya yeni bir yön olmaya hazır bir kitaptır. Başlamak için tek yapmanız gereken denemeye istekli olmaktır” diyorlar.
İşte önerdikleri 7 günlük program:
PAZARTESİ GÜNÜ
1 numaralı ipucu: Dönüş
“50 yıllık çalışmalarımızın en önemli buluşlarından biri, ‘bağlantı teklifleri’ dediğimiz olgudur. Bu, bir kişinin diğerine küçük bir bağlantı kurma çabasıdır. Bu teklif fiziksel ya da sözlü, açık ya da gizli olabilir ve partner daha sonra üç şekilde yanıt verebilir. Ya o teklife yönelir, ya yüzünü çevirir ya da buna karşı döner. Pratikte bu durum nasıl gözlemleniyor? Partnerinizin gazetesine bakarak ‘Ah, bu ilginç bir makale’ demek bir iletişim teklifi anlamına gelir.
Verilere döndüğümüzde, boşanmış çiftlerin yüzde 33’ü, partnerlerinin tekliflerine yanıt verirken, bu oranın devam eden ilişkilerde yüzde 86’ya çıktığını görüyoruz. Eşlerin iletişim ve bağlantı tekliflerine nasıl yanıt verdiği, aslında mutluluk ve ilişki istikrarının en önemli göstergelerindendir.
Partnerinizin iletişim kurma isteğine verdiğiniz her olumlu yanıtı, hatta bir gülümsemeyi dahi, aşk kumbaranıza para atmak olarak düşünebilirsiniz.”
Bugünün ödevi:
Bağlantı kurabileceğiniz küçük teklifler için dikkatli olun. (Bazı örnekler)
- Göz teması.
- Bir gülümseme.
- Doğrudan yardım veya ilgi istemek.
- Günaydın veya iyi geceler demek.
- Bir iyilik istemek.
- Size yüksek sesle bir şey okumak: ‘Hey, şunu dinle…’
- Bir şeyi işaret ederek: ‘Şuna bak!’
SALI
Büyük bir soru sorun
Doktor çift, “Çiftlerle yaptığımız çalışmalarda aşk haritaları oluşturmaktan bahsediyoruz. ‘Aşk haritası’ ile, eşinizin iç dünyasının derin bir bilgisini kastediyoruz. Umutları, hayalleri, inançları, korkuları ve arzuları. Sadece aşk haritası oluşturmak yetmez, bunları güncel tutmak için de sorular sormalısınız.” diyorlar.
Zaman içinde büyük soruları sormayı bıraktığımızı ve yerine küçük sorularla yetindiğimizi görüyoruz: ‘Çöpleri çıkardın mı?’ ‘Köpek veterinere gitti mi?’ Her ilişkinin yıllar boyunca tekrar tekrar buluşma süreci olduğu sonucuna varıyorlar. Partnerinize dair bu ‘aşk haritalarını’ güncel tutmak önemlidir” diyorlar.
Bugünün ödevi:
Anlamlı bir soru sorun. Şu soruları düşünebilirsiniz:
- Hayatında gerçekleştiremediğin neler var?
- Son bir yılda nasıl değiştin?
- Hayatta şu anda varmak istediğin hayaller neler?
- 24 saat boyunca bir hayvana dönüşebilseydin, hangisi olurdun ve neden?
- Mükemmel evimizi tasarlayabilseydin, nasıl bir şey olurdu?
- Yarın üç yeni beceriyle uyanabilseydin, hangilerini seçerdin?
ÇARŞAMBA GÜNÜ
Teşekkür edin
Uzun yıllar boyunca çift danışmanlığı alanında terapistler, mutsuz çiftlerin, günlük hayatlarında birbirlerine iyi davranmamakla mutsuz olduklarını düşündüler. Onlara, birbirine nazik davranmalarını teşvik edebilmek için ‘pozitif günler’ önerilmişti.
Ancak çabuk bir şekilde bu fikir terk edildi çünkü işe yaramadı. Genel olarak insanlar birbirlerine nazik davranan bir yaklaşıma sahiptir. Fakat, sadece eşlerinin iyi yaptıkları şeyleri fark etmemişlerdir. Mutsuz evli çiftler, bu olumlu eylemlerin yüzde 50’sini gözden kaçırıyor. Mutlu evli çiftler, mutsuz çiftlerden daha fazla olumlu şey yapmıyorlardı; onlar sadece eşlerinin bu şeyleri yaptığını fark etmede daha iyiydiler.
Hayat sürerken, yalnızca neye dikkat ettiğimiz veya neyi kaçırdığımızı görmek ve bu döngüye girmek kolaydır. Yıkamak yerine yıpratmak, kuzu pirzolanın yerine biberiye koymak gibi.
Varsayılan ayarınızı değiştirin ve doğru olanı arayın. İkiniz arasındaki dinamiğin ne kadar hızlı değişeceğini göreceksiniz.
Bugünün ödevi:
Birinci adım: Bir antropolog gibi düşünün. Bugün partnerinize dikkatlice bakın. Olumlu yaptığı her şeyi not alın (kahvaltı hazırladı, size kahve yaptı, telefonla aradı) ama olumsuzları not etmeyin (merdivenlerdeki çamaşır yığınını es geçin). Partnerinizin cömertlik ve nazik davranışlarını gözlemlemeye çalışın.
İkinci adım: Rutin bir şey için teşekkür edin. Onların yaptıkları bir şey için, küçük dahi olsa, teşekkür edin. Bu minik şeyin sizin için neden değerli olduğunu söyleyin.
PERŞEMBE
Gerçek bir iltifat edin
Dr. çiftin önerdiği bu bölümde görülen veriler, birlikte mutlu bir şekilde kalan çiftlerin, eşleri hakkında sevdikleri ve takdir ettikleri belirli nitelikleri kolayca isimlendirebildiklerini gösteriyor.
Aşkın ustaları daha az kusur içermez. Ama en iyi yaptıkları şey, partnerlerinin olumlu niteliklerini görebilmektir. Bu durum, küçümsemenin, bir ilişkiyi yok eden güçlere karşı dayanıklı bir savunma mekanizması işlevi görür.
Aşağılamalar, eşinize yönelik olumsuz düşünce ve eleştirilerin birikmesine neden olur ve boşanmanın en önemli göstergesidir.
Bugünün ödevi:
- Birinci adım: Partnerinizin sözlü bir portresini çizecek olsaydınız, hangi kelimeleri seçerdiniz? Üç ila beş kelimeyi seçip daire içine alın: Sıcak / Komik / Cömert / Sakin / Yaratıcı / Tutkulu / Yoğun / Canlı / Düşünceli / Maceracı / Eğlenceli / Oyuncu / Zeki / Algısal / Yetiştirici / Cazibeli / Yetenekli / Sevecen / Yetkin / Büyüleyici / Bilge / Şefkatli / Düşünceli / Çekici / Güvenilir / Esnek / Destekleyici / Meraklı / İlginç / Nazik / Cesur / Açık / Uysal / Hassas
- İkinci adım: Bugün, yan yana iken partnerinizin bu nitelikleri nasıl sergilediğini gözlemleyin.
- Üçüncü adım: İfade edin! Partnerinize, onun hakkında takdir ettiğiniz ve sevdiğiniz nitelikleri ne kadar sık iletiyorsunuz? Daha fazla ifade edin.
CUMA
Neye ihtiyacınız olduğunu belirtin
Bu bölümün açıklaması şöyle: Hepimizin ihtiyaçları ve arzuları var. Ancak çoğu zaman bunları ifade etmiyoruz. İpuçları veriyoruz ve ‘sadece bileceğini’ umuyoruz. “Bu çok belirgin! Bu sadece sağduyu!” diye kendimize bir hikaye uyduruyoruz.
Partnerimiz bu ihtiyaçları karşılayamadığında ise, kişisel bir kırılma yaşıyoruz. Partnerimizin umursamadığını, sadece kendilerini düşündüğünü ya da ilişkiye değer vermediklerine inanmaya başlıyoruz. Bu durumda, onları eleştirmeye başlıyoruz. Sadece ihtiyaçlarımızı istemek yerine öfke ve eleştiriyi biriktiriyoruz ve bu sonunda bir patlama noktasına geliyor. Bu durumla birlikte daha fazla sorun da birikiyor.
Ancak tüm bu sorunları önlemek için yapmanız gereken tek şey, neye ihtiyacınız olduğunu söylemektir.
Bugünün ödevi:
Birinci adım: Yansıtın. Neye ihtiyacınız var veya istiyorsunuz? Partnerinizden tam olarak ne bekliyorsunuz? Daha fazla zaman harcamak mı yoksa ev işlerinde yardım mı? Kariyerinize destek mi arıyorsunuz? ‘Seni seviyorum’ sözünü sıkça duymak mı istiyorsunuz?
İkinci adım: Kendinizi ifade edin. Ne hissettiğiniz hakkında konuşarak ihtiyacınızı açıkça belirtin.
‘Seni özledim. Bu akşam telefon ve TV olmadan birkaç saat birlikte olabilir miyiz?’
‘Bugün çok yorgun hissediyorum. Akşam yemeğini hazırlarken biraz dinlenebilir miyim?’
‘Dokunulmayı seviyorum. Bana sarılabilir misin?’
CUMARTESİ
Mini dokunuşları deneyin
Doktor çift şöyle belirtmektedir: Harika, tatmin edici ve uzun süreli bir birliktelik için belirlenmiş bir cinsel aktivite sayısı yoktur. Bildiğimiz şey, başarılı çiftlerin, aşkı canlı tutmak için dokunmanın gücünden en fazla yararlananlar olduğudur.
Yemek yaparken, ev temizlerken ya da sohbet ederken dokunurlar. Olumlu, samimi ve cinsel olmayan dokunma, uyaran bir libidoyu harekete geçirmek için çok faydalıdır. Erkeklerin çoğu için (hepsi olmasa da) cinsel arzu dokunma ile başlar. Bazı kadınlar için de (yine hepsi için geçerli değildir) konuşmalar sırasında dokunmak cinsel arzu uyandırır.
Bugünün ödevi:
Gün içerisinde ne kadar çok fiziksel bağlantı anı yaratabilirseniz, o kadar iyi. Bu tür anları gün boyunca sizin için toplamaya çalışın.
- Altı saniye süren öpücük.
- Yirmi saniye süren sarılma.
- Ellerinize dilediğiniz kadar birbirinize tutun.
- On dakikalık bir masaj yapın; biriniz kanepede diğeriniz yerde otursun, sonra yer değiştirin.
- Kanepede birlikte oturun.
- Konuşurken birbirinizin eline veya koluna dokunun.
- Eğer eşiniz stresliyse, onun omzuna elinizi yerleştirin.
- Alınlarınıza dokunun.
- Masanın altındaki ayaklarınıza dokunun.
PAZAR
Özel zamanlar planlayın
Bunun açıklaması: Evlilik içindeki yalnızlıktan bahsedelim. İlk anda olumsuz bir kavram gibi gelse de, birçok çift için bu bir gerçekliktir. Yıllar boyunca ya da on yıllarca birlikte yaşamak, çocuk büyütmek ve aynı alanı paylaşmak, bazıları için birlikte hayat yaşamak yerine paralel hayatlar sürdürmek anlamına gelebilir.
Birlikte vakit geçirmek, bu durumu aşabilmek için etkili bir çözümdür.
Birlikte vakit geçirmek için kesin bir taahhüt, dünya üzerindeki sürekli taleplere karşı bir sığınak oluşturmak gibidir; ev işleri, yapılacak şeyler ve günlük karmaşa. Bu bir ekstradan ibaret değil, bir ödül değil. Bu bir yatırımdır.
Bugünün ödevi:
Baş başa zaman geçirilecek özel anlar planlayın. Bu, sırf bir restorana gitmek zorunda olduğunuz anlamına gelmez, evde de ikinize özel ve baş başa olacağınız ortamlar yaratabilirsiniz.
- Ekran ve telefon yok
- Her ikinizin de plana uyduğundan emin olun.
- Seksle sonuçlanacağını düşünmeyin.
- Eğer birinizin stresten bahsetmesi gerekiyorsa, buna açık olun. Bu gece mükemmel bir gece olma zorunluluğu yok, beklentileri yüksek tutmayın.
- Bunu sosyal bir angajman haline getirmeyin; sadece ikinizin de bulunduğundan emin olun.
- Bir hafta, bir ay, bir yıl veya on yıldır birbirinizle gerçekten konuşamadığınız için gergin misiniz? Bunu her halükarda yapın.