Doğum Kontrol Hapı Nedir ve Nasıl Kullanılır? A’dan Z’ye Kılavuzunuz

Doğum kontrol hapı nedir? Nasıl kullanılmalıdır? Kesin koruma sağlar mı? Yan etkileri var mıdır? A’dan Z’ye doğum kontrol hapı kullanımıyla ilgili tüm detayları Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Meral Sönmezer yanıtladı… İşte doğum kontrol hapına dair dosya… (Bu makalenin ardından doğum kontrol hapını diğer ilaçlarla kullanmak zararlı mı? başlıklı makalemizi de gözden geçirebilirsiniz)

Op. Dr. Meral Sönmezer, doğum kontrol hapının tanımını şu şekilde yapıyor: “Oral kontraseptifler (OKS), istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan etkili bir doğum kontrol yöntemidir.” Peki, doğum kontrol hapları hamileliği nasıl önler? Sönmezer’in paylaşımına göre: İçeriğinde hormon bulunan ve düzenli kullanıldığında etkisini gösteren doğum kontrol hapları; kombine oral kontraseptifler (KOK), yani hem östrojen hem de progesteron içeren, ayrıca sadece progesteron içeren haplar olarak 2 ana sınıfa ayrılır. Bu haplar, östrojen ve progesteron hormonları sayesinde yumurtlamayı engeller, rahim ağzı salgısını artırarak spermin rahme geçişini zorlaştırır. Böylece istenmeyen gebeliklerin önüne geçilmiş olur.

DOĞUM KONTROL HAPI KESİN KORUMA SAĞLAR MI?

Doğum kontrol haplarının koruma oranı hakkında sıkça sorulan bir diğer soru da bu. Op. Dr. Meral Sönmezer bu konuda şunları belirtiyor: “Düzenli kullanımla doğum kontrol hapları, gebeliğe karşı 7 gün 24 saat yüksek bir koruma sağlar ve birçok doğum kontrol yöntemine göre daha etkili olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, doğum kontrol hapları dahil hiçbir doğum kontrol yöntemi %100 koruma sunmaz.”

DOĞUM KONTROL HAPI ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Doğum kontrol hapları, kullanım amacına, içeriğine ve kullanım şekline bağlı olarak çeşitli türlere ayrılır.

İçerik açısından bakıldığında:

• Östrojen ve progesteron hormonu içeren kombine oral kontraseptifler (KOK),
• Sadece progesteron içeren oral kontraseptifler (POP – Progestin-only Pill),
• Acil oral kontraseptif haplar (ertesi gün hapları) bulunur.
• Kullanım şekline göre doğum kontrol hapları 21 günlük ve 28 günlük tabletlerden oluşur. 28 tabletli haplar, 24 günlük hormon içeren hapların yanı sıra 4 adet plasebo ya da demir ilacı içerir.

DOĞUM KONTROL HAPI NASIL KULLANILMALIDIR?

Doğum kontrol hapının kullanımıyla ilgili nelere dikkat edilmelidir? Dr. Sönmezer, bu konuya dair şu bilgileri paylaşıyor:

• Doğum kontrol haplarının nasıl kullanılacağı, türlerine göre değişiklik gösterir. Genellikle 21 ve 28 günlük tabletlerden oluşan haplar, adetin ilk 5 günü içinde alınmaya başlanabilir, ancak en iyi sonuç için adetin ilk gününde başlanması önerilir.
• Bu haplar, 21 ya da 28 gün boyunca her gün düzenli olarak 1 adet alınmalıdır.
• Hapların her gün aynı saatte alınmasına özen gösterilmelidir.
• 21 günlük haplarda, kutu tamamlandığında adet kanaması görülmese bile 7 gün ara verilmesi gerekir; bu süre sonunda yeni kutuya geçilmelidir.
• 7 gün ara sırasında adet kanaması beklenmektedir. Daha düşük doz hormon içeren 28 günlük haplar için ilaca ara vermeden devam edilmelidir.
• Genellikle kutunun son hapları kullanıldığında adet kanaması başlamaktadır. Kutunun son ilaçları hormon içermese de kafa karışıklığı olmaması için tercih edilir ve ara vermeden diğer kutuya geçilmelidir.
• Hapların etkisinin devamlılığı ve istenmeyen gebeliklerin önlenmesi için düzenli ve sürekli alınması gerekmektedir.
• Tablet almayı unuttuğunuzda, unuttuğunuz hapı fark ettiğiniz anda almalısınız; diğer haplara normal saatinizde devam edebilirsiniz. Eğer unuttuğunuzu sonraki günlerde fark ederseniz, o gün alacağınız hapla birlikte unuttuğunuz hapı da aynı anda alın. Aynı anda iki hap kullanmak bir sorun oluşturmaz. Eğer ilacı almayı unuttuğunuzdan itibaren 12 saatten fazlası geçmemişse korunma etkinliği devam eder; fakat 12 saatten fazla geçmişse mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

KULLANMADAN ÖNCE DOKTORUNUZA DANIŞIN

• Doğum kontrol hapına başlamadan önce bir kadın doğum uzmanına danışmanız, yaşınıza, kilonuza, adet düzeninize ve tıbbi geçmişinize göre size uygun hapın seçilmesini sağlamaktadır. Her ilaçta olduğu gibi, doğum kontrol ilacını da doktor önerisiyle kullanmanız daha sağlıklı olacaktır.

BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR