Çiftler Ayrı Yatakta: Uyku İle İlgili Ayrılık

Yeni bir araştırma, yetişkinlerin önemli bir kısmının partnerleriyle aynı yatakta veya odada uyumadığını gösterdi. Çeşitli gece rutinleri, horlama, dönme gibi etkenler nedeniyle, partnerinizle aynı yatakta yatmak her zaman iyi bir uyku anlamına gelmeyebilir. Araştırmaya göre, birçok çift bu uyku alışkanlıklarıyla başa çıkmak için “uyku boşanması” yöntemini tercih ediyor.

Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi’nin (AASM) yayımladığı ankete göre, ABD’li yetişkinlerin yaklaşık üçte biri, partnerleriyle aynı yatağı paylaşmıyor veya ayrı bir odada uyuyor. Peki, uyku boşanması gerçekten daha iyi dinlenmek için bir çözüm mü? Herkes için geçerli tek bir yanıt yok, ancak uzmanların bu yöntemin yararlı olabileceğini belirttiği yaşanmışlıklar var.

Dr. Seema Khosla: “Ayrı yatak odalarında uyumak, her iki partnerin de daha iyi bir uyku almasına yardımcı olabilir. Bu yöntem, özellikle biri diğerini rahatsız ediyorsa etkili olabiliyor. Örneğin, horlayan bir partner, diğerini uyandırıyor; ardından uyanan partner, horlayan kişiyi döndürmesini istiyor ve dolayısıyla her ikisi de uykusuz kalıyor” diye açıklıyor.

AASM’nin 5 – 13 Haziran tarihlerinde 2.007 yetişkinle yaptığı anketten elde edilen verilere göre, katılımcıların %31’i partnerleriyle uyku boşanması yaşıyor. Bu grubun %23’ü tamamen farklı bir odada uyumayı tercih ediyor, %13’ü ise partneriyle aynı odada ama farklı yataklarda uyuyor. Bu oran, 35 – 44 yaş arasındaki Y kuşağında en yüksek seviyeye ulaşıyor: Neredeyse %40’ı partneriyle uyku boşanması yaşadığını ifade ediyor. 65 yaş ve üstündekilerde ise bu oran yalnızca %18.

Anket ayrıca, uyku alışkanlıklarını uyum sağlamak için değiştiren bireylerin de bulunduğunu gösterdi:

• %37’si genellikle istediğinden farklı bir saatte yatağa gidiyor
• %15’i partnerini rahatsız etmeme amacıyla sessiz alarm kullanıyor

Genel olarak, erkekler bu tür değişiklikler yapmaya ve uyku boşanmasında yatağı terk eden taraf olmaya daha yatkın. Bu veriler, anketin genellikle rahatsız eden partner yerine rahatsız edilen partnere odaklanmış olmasının ilginç olduğunu gösteriyor. Ancak bu veriler öz bildirime dayalı olduğu için, kontrollü bir deney ortamında gözlemlenmediğinden sınırlı olduğunu da belirtmek gerekiyor.

Psikiyatri ve Davranış Bilimleri Doçenti Yue Leng, uyku boşanmasının “uyku kalitemizle doğrudan ilişkili” olduğunu ve uyku kalitesini artırmayı isteyenlerin bunu dikkate alması gerektiğini vurguluyor. Leng’e göre, partnerden ayrı uyumayı tercih etmenin yaygın sebepleri şunlar:

• İş stresi
• Çakışan iş saatleri
• Horlama

Bu sorunların özellikle genç Y kuşağı çiftlerinde daha yaygın olması, onların uyku boşanmasını benimsemelerinin daha olası olduğunu gösteriyor. Ayrıca bu kuşak, ilişkilerinin çeşitli yönlerini tartışmaya daha açık olabilir; buna karşın daha yaşlı kuşaklar, ayrı uyumanın “ilişkide bir sorun” olduğu düşüncesine sahip olabilir. Uzmanlara göre, Y kuşağı aynı zamanda “teknolojiye hâkim” ve iyi uyku yollarını araştırmaya daha hevesli. Ayrıca, uzun yıllardır birlikte uyuyan çiftler kadar partnerlerinin uyku alışkanlıklarına alışık olmayabilirler.

Ayrı uyumak, partnerinizden kaynaklanabilecek uykusuzluk riskini azaltır ve genel uyku kalitenizi artırabilir. Psikolog Michelle Drerup, REM uykusu davranış bozukluğu gibi durumlarda ayrı yatmanın sıklıkla önerildiğini belirtiyor. Bu bozuklukta, kişi rüya görürken tekme atma veya vurma gibi partnerine zarar verebilecek istemsiz hareketler yapabiliyor.

Ancak uyku boşanması her çift için uygun bir seçenek değil. Drerup’a göre, yalnız uyumanın bazı bireylerde güven duygusunu azaltabileceği ve daha hafif bir uykuya neden olabileceği belirtildi. Partnerin varlığı, güven hissini sağlayarak uykusuzluk ve uyku bölünmelerini azaltabilir. Ek olarak, ayrı uyumak bazı çiftlerde yakınlığı da azaltabilir.

Partnerler, uyku alışkanlıkları ve yaşam tarzlarına en uygun yöntemi açık bir şekilde tartışmalı. Eğer uyku problemleri yaşıyorsanız, partnerinizle konuşarak ayrı uyumanın nasıl uygulanabileceğini değerlendirin. Bu durum kalıcı mı olacak, yoksa yalnızca iş günlerinde mi geçerli olacak? Kulak tıkaçları ya da oda sıcaklığında değişiklik yapmak sorunu çözebilir mi? Uzmanlar, kararın; iş saatleri, uyku saatleri, horlama durumu ve gece uyanma sıklığı gibi faktörlere bağlı olduğunu ifade ediyor.

Bazı çiftler, uyku boşanması kararında birlikte kaliteli zaman geçirmeye öncelik vermelidir. Örneğin; uyumadan önce belirli bir süre aynı yatakta kalıp ardından ayrı yataklara geçiş yapabilirsiniz. Her çift için uyku alanını optimize etmek mümkün olmayabilir; fiziksel alan kısıtlamaları veya partnerin isteksizliği engel teşkil edebilir. Bu durumda makul bir uzlaşma sağlanmalıdır.

Kaynak: Brian Mastroianni. “Sleep Divorce? One in Three Couples Sleeps Separately—Why It Might Help You Get More Rest”. Şuradan alındı: https://www.health.com/do-sleep-divorces-lead-to-better-sleep-11780674. (01.08.2025).