Aşkın 9 Yoldaşı
Yazı: Ayşegül Uyanık Örnekal
Bazen ilk bakışta, bazen ise zamanla… Ama kesinlikle aşk! Uğruna dağların aşıldığı, destanların yazıldığı ve yaşamların feda edildiği aşk, belki ilişkilerin temeli, ama tek başına yeter mi? İki kişi arasında duygusal yoğunluğun ilk dönemlerdeki sarhoşluğu azaldıkça, yaşanan olayların etkisiyle aşkın beklentileri karşılamaması, hayal kırıklıklarının en önemli sebeplerinden biri hâline gelmektedir. Aşkın ilişkileri tek başına sürdüremeyeceğini anlamak ise birçok kişi için hem inanılması hem de kabullenilmesi güç bir süreçtir. Aşkın dönüştürücü gücüne olan inanç, bekleneni karşılayamayınca öfke, kaygı ve mutsuzluk gibi duygularla birlikte gelir. Uzman Psikolog Zehra Erol, “Evet, aşk geliştirir, öğretir ve dönüştürür fakat bunun için açılmaya, sorumluluk almaya ve zorlandığında kaldığınız yerden devam edebilmenize ihtiyaç var” diyerek çiftlerin ilişkiyi sürdürebilmesi için bu iki öğeye odaklanmasının önemini vurguluyor. Uz. Psk. Erol’dan mutlu, istikrarlı ve huzurlu bir ilişki için aşkın ötesinde neler gerektiğini öğrendik.
Saygı
İlişkilerde kabullenilmek, kişiye özgürlük hissi sağlar. Bu, partnerine daha açık olmasını, ona güven duymasını ve mutlu hissetmesini kolaylaştırır. Ancak yargılandığı ve kabul edilmediği bir ilişkide saygı da gelişemez. Tüm çabasına rağmen saygı görmediği bir ilişkide devam eden kişinin, kendisine olan saygısını sorgulaması gerekir. Kendine saygı duyan birey, sorumluluk alarak olumlu romantik ilişkilere yönelir ve gerektiğinde ilişkiyi sonlandırdığında acı çekse bile zamanla iyileşir.
Bağlılık
Sağlıklı bir romantik ilişkinin sürmesi için her bireyin bilmesi gereken en önemli zorunluluklardan biri sadakattir. İlişkinin başlangıç dönemlerinde yazılı bir sözleşme yapılmasa da, partnerler birbirlerinden otomatik olarak bağlılık beklentisi içine girerler. Sadık kalmak, partnerin baskısıyla değil, bireyin özgür iradesi ve ahlaki değerleri doğrultusunda vermesi gereken bir karardır. Partnerini sevdiği ve zarar vermek istemediği için bu kararı, kendi değerleri doğrultusunda almak oldukça önemlidir. Uz. Psk. Erol, sadakatin yalnızca cinselliği kapsamadığını; aynı zamanda sözlerin tutulması, ihtiyaç duyulduğunda destek verme ve partnerin özel sırlarının korunmasını da içerdiğini belirtiyor.
Güven
İlişkilerin sürekliliği açısından en önemli unsurlardan biri güvendir. Güven içermeyen ilişkilerde istikrarsızlık, kaygı ve huzursuzluk hakim olabilir. Uz. Psk. Erol, “Güven dolu bir ilişkide, sevilen kişi destekleyici bir figür olarak görülür. Zor zamanlarda, partnerine yaslanabileceğini bilmek, düşüncelerini ve hislerini rahatça ifade etmek önemlidir. Eleştirileceği, reddedileceği veya değersizleştirileceği kaygısı yaşamamak, ilişkinin güven dolu bir zeminde ilerlemesini sağlar” diye ekliyor. Güven duyduğu kişiyle geleceğe bakabilen bir birey, uzun süreli ilişkilerin sorumluluğunu almakta daha rahat olacaktır.
Doğruluk
Dürüstlük temelli bir ilişki, yaşamın tüm zorluklarına karşı huzurlu bir sığınak oluşturur. Çünkü ilişkideki doğruluk, endişeleri ortadan kaldırır. Huzurlu ve güvenli bir ortamda büyümek, gelişmek ve kişisel anlamda ilerlemek oldukça kolaylaşır. Ancak doğru olma adına kaba konuşmalar yapmak, ilişkilerde olumsuz neticelere yol açabilir. Dürüst olmak, fütursuz davranışlar sergilemek değil; açık ve empati dolu iletişimi gerektirir.
Özgürlük
Arzulanan bir şeyi gerçekleştiren kişi, kendini özgür hisseder. Ancak ilişkilerde karşı tarafa suçluluk hissettirmek, utanç veya yalnız kalma kaygıları gibi olumsuz duygular özgürlük hissini zedeler. “Benimle ayakta kalamazsın” söylemleri, baskı oluşturur ve çiftlerin doğal ifadelerinin kısıtlanmasına yol açabilir.
Şeffaflık
Samimiyetin sürdürülmesi, şeffaflık ile mümkündür. Zamanla artan sorumluluklar, günlük zorluklar, paylaşımların azalmasına neden olabilir. İlişkiyi dengelemek zorlaşırken, duygular ve düşünceler paylaşılmadığında sonuç almak daha da güçleşir. Uz. Psk. Erol, “Şeffaflık, içten bir ilişki için vazgeçilmezdir. Samimiyet eksikliği, güç çatışmalarına yol açıyor ve eşlerin birbirlerine duyarlılıklarını azaltıyor” diyor.
Takdir etmek
Yakın ilişkilerde olumlu diyaloglar kurmak ve geribildirimler almak önemlidir. Sevilen kişinin olumlu davranışlarını takdir etmek, bu bağlamda değerli bir adımdır. Partneri takdir etmek; bunların önemsendiğini ve devam etmesi arzusunu ifade eder, bu da motivasyon açısından oldukça etkileyicidir. Günlük rutinler içinde tekrar eden davranışlar zamanla olağanlaşır. Ancak bunların dışına çıkmak, ilişkiyi güçlendiren eylemleri takdir etmek, hem partnerin iyi hissetmesini sağlar hem de ilişkiye motivasyon sunar.
Desteklemek
Empati, eşinize anlaşıldığınızı hissettirmek için en etkili yöntemdir. Anlaşıldığınızı hissettiğiniz bir ilişki, uyum sağlamanızı kolaylaştırır ve sizi motive eder. İlişkiye enerji ve zaman harcamak mutluluk getirirken, empati içermeyen ilişkilerde öfke ve yalnızlık duygusu hâkimdir. Kişi ilişkisinde devam etse de zamanla yabancılaşmaya başlar.
Fedakarlık
Her şey yolunda gittiğinde, stresin en düşük seviyede olduğu zamanlarda ilişkiyi sürdürmek kolaydır. Ancak zorlayıcı hayat şartları ortaya çıktığında ilişkinin önemli bir sınavdan geçtiğini belirten Uz. Psk. Erol, “Hastalık, iflas gibi durumlar her ilişki için zorlu aşamalar içerir. Bu süreçte partnerinize verdiğiniz destek, zamanınızdan, sosyal yaşamınızdan ve maddi olanaklarınızdan fedakarlık yapmanıza neden olabilir. Zor zamanları birlikte aşmak, ilişkiyi güçlendirirken, sürekli fedakarlık içinde olmak dengesiz güç ilişkisine yol açabilir” diyor.
*Formsante dergisinden alınmıştır.
