
Kurban Bayramı Çocuklara Nasıl Açıklanmalı? | Anne
Sure! Here’s a rewritten version of the content, preserving the HTML tags:
<div>
<p>Uzman psikologlar, Kurban Bayramı’nda çocuklara yönelik dikkat edilmesi gereken hususları açıklıyor.</p>
<br/>
<p><strong>Nörolog Dr. Mehmet Yavuz, Kurban Bayramı’nda hayvanların kesilmesinin çocuklar üzerindeki etkilerini aktardı.</strong></p>
<p>“Çocuklar, hangi yaşta olurlarsa olsunlar, soyut düşünme yetenekleri gelişmediği için kurban kesimini dini bir sorumluluk olarak kavrayamazlar. Küçük yaşlardaki çocukların hayvanlara olan sevgisini dikkate aldığımızda, bu durum dinî anlamda ne olursa olsun, onlara canlı bir varlığın öldürülmesi olarak görülüyor. Hayvanın gözlerinin ve ayaklarının bağlanması, çocuklarda genellikle duygusal bir çöküşe yol açar. Özellikle çok küçük yaştaki çocuklara bir hayvanın kesilerek öldürülmesini açıkça anlatmak pek mümkün değildir. Böyle bir manzaraya şahit olmaları, psikolojik sorunlara yol açabilir. Bir hayvanın öldürüldüğünü gören çocuk, ailesini suçlamaya ve düşmanca tavırlar sergilemeye başlayabilir. Bu tür bir şok sonrası, alt ıslatma, gece korkuları, uyku düzensizlikleri ve et yemeyi reddetme gibi psikolojik sorunlar gelişebiliyor.”</p>
<br/>
<p><strong>Çocuk ve Ergen Psikolojisi Uzmanı Seval Uslu Yazıcı:</strong> “Özellikle 0-7 yaş arasındaki çocuklar, çiğ (kan, acı verme/çekme, öldürme gibi saldırganlık temalarının ilkel biçimde dışa vurduğu) sahnelere maruz kaldıklarında, tepkilerin uygun ve olgun bir davranışa dönüşmesini zorlaştırır. Kurban kesimi sahnesi, çocuklar tarafından bir hayvanın öldürülüp kanının akıtıldığı şeklinde algılanabilir. Bu durum bazı çocuklarda şiddet içeren davranışları artırırken, diğerlerinde zarar görme korkusu ve kaygıları tetikleyebilir. Bu tür sahnelerden mümkün olduğunca uzak durmak, duyguların daha kontrollü şekilde yaşanmasına yardımcı olur.”</p>
<p><strong>Psikiyatri Uzmanı Dr. Aylin Aksoy Çoban:</strong> “Çocuklar, soyut kavramların gelişmeye başladığı 9-11 yaşları arasında din, onur, günah ve ölüm gibi konuları kavramaya başlarlar. Bu nedenle, kurban kesiminin önemini anlamak da ancak bu yaşlardan sonra mümkün olmaktadır. Küçük bir çocuk, kurban kesimini izlerken bunun önemini bilmediği için bir korku filmi izliyormuş gibi hisseder. Anlayamadığı bu durum hakkında zamanla sorular sormaya başlar. Bu da çocuğun yaşadığı deneyimin etkisini ortaya koyar. Eğer çocuğunuz 9 yaşından küçükse kurban kesimini izlemesine izin vermeyin. 9 yaşından büyükse, ona ayrıntılı açıklama yapın. Her türlü açıklamaya rağmen etkileniyorsa, asla üzerine gitmeyin. Bu tür durumlarda çocukların psikolojik destek alması gerekebilir.”</p>
<p><strong>Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Aydan Hajdini Erenel:</strong> “Gelişim aşamalarında, çocukların 7 yaşından itibaren somut ve mantıklı düşünmeye başladığı; 11 yaşında ise soyut düşünmeye geçtikleri görülmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda, çocukların ölüm kavramını ancak 11 yaşından sonra anlamaya başladıkları söylenebilir. Bu nedenle, ailelerin ölüm ve kurban konusu gibi hassas temaları çocuklarına yaş durumuna uygun ve doğru bir dille anlatmaları önem taşıyor; aksi takdirde bu konular çocuklarda kaygı yaratabilir.”</p>
<br/>
<br/>
<p>Uzmanlar, birçok konuda olduğu gibi Kurban Bayramı ile ilgili de çocuklara fazla ve detaylı bilgi verilmemesi gerektiğini; bunun yerine basit ve anlaşılabilir ifadeler kullanılması gerektiğini vurguluyor.</p>
<p><strong>Dr. Mehmet Yavuz,</strong> çocukların anlamadığı ifadelere dikkat edilmesi gerektiğini belirterek: “Örneğin; 'yenisini alırız', 'bu dini bir görev', 'Allah böyle istedi' veya 'o seçilmiş bir hayvandı' gibi açıklamalar çocukların anlayabileceği şeyler değildir” dedi.</p>
<p><strong>Uzman Psikolog Tuba Yıldırım Üstünel</strong> ise, özellikle 7 yaş öncesinde soyut kavramların henüz netleşmediği bir dönemde “kurban” ve “ölüm” gibi kelimeleri kullanmaktan kaçınılması gerektiği konusunda uyarıyor: “Kurban kavramı, çocuk sormadığı sürece detaylandırılmamalıdır. Bayramı anlatırken, kurbanlıkların kesimi üzerinde durmak yerine bayramın sosyal boyutuna odaklanmak daha etkili olur. İnsanların bayramda yardımlaştığını, akrabalarını ziyaret ettiğini ve ihtiyaç sahiplerine maddi ve gıda yardımında bulunduğunu anlatmak daha uygun olacaktır. Ayrıca, etin insan sağlığı ve çocukların gelişimi için önemli bir besin kaynağı olduğunu, ama durumu kötü olan ailelerin çocuklarının normalde et tüketiminden yoksun kaldığını ve bu bayramda onlara et yardımı yapıldığını söylemek de gerekir. Böylece, bu ailelerin çocuklarının et yiyerek mutlu olabilecekleri ve daha sağlıklı olabilecekleri vurgulanmalıdır. Kesimle ilgili sorulan sorulara ise ebeveynler, bunun kasapların işi olduğunu ve onların bunu çok iyi bildiğini, kasapların hayvanlara zarar vermeden işlemlerini gerçekleştirdiğini belirtebilir.”</p>
<p><strong>Çocuk ve Ergen Psikolojisi Uzmanı Seval Uslu Yazıcı</strong>, “Kurban Bayramı’nı çocuklara nasıl anlatmalıyız?” sorusunu şu şekilde yanıtlıyor:</p>
<p>“Bazı aileler Kurban Bayramı’na dair daha ayrıntılı ve manevi bilgiler sunuyor. Ancak bu, özellikle 7 yaş altındaki çocukların zihnini karıştırabilecek bir durumdur. Temelde Kurban Bayramı, dini bir bayramdır. “Hz. İbrahim, oğlunu kurban etmek üzereyken, onun teslimiyetinin mükafatı olarak kurban indirilmiş; oğlu yerine bu hayvanın kurban edilmesi kendisine emredilmiştir.” Ancak çocuk, bu bilgiyi ya kavrayamaz ya da kurban edilme sahnesine odaklanır. Çocuklar, duyduğu ve gördüğü olayların kendileri veya yakınları başına gelebileceği kaygısını yaşayabilirler. Hayvanın kurban edilmesini gördüklerinde, kendi ölüm korkuları tetiklenebilir. Bu nedenle, çocuklara daha çok bayramın ailece bir araya gelme, yemek yeme ve birbirlerine hediye verme yönlerinin aktarılması gerekmektedir. Eğer 7 yaşından sonra çocuk merak edip sorarsa; “Büyümek ve gelişmek için yemek yiyoruz. Et de sevdiğimiz yiyeceklerden biridir. Önceden bir Peygamber vardı. Allah'ı çok severdi. Allah da onu mükafatlandırmak için Kurban Bayramını hediye etti. Biz de bu günü kutlamak için her yıl bir araya gelip, kestiğimiz kurbanın etini ihtiyaç sahipleriyle paylaşıyoruz ve birlikte yemekler yiyoruz” biçiminde açıklamalar yapılabilir.”</p>
<p><strong>Dr. Aydan Hajdini Erenel</strong> de “Hz. İbrahim ve oğlu ile ilgili hikâyeyi, çocuğun farklı anlamalarına engel olacak şekilde, hassas bir üslupla anlatabilir ve kutladığımız bayramla bağlantısını açıklayabilirsiniz. Kesilen kurban etinin maddi durumu iyi olmayan insanlara dağıtılacağını ve onları mutlu edeceğini belirtebilirsiniz; ya da kurbanlık hayvanın yakında gelmesi gereken bir misafir olduğunu söyleyebilirsiniz” dedi.</p>
<p>7 yaşından küçük çocuklar için bayramın ve kurbanın anlamını açıklarken oyunlardan, oyuncak hayvanlardan faydalanabileceğinizi belirten Dr. Erenel; “kurban kesimini çocuğunuza balık avlama örneğiyle açıklayabilirsiniz; böylece sadece kurbanlık hayvanı değil, diğer hayvanların da benzer amaçlar için kullanılabileceğini anlatmış olursunuz” şeklinde öneride bulundu.</p>
<p>Uzmanlar, İslami geleneklerde yer alan ve halk tarafından uygulanan kurban kanının çocuğun alnına sürülmesinden kati suretle kaçınılması gerektiği konusunda da uyarıyor. <strong>Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ahmet Yaman</strong>, "Dinde yeri olmayan bazı davranışlar gözlemlenmektedir. Kesilen kurbanın kanını kişinin alnına veya evine ya da aracına sürmek, hiçbir dini temeli olmayan bir uygulamadır. Akan kan, dinimize göre necistir, yani maddi bir pislik olarak kabul edilmektedir. Her açıdan temiz olması gereken Müslümanın bu pislikten uzak durması gerekir" şeklinde açıklama yaptı. Psikologlar ise, bu geleneğin çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyeceği konusunda hemfikir.</p>
<br/>
<br/>
<br/>
</div>