Aile ve Çocuk

İçe kapanık ebeveynlerin yalnızlık isteği | Anne

Küçük çocukları bulunan ebeveynler için yalnız zaman geçirebilmek nadir bir fırsat olabilir. Bu durum, özellikle hareketli ve sosyal etkileşimlerden çabuk yorulan, sessiz ve düşük uyarımlı ortamlarda enerji toplayan içe dönük ebeveynler için bunaltıcı olabilir. Diğer yetişkinler içe dönük bireylerin yalnız kalma isteklerine daha anlayışlı yaklaşsalar da, çocuklar ebeveynlerine birkaç dakikalık kesintisiz huzur tanımakta zorlanabilirler.

Amerikalı bir baba, çocuklarına sevgisini göstermeye devam ederken, aynı zamanda kişisel alana ihtiyaç duyduğunu onlara nasıl anlatabileceği konusunda tavsiyeler almak için bir sosyal medya platformuna başvurdu. Beş yaşındaki oğlunun “yapışkan” tavırlarından bunaldığını hisseden baba, platformda diğer ebeveynlerden empati, destek ve öneriler aldı. Sosyal platformda, “Her gün onunla vakit geçirmek için çok zaman ayırıyorum. Ama içe dönük biri olarak, yalnız kalmaya da ihtiyacım var ve bunu anlamıyor” diye yazdı. “Onun gözünde, uyanıksam neden onunla oynamayayım? Nazikçe kendi başına oynamasını rica ediyorum ama duymamış gibi yapıyor. Sonunda, odamdan çıkmasını söylemek için sesimi yükseltmek zorunda kalıyorum çünkü fiziksel olarak nefes alamıyormuş gibi hissediyorum.” Yorum yapanlar, babanın içinde bulunduğu duruma empatiyle yaklaştılar.

Başka bir kullanıcı, “Benim de yalnız kalmaya ihtiyacım var ve bunu yapamazsam kendimi çok kötü hissediyorum” diye yanıtlıyor. “Gün içinde arada birkaç dakika bulabilirsiniz, ancak eninde sonunda bu zamanı korumanın bir yolunu bulmalısınız ki, var olduğunuzda gerçekten orada olabilin ve olmadığınızda ise yalnız bırakılın.” Diğer kullanıcılar, bu mücadelenin aslında ne kadar yaygın olduğunu ve popüler kültürün bile bir parçası haline geldiğini belirtiyor. Five Minutes Peace adlı resimli çocuk kitabı ve Türkiye’de de oldukça popüler olan Bluey çizgi dizisinin “Sheepdog” (3. Sezon, 12. Bölüm) bölümü, ebeveynlerin enerji toplamak için yalnız zamana ihtiyaç duymasını ele alıyor. Ancak, Bluey’de Chilli’nin çözümü, çocuklarla oynaması için eşinden yardım alarak 20 dakikalık bir yalnız zaman kazanmak oluyor. Bu yöntem, tek başına ebeveynlik yapanlar için pek de uygulanabilir bir çözüm değil. Tüm bunlar, ebeveynin yaşadığı hayal kırıklığının bir döngüye dönüşmesine yol açabilir.

Kendi ihtiyaçlarını karşılamak, çocuğu reddetmek değildir

Psikiyatrist Dr. Zishan Khan, ebeveynlerin kendi ihtiyaçları ile çocuklarının ihtiyaçları arasında bir çatışmaya düştüklerinde suçluluk ve utanç hissetmek yerine öz-şefkati benimsemeleri gerektiğini vurguluyor.

Dr. Zishan Khan “Ebeveynlerin, kendilerine alan tanıma ihtiyacının çocuklarını daha az sevdikleri anlamına gelmediğini anlamaları önemlidir. Bu, sadece kendi sınırlarınızı fark ettiğinizin bir göstergesidir ve sağlıklı bir farkındalıktır. Nasıl ki çocuklar sinir krizlerini önlemek için uykuya ihtiyaç duyuyorsa, ebeveynlerin de en iyi versiyonlarıyla var olabilmeleri için zihinsel ve duygusal molalara ihtiyacı vardır” diyor. Ancak, kişinin kendi duygularını ve ihtiyaçlarını geçerli kabul etmekten, küçük bir çocuğun bunları anlamasını ve buna saygı duymasını sağlamaya geçmek zorlayıcı olabilir. Sosyal medya platformu kullanıcısının da belirttiği gibi, çocuklara bunu kişisel algılamayacakları biçimde anlatmak oldukça güç bir durumdur.

Dr. Zishan Khan, yalnız kalma ihtiyacını evrensel bir ihtiyaç olarak çerçevelemenin, çocukların bunu kişisel bir reddiş olarak görmelerini engelleyebileceğini söylüyor. Ayrıca, bu çerçeveyi güven verici bir dil ile birleştirmeyi öneriyor. Örneğin:

  • “Herkesin zihnini dinlendirmek için zamana ihtiyacı vardır, bu nedenle biraz sessiz zaman geçireceğim ki sonra seninle daha çok oynayacak enerjim bulabileyim.”

  • “Biraz düşünme zamanı ayıracağım ve sonra birlikte eğlenceli bir şeyler yapabiliriz!”

“Bu ifadeler, çocuğa onunla daha sonra vakit geçireceğinizi açık bir şekilde gösterir ve terk edilmediğini hissetmesini sağlar. Bu süreçte, sizi beklerken sabırsızlanmak yerine dört gözle bekleyebileceği bir şey haline gelir. Özellikle küçük çocuklar için bu süreci bir zamanlayıcı veya görsel bir geri sayım aracı ile desteklemek, yalnız kalma sürecinin geçici olduğunu ve bir reddedilme anlamına gelmediğini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.”

Çocuklara içe dönüklüğü yaratıcı bir şekilde anlatmak

Ebeveyn koçu Meghan Englert, çocukların ebeveynlerinin molalara olan ihtiyacını anlamalarına ve kendi ihtiyaçlarını fark etmelerine yardımcı olmanın eğlenceli ve etkili bir yolu olarak rol yapma oyunlarını öneriyor. Englert bu konuda şunları söylüyor: “Çocuklar, düşük stresli anlarda yapılan eğlenceli etkileşimler yoluyla uzun açıklamalardan çok daha derin bir öğrenme ve bağ kurma deneyimi yaşarlar. Bu nedenle bazen içe dönüklüğü içimizdeki piller olarak tanımlarım. Benim gibi insanlar için bu piller, sessiz zaman geçirirken dolar. Pilim ne kadar dolu olursa, seninle o kadar çok eğlenebilirim!”

Englert, bu kavramı canlandırarak açıklamak için “şarjı biten” ve yeniden enerji toplaması gereken bir oyuncak gibi davranıyor. Herkes sırayla şarj olması gereken kişi rolüne giriyor ve mola vermeden önce eğlenceli planlar yapıyormuş gibi davranıyor, böylece çocuklara alan ihtiyacını eğlenceli bir biçimde öğretiyor.

Daha dışa dönük ebeveynler bu zorluğu aynı derecede derin hissetmeyebilir ancak eğer çocuklarınızı bağımsız oynamaya teşvik etmekte ve birkaç dakikalığına nefes almakta zorlanıyorsanız, yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. Bununla birlikte, bu konuyu bilinçli bir şekilde ele alarak çocuğunuza gelecekte kullanabileceği sağlıklı sınırlar belirlemeyi ve kişisel alan yönetimi becerilerini kazandırıyor olabilirsiniz. Bir sosyal medya kullanıcı da bu noktayı vurgulayarak, “Bir gün oğlunuz da bir baba olup kendi çocuklarına ya da başka birine ‘Bana biraz kişisel alan verebilir misin lütfen?’ demek zorunda kalabilir. Bunu ona öğretebilmenin yolu, sizin de bunu uygulamanızdır.” diyor.

İlginizi çekebilir: İçe dönük olmak ne demek?

Referanslar

Christian Dashiell, “Dad Asks How Introverted Parents Communicate Their Need for Space to Kids”, https://www.parents.com/dad-asks-how-to-effectively-communicate-alone-time-to-kids-11685628