
Hangi Yaşta Ne Kadar Uyku Gerekir? | Anne
Uyku, çocuk sağlığı ve gelişimi için son derece önemli bir ihtiyaçtır. Uyku, uyanıklık ve hafıza faaliyetlerini destekler. Çocukların yeterli miktarda uyuması, işlevlerinin artmasına, davranış sorunlarının azalmasına ve huysuzluklarının önlenmesine yardımcı olur. Bu nedenle, erken yaşta çocuğunuza uygun uyku alışkanlıkları kazandırmak çok önemlidir.
Çocukların sağlıklı bir uyku düzeni geliştirmesi, ileride karşılaşabilecekleri uyku problemlerinin önlenmesine yönelik atılacak ilk adımdır; bu yüzden iyi bir uyku alışkanlığı edinmek kritik bir durumdur.
“Çocuğum ne kadar uyumalı?” sorusunun yanıtı, çocuğun yaşına bağlı olarak değişir. İşte yaş gruplarına göre çocuğun uyku ihtiyacı…
- Çocuğunuz 0-2 aylıksa, günde ortalama 10.5 – 18 saat uykuya ihtiyaç duyar.
- Çocuğunuz 2-12 aylık ise, ortalama 14-15 saat uykuya ihtiyacı vardır.
- Çocuğunuz 1–3 yaşındaysa, günde ortalama 12–14 saat uykuya ihtiyaç duyar.
- Çocuğunuz 3–6 yaşındaysa, günde yaklaşık 10–12 saat uykuya ihtiyaç duyar.
- Çocuğunuz 7–12 yaşındaysa, günde yaklaşık 10–11 saat uyku gereksinimi vardır.
- Çocuğunuz 13–18 yaşındaysa, günde yaklaşık 8–9 saat uyku alması önerilir.
Bu uyku süreleri, 24 saat içinde düzenli olarak olmalıdır; arka arkaya olması için kendinizi ve çocuğunuzu zorlamayın. Aynı zamanda çocuğunuzun ne kadar süre uyuduğunu takip etmek de en az uyku süresi kadar önemlidir; bu, uyku düzeni oluşturma konusunda tutarlılık sağlamak için bir öneri niteliğindedir. Eğer çocuğunuz haftada 3 gün 4 saat uyuyorsa ve ardından 4 gün boyunca 14 saat uyuyorsa, bu bir uyku bozukluğuna işaret edebilir.
Çocuğunuzun uyku alışkanlıklarını geliştirmek için her gece belirli bir rutin oluşturmalısınız. Uyku vakti geldiğinde, bir uyku ritüeli geliştirip uygulamak, çocuğunuzun rahatlamasına ve gece boyunca dinlenip kolay bir şekilde uyumasına yardımcı olacaktır.
- Odanın konforlu ve sessiz olduğundan, sıcaklığının yeterli olduğundan emin olun.
- Çocuğunuzu yatağına yerleştirin.
- İyi geceler dileyin ve bırakın.
Uyku meselesi, hamileliğinizin başından itibaren hayatınızda bambaşka bir boyuta geçer. Bu süreçte unutmamanız gereken en önemli durum, kendi sağlığınıza dikkat etmeniz gerektiğidir… İyi beslenmeli, uykunuza dikkat etmeli ve sağlıklı olmalısınız ki, hayattaki ilk yıllarında size ihtiyaç duyan bebeğinizin gereksinimlerini karşılayacak yeterli enerjiniz olsun. Kendinize dikkat ettiğinizde, bebeğinizin düzenli uyumasına yardımcı olmak için birkaç ipucu ile destek olabilirsiniz.
Bu düzen zamanla değişse de genellikle ilk haftalarda yenidoğanlar her 2 saatte bir beslenmeye ihtiyaç duyarlar. 2 saatte bir karınlarını doyurur, susuzluklarını giderir ve aynı zamanda duygusal gereksinimlerini karşılamak için annesinin göğsünde olma hissini yaşarlar. Bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için öncelikle kendinize özen göstermelisiniz. Bebeğiniz uyudukça, siz de uyumaya çalışın.
Uyuyacağı odada tamamen sessiz ve sakin bir ortam yaratın. Kendini daha güvende hissetmesi için yatağına uykuya özel oyuncaklar yerleştirebilirsiniz. Aynı zamanda beşiğine veya yatağına en sevdiği oyuncak, örtü veya yastığını koymayı unutmayın.
Çocuklar her gece hangi rutinlere alışırlarsa, o düzende devam etmekten mutluluk duyarlar. Yatmadan önceki aktiviteleri sıraya koyun; pijama giymek, dişlerini fırçalamak, hikaye okumak gibi… Bu düzeni bozmamaya özen gösterin.
Yeterince büyüdüğünde, hangi pijamayı giyeceği ve hangi hikayeyi dinlemek istediğine karar vermesi için ona fırsat verin. Böylece kendini bu sürecin bir parçası gibi hissedecektir.
Hikâyeler gibi, bebeğinizin uykuya geçişini kolaylaştırmak için şarkılar da etkileyici bir seçenek olabilir. Masallar ve bebeklere uygun şarkılar, neredeyse hipnotik bir etkiye sahip olabilir; unutmayın ki bu süreci kendiniz için de bir terapiye dönüştürebilirsiniz!
Öğle uykularını iyi ayarlamak, gece uykusuna geçireceğiniz bebeğiniz için çok önemlidir. Bu süreleri iyi planlamak, geceleri uykusuz kalmanızı engeller.
Çocuğunuz çok yorgun olduğunda, onu düzenli uyku saatlerine döndürmek zorlaşabilir. Uyku saatini öyle ayarlayın ki, tam uyanmadan önce siz uyku zamanınıza geçmiş olun.
Yeni bir bilimsel çalışma, 2 yaş üstündeki çocukların gün içinde uyumalarının, gece uykusunun geç saatlere sarkması ve uyku kalitesinin düşmesi ile ilişkili olabileceğini ortaya koyuyor.
“Gündüz uyku sürelerinin sağlık üzerindeki etkileri konusunda daha fazla bilgimiz olması gerekiyor. Şu anki bulgularımız, gündüz uyumayan 2 yaş üstü çocukların gece boyunca daha kolay ve tutarlı bir şekilde uyuduğuna dair.” diyor Northwestern Üniversitesi nöroloji bölümünden yardımcı doçent Kelly Glazer Baron. “İnsanlar, bu bulgular ışığında, ‘Yani 2 yaş üstü çocukların daha iyi bir gece uykusu için gündüz uyumamaları gerekiyor’ sonucuna varıyor. Gündüz uyumalarını engelleyerek, gece daha fazla uyumalarını sağlarsınız; ancak bunun iyi bir şey olduğunu söyleyemeyiz.”
Avustralya’daki bir araştırma grubu, 0-5 yaş arası çocuklarda gündüz uykusunun bilişsel, obezite, uyku kalitesi ve belirli stres işaretleri üzerindeki etkilerini inceleyen 26 yayımlanmış çalışmayı analiz etti. Ancak bulguların, bir istisna dışında, yeterince benzer olmadığını buldular.
“2 yaş üstündeki çocuklar için gündüz uyku sürelerinin, gece uyku ihtiyacını artırdığına dair tutarlı veriler mevcut. Ancak bunun çocuğun davranışları ve gelişimi üzerindeki etkisi net değil.” diyor Queensland Üniversitesi’nden profesör Karen Thorpe.
Thorpe ve ekibi, düşük kaliteli kanıtlarla birlikte, gündüz uyku sürelerinin çocuk gelişimi ve sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin altını çiziyor.
Uzmanlar, ebeveynlerin çocuklarının uyku düzenlerini anlama görevlerinin üzerinde de duruyorlar. “Ebeveynler, çocuklarının gün içindeki uyku sürelerini takip ederek yeterli uyku alıp almadıklarını anlayabilirler.” diyor ABD Ulusal Uyku Vakfı’ndan Lisa Meltzer. “Uyku eksikliği, davranış ve ruh hali üzerinde önemli bir etki yaratıyor; ebeveynler, çocuklarındaki belirtileri gözlemleyebilmelidir.”
Meltzer’e göre, yetersiz uyku alamadığının belirtileri; sabah uyanmada zorluk çekmek, hafta sonları hafta içine göre en az 2 saat daha fazla uyumak ve gün içinde okul veya kısa araba yolculukları gibi uygun olmayan zamanlarda uyuyakalmak şeklinde öne çıkıyor. Ebeveynlerin, genellikle aksi, sinirli, huysuz ve hassas olarak tanımladıkları davranışlara dikkat etmeleri gerektiğini de vurguluyor.
“Uyku, her yaşta kritik bir önem taşır; yetersizliği birçok davranışsal ve sağlık sorunuyla ilişkilendirilmektedir. Örneğin, büyüme hormonu uyku sırasında salgılanır; dolayısıyla çocuklar uyurken gerçekten de büyüme sürecindedir. Ayrıca, uykunun kortikal olgunlaşma ve beceri gelişimi üzerinde önemli bir rolü olduğunu gösteren kanıtlar da mevcuttur.” diyor Meltzer.
Araştırmacılar, bu bilgilerin uyku problemleri yaşayan çocuklarla çalışan klinisyenler için son derece değerli olabileceğini belirtiyorlar. Ancak bu verilerin, kesinlikle gündüz uykusunu tamamen ortadan kaldırmak gerektiği anlamına gelmediğini de vurguluyorlar. Baron ve diğer uzmanlar, böyle bir sonuca ulaşmanın zamansız ve mantıksız olduğunu tekrar ediyorlar.
“Klinisyenler, gece uykusu sorunları olan çocuklarda gündüz uykularını mutlaka değerlendirmelidirler. Gündüz geç saatlerde, uzun süreli uyumak gece uykusunu etkileyebilir. Her ebeveyn, bunun farkındadır. Ancak 2 yaşına sahip bir ebeveyn, çocuğunun gündüz uykuya ihtiyacı olduğunu da biliyor.” diyor Baron.