Çocuklar renkleri ne zaman fark eder ve bunları nasıl kavrarlar? | Anne

Biliyor muydunuz ki yenidoğan bebekler sadece siyah ve beyaz görebiliyor? Bu, sıkça tekrarlanan yanlışlardan biri. Sussex Üniversitesi Psikoloji Okulu’ndan Dr. Alice Skelton, “Bebeklerin doğumda yalnızca siyah ve beyaz görebildiği yaygın bir efsanedir. Eğer doğum anında bir bebeğe parlak kırmızı ve beyaz bir ışık gösterirseniz, beyaz ışıktan daha uzun süre kırmızı ışıga bakacaklardır. Bu nedenle, bu iki rengi ayırt edebildiklerini biliyoruz” dedi. Dr. Skelton, bebeklerin renkleri görebilmeleri için yoğun olmaları gerektiğini belirterek, hangi renkleri ne zaman görebileceklerini ve renk öğrenme süreçlerini açıkladı.

Dünyayı bebeğinizin gözünden görmek için bir fotoğrafı neredeyse tamamen monokrom bir hale getirdiğinizi ve rengin sadece birazının belirsiz olduğunu hayal edin. Bebekler için renkleri görmenin durumu tam olarak böyle. Gözümüzde dünyayı renkli görmemizi sağlayan koni hücrelerinin doğumda tam olarak gelişmemiş olması bu durumun nedeni. Bu hücreler yaklaşık iki ayda gelişir ve bu süreçte görebildikleri renklerde gelişim gösterir. Bebeğiniz altı aylık olduğunda, üç aylıkken olduğundan iki kat daha iyi renk görebilir ve bu gelişim 17 veya 18 yaşına kadar devam eder.

İlginizi çekebilir: Yenidoğan bebekler için aktiviteler

İşte temel bir renk zaman çizelgesi:

Bir haftalık bebek – Yoğun kırmızı veya yeşil renkleri görebilir.

İki aylık bebek – Mavi tonlarını görebilir ve kırmızı ile yeşil renkleri ayırt edebilir.

Üç aylık bebek – Sarımsı renkleri görebilir ve sarı ile mavi arasındaki farkı anlayabilir.

Altı aylık bebek – Bir çileğin kırmızı olması gerektiğini bilebilir.

Bir yıllık bebek – Parlak renklerin yanı sıra daha soluk renkleri de görebilir.

Bebeklerin belirli bir rengi yoktur ama yüksek kontrasta sahip renkleri severler. Bu nedenle, sadece siyah ve beyaz değil, renkli resimli kitaplar ve oyuncaklar aramak önemlidir. “Bebekler siyah beyaz bir nesne yerine renkli bir nesneye bakmayı tercih ederler. Renkleri keşfetmeye yönlendirilirler; bu onlara dünyayla ilgili faydalı bilgiler sunar.

Bu genellikle çocuğunuz 2-3 yaşlarındayken gerçekleşir, fakat daha erken veya daha geç de olabilir. Konuşma ve dil terapisti Claire Smith, “Renkleri kelime olarak öğrenmek, dil gelişiminin bir parçasıdır; fakat çocuğunuz hâlâ bu kavramları anlamıyorsa endişelenmeyin. Dilin temeli, isimler ve fiillerdir. Bu kavramları anladıklarında, çocuğunuz renk gibi sıfatları tanımlamak için kelime dağarcığını genişletebilir” dedi.

Dr. Alice Skelton, “Çocukların renk kelimelerini öğrenmede zorlanmasının nedenlerinden biri, farklı renk grupları arasındaki sınırların belirsizliğidir. Mavinin yeşile döndüğü nokta veya kırmızı ile pembe arasındaki geçiş nerede?” diyor. Konuşma ve dil terapisti Claire Smith, her rengin birçok tonunun bulunmasının da çocukların bu kelimeleri öğrenmesini zorlaştırabileceğini ekliyor.

Her defasında bir renge odaklanın

Öncelikle bir rengi anlamaya çalışın. Çocuğunuza, “Bugün mavi nesneler bulalım. Mavi bir top buldun. Kaydırak mavi” gibi ifadeler kullanın. ‘Mavi’yi anladıklarından emin olduktan sonra, sarı gibi zıt bir renge geçin ve aynı yöntemi izleyin. Bu, çocuğunuzun renklerin, nesneleri tanımlayan etiketler olduğunu kavramasına yardımcı olur.

Renkleri kelime olarak nasıl kullandığınızı düşünün

Ebeveynlerin yaptığı yaygın bir hata, bir nesneye işaret ederken –örneğin kırmızı bir oyuncak ayıya- “kırmızı” ya da “bak, kırmızı” demektir. Oysa bu, kırmızı olan bir oyuncak ayıdır. Bu nedenle, öncelikle nesneyi tanıtmak, ardından rengi belirtmek daha etkilidir. Rengin adı, nesnenin gerçek tanımına göre ikinci planda kalmalıdır. “Bak, bu bir ayı. Bu ayı kırmızı.”

Her gün renkleri kullanın

Renk kelimelerini günlük konuşmalarınıza dahil edin ve çocuğunuza seçenekler sunun. ‘Kırmızı çorap mı yoksa mavi çorap mı istiyorsun?’ gibi sorular sorun. Çocukların dil öğrenmesine yardımcı olmanın en iyi yolu, o an ilgi duydukları nesneleri kullanmaktır. Onlara renkli çorap gibi seçenekler sunun.

Sadece renklere odaklanmayın

En iyisi, nesnenin özelliğine odaklanmaktır. Bir araba geçtiğinde ‘kırmızı bir araba’ demek yerine, ‘hızlı bir araba’ veya ‘gürültülü bir araba’ gibi daha fazla tanımlayıcı kelime kullanın. Bu, çocuğunuzun kelime dağarcığının önemli ölçüde genişlemesine yardımcı olur. Dil açısından, renkler genellikle diğer tanımlayıcı kelimelerden daha az önem taşır. Bu nedenle, onları hızlıca öğrenmemekte ısrar etmeyin.

Referanslar

“How toddlers learn colours: When do children see colours and how do they learn colour words?” Şuradan alındı: https://www.bbc.co.uk/tiny-happy-people/articles/zmrg8p3