
“Çocuğum tuvaleti kullanmıyor ya da yalnızca bezine kakasını yapıyorsa…” | Anne
Çocukların tuvalete değil de beze kaka yapma isteği, 2-4 yaş arası ve tuvalet eğitimi almış çocuklarda son derece yaygındır. Bu davranışın arkasındaki nedenler genellikle net değildir. Bebeğin dönemlerinden ayrılmak istememeleri, kakalarının lazımlığa düşeceğinden korkmaları veya kaka yaparken yaşadıkları güçlükler gibi farklı sebepler olabilir.
Genellikle altta yatan bir problem yoktur; mesele sadece çocuğunuzun alıştığı gibi bezi kullanmaya devam etmesidir. İlk olarak, kabızlık veya başka bir probleme yol açabilecek bir durum olmadığından emin olmak için bir sağlık uzmanına danışmakta fayda vardır.
Çocuklar kakalarını uzun süre tutabilme kapasitesine sahiptirler. Eğer tuvaleti veya lazımlığı kullanmak istemiyorlarsa, kabızlığa yol açacak şekilde uzun bir süre tutabilirler. Böyle bir durumla karşılaşırsanız, doktorunuza danışmalısınız. Kabızlığı önlemek için müshil tedavisi önerilebilir. Eğer henüz kabızlık durumu yoksa, çocuğunuzun kontrolü elinde tutması gerekir. Bu yüzden, değişiklikleri yavaş yavaş yapan bir program genellikle etkili olur. İşte izlemeniz gereken adımlar:
- Çocuğunuz dışkısını yapmak istediğinde bez takmasına izin verin ancak bezleri banyoda tutun.
- Çocuğunuzu bezi takmak için banyoya götürün ve bez takılıyken yanında kalın veya kakasını yapana kadar en sevdiği kitap veya oyuncakla orada bırakın.
- Çocuğunuz kakasını yaptıktan sonra bezi çıkarın ve kakayı tuvalete boşaltmasına yardım etmesi için onu teşvik edin; çünkü çocuğun kakanın nereye gittiğini bilmesi önemlidir.
- Çocuğunuz sifonu çekmeli ve ardından ellerini yıkayıp kurulamalıdır.
- Bez takılıp çıkarılırken çocuğunuzun ayakta olması önemlidir. Bu, sürece yardımcı olmalarını sağlar.
- Çocuğunuz bezini takmak için tuvalete gitme ve orada kalma alışkanlığı kazandığında, programı ilerletebilirsiniz. Bu, çocuğunuzu bezi takılıyken tuvalete veya lazımlığa oturmaya teşvik ederek gerçekleştirilir. Çocuğunuzun Bay Kaka’nın gerçekten tuvalete gitmek istediğini anlaması gerekmektedir!
- Çocuğunuzu, bezi takılıyken sürekli oturana kadar tuvalette veya lazımlıkta daha uzun süre oturmaya kademeli olarak teşvik edin.
- Çocuğunuzu teşvik etmek için çıkartmalar veya diğer küçük ödüller kullanabilirsiniz.
- Çocuğunuz bezini takılıyken tuvalette mutlu bir şekilde oturup kaka yaptığında, bez olmadan kaka yapması için çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu, aşağıdakilerden biriyle yapılabilir:
- Bezi lazımlığın üzerine veya klozetin altına koyarak, çocuğunuzun hala orada olduğunu hissetmesini sağlayın.
- Zamanla bezi aşağıya indirin, böylece poposuna değmez. Sonunda bez kullanmayı bırakabilirsiniz. Eğer çocuğunuz itiraz etmiyorsa, bez yerine tuvalet kağıdı da kullanılabilir.
- Çocuğunuza artık kendilerine uygun bez kalmadığını ve artık bezi olmadan tuvalete veya lazımlığa kaka yapması gerektiğini söyleyene kadar giderek küçülen bezler kullanın. Onlara artık “büyük” bir erkek/kız olduklarını söyleyebilirsiniz.
Bu sorun genellikle bir irade savaşı gibi görünür; ancak net ve tutarlı bir yaklaşımınız olursa ve bolca övgü ile teşvik uygularsanız, çocuğunuz tuvalete veya lazımlığa kaka yapmayı öğrenecektir. Programın net bir zaman çizelgesi ve belirli bir sonucu olması, herkesin neyi hedeflediğini bilmesi açısından faydalı olabilir.
Ayrıca, duyusal sorunları veya işleme güçlükleri olan bazı çocukların lazımlığı veya tuvaleti kullanmayı öğrenmeleri daha uzun sürebilir. Bu çocuklar, daha uzun bir süre boyunca çok kademeli değişikliklere ihtiyaç duyabilirler. Yardım ve destek için mutlaka sağlık uzmanınıza danışmak önemlidir. Çocuğunuzun ek ihtiyaçları varsa, lazımlığı veya tuvaleti kullanmakta isteksiz olmasına neden olabilecek başka şeyleri de düşünmeniz gerekebilir.
Referanslar
“Understanding Toilet Refusal: The child who will only poo in a nappy”. Şuradan alındı: https://www.bbuk.org.uk/wp-content/uploads/2020/09/Understanding-Toilet-Refusal-The-Child-That-Will-Only-Poo-in-a-Nappy.pdf (2020).