Bebeklerin Dil Gelişimi: Evreler | Unigo

Bebeklerde dil gelişimi, dünyaya geldikleri andan itibaren başlar. Hiçbir şey anlamadığını düşündüğünüz anlarda, aslında beyinlerinde milyonlarca nöron dil gelişimi için hazırlanmaktadır. Tüm bebekler ilk altı ay boyunca “a”, “e”, “b”, “m” gibi basit sesler çıkarmaya çalışırlar. Bu, gelişimin doğal akışının bir parçasıdır. Bu nedenle, bebeklerin ilk kelimeleri genellikle “anne” ve “baba” gibi harflerden oluşur. Bazı araştırmalar, bebeklerin dil gelişiminin anne karnında başladığını öne sürmektedir. Her ülkenin bebekleri, ilk altı ayda benzer sesler çıkarırken, farklı kelimeler üreterek bu durumu desteklemektedir.

Bebekler, ilk altı ayda bazı sesler çıkarmaya başlar; ancak hiç ses çıkarmayan bebeklerin ebeveynleri kaygı yaşayabilir. Ebeveynler, “Bebekler ne zaman konuşur?” ya da “Bebeklerde konuşma yaşı nedir?” gibi araştırmalar yapabilirler. Ebeveynlerin bu kaygıları anlaşılabilir olsa da, her baby’nin gelişiminin farklı olduğunu unutmamak gerekir. Bebeğin dil gelişimini desteklemek için sık sık konuşmak, bebeğin ses çıkarma yeteneğini hızlı bir şekilde geliştirecektir.

Uzmanlar, bir yaşını geçen bebeklerin artık ses çıkarmalarını ve “anne”, “baba”, “mama” gibi basit kelimeleri söylemelerini beklemeniz gerektiğini vurgulamaktadır. Bir buçuk yaşındaki bebekler, bu kelimelere ek olarak “al”, “ver”, “git”, “gel”, “alkış” gibi ifadeleri de kullanmaya başlamalıdır. İki yaşına doğru, iki kelimeli cümleler kurma aşamasına geçiş yapmalıdır. Eğer bebeğiniz bu gelişim aşamalarını yakalayamadıysa ve ne yapacağınızı bilemiyorsanız, bir dil terapistinden yardım alabilirsiniz.

Bebeklerde dil gelişimi ne zaman başlar ve hangi aşamalardan geçer?

Dil gelişimi, bir okyanusa benzetilebilir. Bebeklerin gelişirken dil gelişimi için gerekli desteği ara vermeden vermek önemlidir. Bebeklerde konuşma evreleri genelde benzer şekilde ilerler. Bu nedenle, çocukların dil gelişim aşamaları belirli bir düzende beklenmektedir.

Bir buçuk yaşını geçen her bebek, “anne”, “baba” ve “mama” gibi kelimeleri kullanabilir. Bazı bebeklerde babıldama ve agulama evresi çok erken başlayarak hızlı bir dil gelişimi gösterilir ve bir buçuk yaşında iki hatta üç kelimeli cümleler kurabilirler. Bazı bebeklerde ise babıldama dönemi geç başlar ve dil gelişimi yavaş ilerler. Bu nedenle, bir buçuk yaş civarında hala babıldama seslerini çıkarmayan ebeveynlerin bir doktora başvurması önerilmektedir.

Bebeklerde dil gelişimi evreleri nelerdir?

Bebeklerde dil gelişim evreleri adım adım ilerlemektedir. Her bebek, dünyaya gelmeden önce anne karnında sesler işitir. Bu nedenle, anne sesi duyulduğunda tepki verir, hareket eder. Bu içgüdüsel hareketler, bebeğin dünyaya geldiğinde anlam kazanmaya başlar. Anne karnında en çok dinlediği sesler, ona huzur verir. Bebeği tanıdık sesler de sakinleştirmektedir. Bu süreçte, bebeğin dil gelişimi için kendini ifade etme kabiliyeti hızla şekillenmeye başlar. Babıldama dönemi, 4 aydan sonra başlamaktadır ve daha sonra anlamlı veya anlamsız iki, üç hecelik kelimeler takip eder. Bir yaş civarı, bebekler artık anlaşılır kelimeler kullanmaya başlar ve iki yaşına doğru cümle kurarak olayları anlatabilir. Bu evreler her bebekte farklı zamanlarda görülse de, desteklendiğinde hızlı bir şekilde gelişir.

Babıldama ve agulama dönemleri nedir?

Dil gelişiminde babıldama ve agulama dönemleri, bebeğin ilk iletişim kurduğu evrelerdir. Duyduğu ve algıladığı seslere karşılık olarak ilk çıkardığı sesler önemlidir. Algılayıcı dil ile ifade edici dil, bu dönemde birbirini destekleyerek gelişim gösterir. İlk altı aylık dönemde, iletişim kurduğunuz bebeğiniz, agulama ve babıldama ile kendini ifade etmeye başlar.

Ay ay bebek dil gelişimi nasıl olur?

Yenidoğan: Bebeklerin yenidoğan dönemi, ilk üç ayı kapsar. Bu dönemde, çok fazla ses çıkartmazlar; ancak göz teması kurarlar. Gözleriyle elinizi ve yüzünüzü takip etmeleri beklenir. Bazı bebekler ise kolları ve ayaklarıyla memnuniyetlerini ya da rahatsızlıklarını ifade etmeye çalışabilirler. Ancak, ihtiyaçları ve anlatacak şeyleri olan bebekler, bu üç aylık dönemden sonra ses çıkarmaya başlarlar.

4-6 aylık dönem: Bu dönemde bebekler, “b”, “m”, “d”, “a”, “e” gibi sesleri rahatlıkla çıkarabilmektedir. Anlamsız olsa da bu sesleri çıkarmaya hevesli bebekler, dil gelişiminde hızlı bir ilerleme kaydederler. Bu süreçte, onlarla bol bol konuşarak ve kitap okuyarak kelimelerin hafızalarına yerleşmesini destekleyebilirsiniz.

9 aylık dönem: Bu dönem, bebeklerin kelime çıkarma evresidir. Bu dönemde, bebekler ilk olarak “anne”, “baba” ve “dede” gibi kelimeleri söyler. Her bebek farklı bir gelişim gösterse de, bu dönemde bu kelimelerin çoğu bebeklerde duyulmaktadır. Eğer bebeğiniz bu ayı geçtiyse ve hala ses çıkarmıyorsa, onunla daha fazla göz teması kurarak konuşmalı ve onu desteklemelisiniz. Bazı bebekler, gelişim desteğine ihtiyaç duyabilir.

1 – 1,5 yaş dönemi: Bu aşamada bebeklerin, yukarıda belirtilen kelimelere yenilerini eklemesi beklenmektedir. “Ben”, “sen”, “gel”, “git”, “al”, “ver” gibi kelimeleri söyleyebilir veya farklı kelimleri kullanabilir.

2 yaş dönemi: Bu dönemde çocukların dil gelişimi, sohbet edebilecek seviyeye gelir. Sorular sorar ve siz sorduğunuzda cevaplayabilirler. Bazı harfleri tam olarak çıkaramasalar da, çoğunlukla söyledikleri anlaşılır ve her geçen gün daha iyi konuşarak dil gelişimlerini sürdürürler.

Bebeklerde konuşma gecikmesinin nedenleri ve çözüm yolları nelerdir?

Her bebekte dil gelişiminin farklı olduğunu vurgulayan uzmanlar, yukarıda belirtilen gelişim grafiğine uymayan ya da çok geride kalan bebekler için doktora danışmanızı önerir. Eğer algılayıcı dilde bir sorun yoksa, her bebek kendi hızında gelişimini tamamlayacaktır. Algılayıcı dil, bebeğinizin sizi duyduğunu ve anladığını gösterir. Yönergeleri takip eden, tek bakışta size bakarak beden dili ya da davranışı ile yanıt veren bir çocuk, kısa süre içinde konuşmaya başlayacaktır. Çünkü konuşmak, insanın en temel davranışlarından biridir.

Peki, çocuğunuzun dil gelişimini nasıl destekleyebilirsiniz? Ona bol bol kitap okumak, yapmanız gereken en önemli şeydir. Ancak kitap okumak tek başına yeterli değildir. Bu nedenle, ona sorular sormalı ve cevap beklemelisiniz. Ayrıca, bazı ihtiyaçlarını o söylemeden karşılamamalısınız. Örneğin, su istemesi, yemek yemesi veya bir oyuncak için yardım istemesi için beklemelisiniz. Bu aşamada, doğru ve anlaşılır ifadelerle ona rol model olabilirsiniz.

Bebeklerde konuşma gecikmesinin temel nedenleri, uzmanlar tarafından belirlenmiştir. Ancak yukarıda bahsedildiği gibi, bebeğinizin sizi anlıyor ve yönergelere uyuyorsa, dil bağı olup olmadığını kontrol ettirmekte fayda vardır. Dil bağı olan bebekler, genellikle konuşamaz veya geç konuşabilirler. Ekrana maruziyet de dikkat eksikliğine neden olan ve beynin konuşma iletişimi bölgesini olumsuz etkileyen bir faktördür. Bu yüzden, bebeğinizi üç yaşına kadar ekrandan uzak tutmanız önerilmektedir. Balon şişirmek, dil egzersizleri yaptırmak gibi aktiviteler, bebeğinizin dil kaslarını destekler ve kelimeleri daha kolay çıkarmasına yardımcı olur. Bebeğinizin dil gelişimi için bu yöntemleri deneyebilirsiniz.