NASA, Ay’daki En Büyük Sorunlardan Birine Çözüm Arıyor: Toz Problemi
Ay tozu ciddi bir sorun
Bu zorlukların arasında, aşırı sıcaklık değişimleri, 14 günlük gündüz-gece döngüsü ve havasız ortam ile birlikte Ay regolitinin (Ay tozu olarak da bilinir) sorunları öne çıkmaktadır. Ay reguliti, keskin ve pürüzlü yapısı ile elektrostatik yüklenmesi nedeniyle her şeye yapışmakta ve astronot sağlığı, ekipman ve makineler üzerinde ciddi olumsuz etkiler ortaya çıkarmaktadır. NASA, bu sorunu çözmek adına çeşitli teknolojiler geliştirmekte ve bu çözümleri Blue Origin’in New Shepard roketi ile gerçekleştirilecek test uçuşunda denemeyi planlamaktadır.
Tam Boyutta Gör
Aynı zamanda, Ay tozu güneş panellerini kaplayarak enerji üretimini azaltmakta, termal radyatörleri etkileyerek ekipmanların aşırı ısınmasına yol açmakta ve kameralarda, vizörlerde gibi hassas yüzeyleri örterek görüşü engellemektedir.
Çözümler Üzerinde Çalışılıyor
NASA’nın Uzay Teknolojisi Misyon Direktörlüğü’ne bağlı Game Changing Development programı, Ay tozuyla başa çıkmak için yeni teknolojiler geliştirmektedir. “Yörünge Altı Roket ile Ay Yerçekimi Simülasyonu” adlı uçuş testi, simüle edilmiş bir Ay yerçekimi ortamında regolit mekaniği ve Ay tozu taşınımı üzerine araştırmalar yapacaktır. Deney kapsamında birkaç geliştirilmiş sistem de test edilecektir.
ClothBot olarak adlandırılan kompakt robot, Ay regolitinin basınçlı bir ortamda nasıl davrandığını simüle edecek. Astronotların uzay giysilerini çıkarırken gerçekleştirdiği hareketlere benzer hareketler yaparak, gerçek zamanlı toz akışı görüntüleri ve partikül ölçümleri sağlayacaktır. Elektrostatik Toz Fırlatma (EDL) isimli cihaz, Ay tozunun elektrostatik yüklenme sonucu havaya nasıl kalktığını inceleyecektir. Toz örnekleri, ultraviyole ışıkla aydınlatılarak yüklenmesi sağlanacak ve lazerle gözlemlenecektir. Son olarak, NASA, Texas A&M ve T-STAR tarafından geliştirilen Hermes Lunar-G, daha önceden Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kullanılan Hermes donanımını Ay regolit simülanları üzerinde çalıştıracaktır. Ay yerçekimi koşullarında tozun davranışı, yüksek hızlı kameralar ve sensörlerle analiz edilecektir. Bu projelerden elde edilen veriler, Ay ve Mars görevlerinde bu zararlı regolitle daha etkili bir şekilde başa çıkılmasını sağlayacaktır.
