Paskalya Bayramı Nedir ve Ne Zaman Kutlanır?

Paskalya Ne Anlama Geliyor?

Her yıl Nisan ayının gelmesiyle birlikte gündeme gelen Paskalya Bayramı’nın Hristiyanlar için dini bir bayram olduğu bilinmesine rağmen, bu bayramın neden kutlandığı ve anlamı birçok kişi tarafından sorgulanmaktadır. Hristiyan inancına göre, İsa’nın çarmıha gerilmesinden sonra üçüncü günde dirilmesi, Paskalya Bayramı’nın temelini atar. Bu olay, Hristiyanlık inancında kurtuluşun ve yeniden doğuşun simgesi olarak kabul edilir.

İlk Paskalya kutlamalarının 2. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyor ancak bu konuda kesin bir bilgi mevcut değil. Araştırmacılar, İsa’nın dirilişinin anılmasının çok daha önceleri yapıldığına inanmaktadır. İngilizce’de “Easter” olarak adlandırılan Paskalya’nın kökeninin, Almanca “Ostern” kelimesi ve bereket ile baharın Anglo-Sakson tanrıçası olan Eostre’den (bazı kaynaklarda Eoastrae olarak da geçmektedir) geldiği düşünülmektedir.

Bahar aylarının ilerleyen dönemlerinde, dünyanın dört bir yanında ve ülkemizde Paskalya Bayramı’nın yumurta ve tavşan temalı kutlandığını görmekteyiz. Peki, tavşan ve yumurta neden seçilmiştir? Eski Alman mitolojisine göre tavşan, Eostre isimli doğurganlık ve bahar tanrıçasının simgesi olarak görülmektedir. Hristiyanlıkla birleştiğinde Eostre festivali ve tavşan sembolü Paskalya’nın bir parçası haline gelmiştir. Tavşanın yumurtaları taşıdığına dair inanç, doğurganlık ve bereketle bağlantılıdır, bu nedenle tavşan Paskalya’nın sembolü olmuştur.

Hristiyanlık öncesinde bile, bahar bayramları sırasında doğurganlığın sembolü olan yumurtaların hediye edilmesi ve çeşit çeşit süslenmesi yaygın bir gelenekti. Hristiyanlık ile birlikte, yumurta Paskalya Bayramı’nın bir parçası haline gelmiş ve özellikle İsa’nın dirilişini sembolize etmek için kullanılmıştır.

Paskalya Bayramı Ne Zaman Yapılır?

Batı ve Doğu merkezli Hristiyan inancına sahip çeşitli mezhepler zamanla kendi takvimlerini geliştirmiştir. Bu durum, farklı mezheplerin Paskalya Bayramı’nı farklı tarihlerde kutlamasına yol açmıştır, bu nedenle tek bir Paskalya tarihi mevcuttur.

Paskalya Bayramı genellikle her yıl Mart ayının sonu ve Nisan aylarında kutlanmaktadır. Paskalya tarihi, İsa’nın çarmıha gerilişinden sonra üçüncü günde dirildiği kabul edilen Pazar gününe denk gelir ve her yıl bu şekilde kutlanmaktadır. Ancak Katolik ve Ortodoks Hristiyanlıkları farklı takvimler kullandıkları için iki ayrı Pazar günü Paskalya bayramı kutlaması yapılmaktadır. Batı kökenli Katolikler Gregoryen takvimine göre hareket ederken, Rusya ve Yunanistan gibi doğu kökenli Ortodokslar, bayram tarihini Jülyen takvimine göre belirlemektedir.

2025 yılı için Paskalya Bayramı, 21 Nisan Pazartesi günü gerçekleşmektedir. Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde yaşayan Süryaniler, Meryem Ana Paskalyası adını verdikleri bayramı Temmuz ayında kutlamaktadır.

Paskalya Nasıl Kutlanır?

Geleneksel Paskalya Bayramı’nda yumurta boyamak, ülkemizde sıkça gerçekleştirilen geleneklerden biridir. Yumurtalarla dolup taşan Paskalya sepetleri hazırlanır, kilise ayinleri düzenlenir, evde dua edilir ve mum yakılır; ayrıca mahlep ile yapılmış Paskalya Çöreği hazırlanır. Aile buluşmaları yapılır ya da yakın çevreyle birlikte yemekler yenir. Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtası, bu bayrama dair en popüler folklorik unsurlardır ve tavşan ve yumurta temalı pek çok süsleme yapılmaktadır.

ABD’de yaygın olan bir diğer Paskalya geleneği, karanlıkta parlayan plastik yumurtaları gündüzleri saklayarak çocukların yumurta bulma avına çıkmasını sağlamaktır. Boyanmış plastik yumurtalar ve bahçeden toplanmış ot ve çiçeklerle çelenk yapmak da çocukları mutlu eden geleneklerdendir. Ağaçları renkli yumurtalarla süslemek, dünya genelinde yaygın olarak yapılan bir diğer uygulamadır.

Paskalya Tatili Hangi Ülkelerde Kutlanır?

Paskalya Bayramı, diriliş günü olan Pazar’ı da kapsayan haftanın perşembesinden başlayarak sonraki haftanın Pazartesi gününe kadar sürmesiyle birlikte toplamda 5 günlük bir tatil dönemidir.

Hristiyanlığın bu kutsal ve coşkulu bayramı birçok ülkede tatil olarak kabul edilmiştir. Almanya, İspanya, Kanada, İsviçre, Avustralya, Fransa, İsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya, Estonya, Letonya, Bosna-Hersek’in Hristiyan kesimi, Sırbistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İtalya, Macaristan, Polonya, ABD, Yeni Zelanda ve Afrika’nın güney ve batı ülkelerinde Paskalya tatili resmi olarak kutlanmaktadır.

Ayrıca, Paskalya Bayramı, Hatay, Edirne, Mersin, Mardin ve İstanbul gibi şehirlerdeki tarihi kiliselerde yapılan ayinlerle yerel halk tarafından da kutlanmaktadır. Ancak Türkiye’de Paskalya için resmi bir tatil yoktur.

Bu ayinlere tanıklık etmek için hemen Hatay uçak biletinizi satın alabilirsiniz!

Eğer bu yıl bahar döneminde farklı kültürlerin dini ritüellerini daha yakından görmek ve tatil planı yapmak istiyorsanız, Bilet Dükkanı üzerinden bu noktalardan herhangi birine gidebilirsiniz. Katolik Hristiyanlığın yoğun olduğu İtalya, İspanya ve Polonya gibi ülkelere uçak bileti alarak Paskalya’nın özünü en geleneksel biçimde deneyimleyebilirsiniz.