Gri Pasaport Nedir ve Kimler İçin Geçerlidir?

11 Şubat 2025| 11 Şubat 202513 Görüntüleme

Pasaport, yurt dışına uçak bileti almak isteyenlerin ilk merak ettiği konulardandır. Yurt dışında seyahat ederken kullanılan ve uluslararası kabul gören bir kimlik belgesi olan pasaport, vatandaşların talepleri doğrultusunda yetkili kurumlar tarafından verilmektedir.

Yurt dışına çıkacak olan bireylerin ilk adımı pasaport başvurusu yapmaktır. Türkiye’de dört farklı pasaport türü bulunmaktadır: bordo pasaport, yeşil pasaport, gri pasaport ve siyah pasaport. Bilet Dükkanı olarak, yurt dışı seyahati öncesinde aklınızdaki tüm soruları, “Gri pasaport nedir? Gri pasaport nereden alınır ve ücreti ne kadardır?” gibi konuları yanıtladık. İşte gri pasaport hakkında bilmeniz gereken her şey.

Gri Pasaport Nedir?

Hizmet pasaportu olarak adlandırılan gri pasaport, 5682 sayılı pasaport kanunu gereğince, devlet adına yurt dışı görevine atanan, ancak siyah ya da yeşil pasaporta sahip olmayan bireylere verilmektedir. Gri pasaport, yalnızca görev süresince geçerli olacak şekilde düzenlenir ve bu sayede yeşil pasaport sahibi gibi birçok ülkeye vizesiz giriş imkanı sunar. Gri pasaport, hizmet kapsamında bir belgedir; bu nedenle kişisel işler, seyahat veya tatil gibi amaçlarla kullanılamaz.

Gri Pasaport Kimlere Verilir?

Belirli kişiler için tahsis edilen hizmet pasaportu hakkında “Gri pasaport kimlere verilir?” sorusu sıklıkla araştırılmaktadır. Gri pasaport, ilgili kişinin görev süresine bağlı olarak düzenlenirken, çalışan personelin kadro derecesinin değişmesi, başka bir kuruma geçmesi veya eşten boşanma durumu gibi faktörler göz önünde bulundurulur.

Gri pasaport genellikle; Belediyeler, özel idareler ve hükümet tarafından görevlendirilen kişiler, Türk Kızılayı ve Türk Hava Kurumu tarafından yurt dışında görevlendirilen bireyler, yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden memurlar ve milli sporcular tarafından kullanılmaktadır. İşte gri pasaport alabilecek kişiler:

Eski Bakanlar ve TBMM Eski Üyeleri,
Kadro derecesi 1, 2 ve 3 olan devlet memurları veya bu kadro derecelerinden çalışarak emekli olanlar,
Görevleri boyunca il, ilçe ve 1. kademe belde belediye başkanları,
1, 2 ve 3. derece kadro karşılığı çalışan ve bu derecelerde sözleşmeli olarak çalışan ya da emekli olan devlet memurları,
Kadro karşılığı olmaksızın çalışan ve emekli kesenekleri 1, 2 ve 3. derece üzerinden kesilerek emekli sandığına yatırılanlar,
Özelleştirilen Türk Telekom Müdürlüğü çalışanları,
Özelleştirme kapsamı ve programına alınan T.C. Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Emlak Bankası çalışanları arasından hususi pasaport alma hakkını elde edenler,
Yukarıda adı geçenlerin eşleri, reşit olmayan çocukları ve evli olmayan işsiz öğrenci çocukları (25 yaşını dolduruncaya kadar),
9-18 yaş arası, evli olmayan, iş sahibi olmayan ve bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu sağlık raporuyla belgelenen çocuklar.

PASAPORT HAKKINDA DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN!

Gri Pasaport Nasıl Alınır?

Yurt dışına çıkmadan önce pasaport çeşitlerini araştıranlar için gri pasaport almak adına gerekli işlemler sıklıkla merak edilmektedir. Peki gri pasaport nasıl alınır?

Gri pasaport başvurusu, yaş farkı gözetmeksizin şahsen yapılmalıdır. Hususi pasaport almaya hak kazanan personelin bağlı bulunduğu kurum, her yıl düzenli olarak pasaport talebinde bulunan personel ile ilgili İl Nüfus Müdürlüğüne gerekli bilgileri aktarmalıdır. Gerekli belgeler eksiksiz gönderildiğinde gri pasaport işlemleri başlar.

Gri pasaport çoğunlukla 5 yıllık süreyle verilir. Ancak bu süre, talep eden kurumun isteğine göre değişiklik gösterebilir. Yurt dışında görev süresi sona erdiğinde, kişilerin gri pasaportlarını yurt dışına göreve gönderen idareye teslim etmesi gerekmektedir.

Pasaport başvurusu; Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü resmi internet sitesi üzerinden ya da Alo 199 hattından randevu alarak yapılabilir. Hususi ve gri pasaport başvurusu, İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerine, umuma mahsus pasaportlar için ise İl ve İlçe Nüfus Müdürlüklerine başvurularak gerçekleştirilmektedir. Yurt dışından başvuru yapmak isteyenler, dış temsilciliklere başvurabilirler.

Gri Pasaport İçin Gerekli Evraklar

Gri pasaport avantajlarından faydalanmak isteyen ve koşulları karşılayan bireyler, genellikle ilk olarak gri pasaport için gerekli evraklar hakkında bilgi edinmektedir. İşte Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü tarafından talep edilen gri pasaport için gerekli belgeler:

Düzenlendiği tarihten itibaren 60 gün geçerli gri pasaport talep formu,
Kamu görevlisi olmayanlar için görev onayı,
Kimlik kartı, nüfus cüzdanı, geçici kimlik belgesinin biri,
Daha önce alınmış ve iptali yapılmamış geçerli/geçersiz pasaportlar,
Reşit olmayan veya kısıtlı kişiler için, anne ve babası gelemiyorsa noterden alınmış muvafakatname,
Anne veya babadan biri yabancı uyruklu ise, yabancı uyruklunun noter tarafından düzenlenmiş muvafakatnamesi,
Çocuklar için öğrenci belgesi,
Son altı ay içerisinde çekilmiş bir adet biometrik fotoğraf,
Pasaport defter bedelinin ödenmesi,
Yurt dışında öğrenim görülen kurumlardan alınan öğrenci belgelerinin apostil edilmiş veya dış temsilciliklerce onaylanmış aslının yeminli tercüman tarafından yapılmış noter onaylı Türkçe tercümesi, ya da bu yoksa T.C. Büyükelçilik ve Başkonsolosluk, Eğitim Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından verilen öğrenci belgesi,
Gri pasaport alacak engelli ergin çocuklar için sağlık kurulu raporu.

Gri pasaportunu kaybeden bireylerin, yurt içinde il veya ilçe nüfus müdürlüklerine, yurt dışında ise dış temsilciliklere başvurması gerekmektedir.

Gri Pasaportun Süresi ve Ücreti

Gri pasaport genellikle 5 yıllık bir süre için verilmektedir. İl, ilçe ve 1. kademe belde belediye başkanlarına ise görev süreleri boyunca gri pasaport verilir. Hizmet damgalı pasaport süresi, gidilecek ülkenin vize rejimine bağlı olarak 6 aydan az olmamak kaydıyla, görev süresi boyunca ve kanunda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde en fazla 5 yıl olarak belirlenmiştir. Peki gri pasaport kaç günde gelir?

Tüm pasaportlar basım işlemleri tamamlandıktan yaklaşık 3-4 gün içinde teslim edilir.

Başvuru işlemleri sırasında “Gri pasaport ücreti ne kadar?” sorusu sıkça sorulmaktadır. Hususi ve hizmet damgalı pasaportlar (gri pasaport) harç bedeli ödemez.

Çocuklar Nasıl Gri Pasaport Alabilir?

Pasaport başvurusunda biyometrik veri alınması sebebiyle başvurular şahsen gerçekleştirilmelidir. Gri pasaport başvurusu için tüm şartların eksiksiz bir şekilde sağlanması gerekmektedir. Örneğin, okulu donduran bireyler, öğrencilere sunulan haklardan yararlanamazlar. Anne ve babası aracılığıyla gri pasaport almak isteyen çocukların aşağıdaki koşulları sağlaması gereklidir: