Dünyanın En İlginç Mimari Özelliklere Sahip Camileri
İslam medeniyetinin önemli yapıları arasında yer alan camiler, tarih boyunca farklı kültürler ve mimari stillerle inşa edilmiştir. Zamanla dikkat çekici tasarımlara sahip camiler ortaya çıkmaya başlamıştır. İslam dünyasının değerli mimari eserlerinden olan camiler, yalnızca ibadet yerleri olarak değil, aynı zamanda birlik ve beraberliği simgeleyen, siyasi ve sosyal hizmetlerin merkezi olarak da işlemiştir. Bu nedenle İslam devletleri ve imparatorlukları, güçlerini göstermenin veya bağımsızlıklarını ilan etmenin bir yolu olarak büyük camiler inşa etmişlerdir.
İslam ülkelerinde farklı mimaride inşa edilen camiler, her medeniyetin kendine özgü tarzlarını yansıtmaktadır. Kültürel özellikler ve motifler zamanla modern cami mimarisinin örneklerine dönüşmüştür. Bu değişimle, camiler “dünyanın en büyük camisi”, “en gösterişli cami” gibi unvanların yanında “en sıradışı cami”, “en ilginç mimariye sahip cami” gibi modern unvanlar kazanmaya başlamıştır.
Yeni dünyanın, tamamen farklı bir mimariye sahip en ilginç camileri…
Şeyh Faysal Camii – Pakistan
Suudi Kralı Faysal bin Abdülaziz’in 1996 yılındaki Pakistan ziyareti sonrası Pakistan halkına hediye olarak inşa edilen Faysal Camii ve Külliyesi, İslamabad’ın en ihtişamlı yapısıdır. Türk mimar Vedat Dalokay tarafından tasarlanan cami, bir uluslararası yarışmada 43 proje arasında birincilik ödülünü kazanarak gerçekleştirilmiştir. Mimar Dalokay’ın Ankara için hazırladığı bu proje modern bulunduğu için reddedilmiş, ancak Pakistan için kabul edilmiştir.
Türk cami mimarisine uygun olarak merkezi planla tasarlanan caminin minareleri, Edirne Selimiye Camii’nden esinlenmiştir.
Vedat Dalokay, projenin yarışmayı birincilikle tamamlamasının ardından şu açıklamayı yapmıştır;
“Mabet, şehir silüetinde geceleyin de varlığını ortaya koyabilmelidir. Kubbe yarıklarını ve minarelerin yapısal bileşenlerini aydınlatan ışık hazneleri, mabet formunun gerçek karakterini bozmadan onu içten aydınlatmakta ve mabet, geceleyin de gündüz canlılığında yaşamaktadır.”
“Cami, tabiatla kaynaşmıştır; topraktan yükselen, on abağlı bir düşünce ile ele alınmıştır. (…) Her gün düzenlenecek cenaze namazları ve merasimleri, mabet aktivitesini aksatmayacak yepyeni bir anlayışla ele alınmıştır. Hazırlanan ayrı bir platform, en büyük cenaze namazı ve merasimlere olanak sağlamaktadır. Bu, planın en büyük ve yenilikçi özelliğidir. Cemaatler arasında güçlü bir bağ kurulmuştur ve her adres ve bütün cemaatlerin her türlü dini aktiviteye katılabilmeleri için araştırmalar yapılmıştır.”
Şeyh Zayid Camii – Abu Dhabi
Şeyh Zayid Camii, Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkenti Abu Dhabi’de Emir Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahyan tarafından, İslam kültürünün çeşitliliğini bir araya getirmek amacıyla inşa edilmiştir. Dünya kültürlerini birleştirmek hedefiyle Türkiye, Yeni Zelanda ve Almanya gibi ülkelerden getirilen malzemeler ve çeşitli mimari stiller kullanılarak yapılan cami için yaklaşık 545 milyon dolar harcanmıştır.
Şeyh Zayid Camii’nin dış cephesi, zemin ve kolonları tamamen mermerle kaplanmış olup, avizeleri ise Swarovski pırlantalarıyla süslenmiştir. 82 farklı boyutta kubbeye sahip olan bu cami, dünyanın en büyük camilerinden biridir ve 40 bin kişinin aynı anda ibadet edebilmesine olanak tanır.
Kristal Camii – Malezya
Kristal Camii, adından da anlaşılacağı üzere cam, metal ve kristal malzemelerin yoğun olarak kullanılmasıyla inşa edilmiştir. Modern İslam mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan bu cami, Kuala Terengganu şehrinde yer almaktadır. Yapımında kullanılan bazı malzemelerin Çin’den getirilmesi ve Çin mimari özellikleri taşımaması nedeniyle Malezya halkı tarafından başlangıçta tepkiyle karşılaşmışsa da, etkileyici mimarisiyle ülkenin en zengin ve göz alıcı yapılarından biri haline gelmiştir.
Kristal Camii, akşamları nehir kenarında muhteşem bir görüntü sunmakta ve ışıklandırmasıyla göz kamaştırmaktadır. Aynı zamanda olanakları arasında kablosuz internet hizmeti sunarak modern bir alt yapıya da sahiptir.
Şian (Xian) Ulu Cami – Çin
İlk bakışta Çin’in meşhur Budist tapınaklarına benzeyen Şian Ulu Cami, tarihi İpek Yolu’nun başlangıç noktası olan Şian şehrinde 13 asırdır Müslümanlara hizmet vermektedir. Tang Hanedanlığı döneminde, M.S. 742’de inşa edilen bu cami, geleneksel Çin mimari stillerini yansıtmaktadır.
Çin hat sanatıyla bezeli kapı ve kemerleriyle dikkat çeken Şian Ulu Cami’de dershane, yemekhane ve külliye bulunmaktadır. İslam dünyasının en nadide örneklerinden biri olan Kur’an-ı Kerim’in 30 cüzü de bu camide yer almaktadır.
Çin’in diğer bölgelerinden farklı olarak Şian Ulu Cami’de dışarıdan duyulacak şekilde ezan okunmakta ve ezan, kent merkezinde yankılanmaktadır.
Cenne Ulu Camii – Mali
Afrika’nın kerpiç sarayı olarak adlandırılan ve Mali’nin sembolü olan Cenne Ulu Camii, Malili Müslümanlar için büyük bir öneme sahiptir. Sahel Sudanez mimari tarzında dört köşe ve kerpiçten inşa edilen cami, süsleme veya dekoratif objelerden uzak bir yapıya sahiptir. Yaklaşık bin yıllık geçmişi ve sade mimarisiyle göz kamaştıran cami, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde de yer almaktadır.
Yüzlerce sütunun taşımakta olduğu bu dünyanın en büyük toprak yapısı, her yıl “Çamur Bayramı” sırasında, halk tarafından taşınan çamurlarla yenilenmektedir.
