Zerdeçal Nedir, Faydaları Nelerdir? Zerdeçal Hangi Rahatsızlıklara İyi Gelir?

Bitkisel kaynaklı ürünler, tarih boyunca pek çok amaçla kullanılmıştır. Bu ürünlerden biri olan zerdeçal, zencefilgiller familyasına ait Curcuma Longa bitkisinden elde edilir. Zencefilin içerdiği kimyasal bileşenlerin miktarı ve kalitesi, yetiştirildiği ortama bağlı olarak değişiklik göstermektedir; ancak zencefil biyoaktif bileşikler açısından oldukça zengindir. Bu bileşenler içinde sağlık yararlarından sorumlu ana aktif bileşen kurkumindir. Kurkumin, antioksidan, anti-inflamatuar ve antibakteriyel özellikler sergilemektedir.

Zerdeçal Nedir?

Zerdeçal, zencefilgiller familyasının bir üyesidir; sarı çiçekleri ve büyük yaprakları bütünüyle kaplı, yumrulu bir bitki olarak bilinir. Zerdeçal ismi dışında zerdeçöp, safran kökü, sarı boya, zerdeçav, hint safranı ve turmerik gibi adlarla da tanınır. Ham zerdeçal, içerdiği polifenol bileşenleri nedeniyle acı bir tat taşır. Bu bitkinin sağlık yararlarının temel kaynağı kurkumindir, bu da doğal bir antienflamatuar bileşiktir.

Zerdeçalın anavatanı Çin ve Hindistan’dır; hem gıda ve boya sanayisinde hem de sağlık alanında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

Zerdeçal, öksürük ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu hastalıklarının yanı sıra deri hastalıkları ve eklem rahatsızlıkları için geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir. Farmakolojik etkilerinin yanı sıra baharat olarak, renklendirici ve koruyucu madde olarak da kullanılmaktadır.

Zerdeçal, besin değeri düşük olmayan bir gıda maddesidir. 100 gram zerdeçalın içeriği:

• 390 kcal enerji,
• 3 gram doymuş yağ,
• 0 mg kolesterol,
• 0.2 gram kalsiyum,
• 0.26 gram fosfor,
• 10 miligram sodyum,
• 2500 miligram potasyum,
• 47.5 miligram demir,
• 0.9 miligram tiamin,
• 0.19 miligram riboflavin,
• 4.8 miligram niasin,
• 50 miligram askorbik asit,
• 69.9 gram toplam karbonhidrat,
• 21 gram diyet lifi,
• 3 gram şeker,
• 8 gram protein içerir.

Zerdeçalın Faydaları Nelerdir?

Tıbbi iyileştirici özellikleri ile uzun zamandır bilinen bir baharat olan zerdeçal, içerdiği polifenoller ve diğer biyoaktif bileşenleri sayesinde hem tıp hem de gıda sektörünün önemli unsurlarından biridir. Zerdeçalın bu kadar değerli olmasına katkı sağlayan faydaları arasında şunlar bulunmaktadır:

• Alzheimer hastalığı, beyin hücrelerinin ölümü ile ilerleyen bir bilişsel hastalıktır. Kurkumin, oksidatif stresi azaltarak ve protein birikimini önleyerek Alzheimer’ın gelişim ve ilerlemesini yavaşlatmasına yardımcı olabilir.
• Diyabet hastalarında insülini dengeleyici etkisi vardır. Kurkumin, vücutta insülin duyarlılığını artırarak enzimatik tepkimelere fayda sağlayabilir. Bazı çalışmalar, kurkuminin antidiyabetik etkisinin belirli şeker ilaçlarıyla neredeyse karşılaştırılacak kadar etkili olduğunu göstermiştir.
• Kurkumin, kardiyovasküler hastalıklardan korunmada önemli faydalar sağlamaktadır. Yapılan araştırmalar, zerdeçalın kalp yetmezliği gibi hastalıklara karşı korumada destekleyici olduğunu belirtmektedir.
• Kurkumin, uçuk ve grip gibi çeşitli virüslerle savaşıp bağışıklık sistemini destekleyebilir.
• Zerdeçal, PMS semptomlarını hafifletme yeteneğine sahiptir.
• Obez hastalar için önemlidir; kurkumin, adipoz dokunun inflamatuar salgılarını azaltarak obeziteden korunmayı destekleyebilir.
• Zerdeçal, prostat kanserinde hücrelerin kontrolsüz çoğalmasını önlemeye yardımcı olabilir.
• Majör depresif bozukluk için yararlı olduğu bulunmuş ve bu etkinin nörobiyolojik maddelerin düzeylerini etkileyerek sağlandığı düşünülmektedir.
• Zerdeçal, kas kramplarına iyi gelirken adet öncesi semptomları da hafifletmektedir.
• Eklem ağrıları ve iltihapları hafifletme potansiyeline sahiptir; ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
• Hazımsızlık semptomlarını hafifletir ve metabolizmayı düzenler.
• Kurkuminin yara iyileşmesine olumlu etkilerde bulunduğu bilinmektedir.
• Zerdeçal, radyasyonu önlemeye yardımcı olan enzimlerin aktivitesini kısıtlayarak radyoprotektif etki gösterir.

Zerdeçal Neye İyi Gelir?

Zerdeçal, enfeksiyonun önlenmesinden doku ve sistemlerin sağlığının korunmasına kadar birçok fayda sağlar. Zerdeçalın iyi geldiği diğer durumlar arasında şunlar yer alır:

• Zerdeçalın su ile karıştırılarak gargara olarak kullanımı, ağız içi yaralarının iyileşmesini hızlandırmaya yardımcı olur.
• Antioksidan aktivitesi sayesinde zerdeçal, katarakt, multipl skleroz ve karaciğer hasarını önleyebilir.
• Vücuttaki histamin seviyesini düşürerek ağrıyı ve artriti hafifletebilir.
• Zerdeçal, antifungal ve antibakteriyel özellikler gösterir; bağırsak mikrobiyotasını destekler.

Zerdeçal Nasıl Tüketilir?

Zerdeçal, parlak sarı rengi sayesinde yemek ve tatlılarda dekoratif amaçla kullanılır; genellikle toz formunda tercih edilir.

Ana pigment kurkumin, süt ürünleri endüstrisinde de aroma ve renk verici olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Zerdeçal, baharat olarak kendine yer bulur ve yemeklere hem tek başına hem de karışık olarak lezzet katar.

Zerdeçalın çeşitli tüketim biçimleri vardır; ancak sağlık etkileri her durumda geçerli olmayabilir. Tıbbi faydalarından yararlanmak için doğru saklama ve hazırlama şartlarına dikkat edilmelidir. Serin ve kuru bir ortamda muhafaza edilmesi önerilir. Kurkuminin emilimini artırmak için karabiber ve zeytinyağıyla birlikte alınması tavsiye edilir.

En sık tercih edilen tüketim biçimlerinden biri detoks suyu hazırlamaktır. Detoks suyu hazırlanırken kırmızı biber, maydanoz ve portakal suyu gibi diğer bileşenler de eklenebilir.

Zerdeçal, çay olarak da tüketilebilir. Zerdeçal çayı için 2-3 bardak suya 2 çay kaşığı zerdeçal eklenerek kaynatılır. Çay, 5-10 dakika kaynadıktan sonra süzülerek soğumaya bırakılır. İsteğe bağlı olarak, süt, limon suyu veya bal eklenebilir.

Zerdeçalın anti-inflamatuar etkisinden faydalanmak için tonik formunda da hazırlanabilir. Bu tonik, genellikle sabahları tercih edilir ve hem sindirim sistemini destekler hem de metabolizma üzerinde olumlu etkiler sağlar. Hazırlanışı şu şekildedir:

• 2 fincan Hindistan cevizi suyu,
• 2 çay kaşığı rendelenmiş taze zerdeçal veya 1 çay kaşığı toz zerdeçal,
• 1 çay kaşığı rendelenmiş taze zencefil,
• 1 adet portakal veya limonun suyu,
• 1 orta boy havuç,
• 1 çay kaşığı bal veya akçaağaç şurubu,
• 1 tutam karabiber,
• Aroma katmak için 1 tutam tarçın veya kırmızı biber eklenir, ardından derin bir kapta karıştırılıp blenderda çırpılarak içmeye hazır hale getirilir.

Zerdeçal, tıbbi açıdan çok çeşitli faydalara sahipken, aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Kronik rahatsızlığı olan veya birden fazla ilaç kullanan kişiler için yan etkiler ve ilaç etkileşimleri riski bulunmaktadır. Bu nedenle, zerdeçal tüketimi hakkında doktorlarına danışmaları önemlidir.