Üretra Kanseri: Tanımı, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Üretra kanseri, idrar yolunu oluşturan üretra adı verilen tüp benzeri yapının hücrelerinde gelişen nadir bir kanser türüdür. Üretra, mesaneden başlayarak idrarın vücut dışına atılmasını sağlayan bir kanaldır. Bu kanser türü, genellikle üretrayı çevreleyen hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi ve tümör oluşumuna neden olması ile ortaya çıkar. Kadınlar ve erkekler arasında farklı anatomik yapılar barındıran üretra, kanser gelişimi açısından belirli risk faktörlerine maruz kalmaktadır. Üretra kanseri, erken evrede tespit edilmediğinde çevre dokulara ve organlara yayılma eğilimi gösterir.

Üretra Nedir?

İdrar sisteminin kritik bir bileşeni olan üretra, idrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlayan tüp şeklindeki bir yapıdır. Bu yapı, mesaneden başlayarak idrarın dış ortama taşınmasına yardımcı olur. Üretranın kadın ve erkek anatomisinde farklılıklar göstermektedir. Kadınlarda üretra, ortalama 3-4 cm uzunluğunda olup yalnızca idrar atımında kullanılırken; erkeklerde ortalama 20 cm uzunluğunda olup hem idrar hem de semen taşımaktadır. Erkeklerde üretra, prostat bezinden ve penisten geçerek dış ortamla bağlantı kurar. Kadınlarda ise vajinanın hemen üstündeki üretral açıklıktan dışarı açılır. Üretranın iç yüzeyi, enfeksiyonlara ve tahrişlere karşı koruma sağlayan hassas bir mukoza tabakasıyla kaplıdır. Ancak üretra, çeşitli hastalıklara karşı savunmasızdır. Özellikle enfeksiyonlar, taşlar ve tümörler gibi durumlar üretrada hasara yol açabilir. Üretra ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklardan da etkilenebilir; bu durumlar tedavi edilmediğinde daha ciddi komplikasyonlar doğurabilir.

Üretra Kanseri Nedir?

Üretrayı saran hücrelerin abnormal ve kontrol edilemeyen bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan az rastlanan bir kanser türüdür. Genellikle üretranın iç yüzeyini kaplayan epitel hücrelerinde başlamaktadır ve zamanla çevredeki dokulara ve organlara yayılabilir. Üretra kanseri, erkeklerde kadınlara göre daha yaygın olarak görülmektedir. Erkeklerde prostat bezinin çevresindeki üretrayı etkileyebilirken, kadınlarda vajina ile bağlantılı bölgelerde gelişebilir. Üretra kanseri çoğunlukla skuamöz hücreli karsinom ve geçiş hücreli karsinom olarak adlandırılan iki ana türde sınıflandırılmaktadır. Skuamöz hücreli karsinom, üretranın alt bölümünde, dış açıklığa yakın yerlerde daha sık görülürken; geçiş hücreli karsinom daha iç kısımlarda gelişim göstermektedir. Nadir durumlarda adenokarsinom adı verilen bir tür de üretrada görülebilir.

Üretra Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Başlangıçta belirti vermeyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe, üretrayı ve çevresindeki dokuları etkileyen semptomlar daha belirgin hale gelir. Belirtiler genellikle idrar yapma esnasında hissedilen rahatsızlıklar ve üretral bölgedeki anormalliklerle başlar. İdrar akışında daralma, kanama, ağrı veya yanma hissi en yaygın belirtiler arasında yer alır. Bazı durumlarda, üretrada sertleşmiş bir kitle veya şişlik tespit edilebilir. Bu belirtiler, enfeksiyon veya diğer ürolojik sorunlarla karıştırılabilir, dolayısıyla doğru bir teşhis için doktora danışmak önemlidir. Üretra kanseri belirtileri şöyle sıralanabilir:

• İdrar Yaparken Ağrı ve Yanma: İdrar yaparken yanma hissi ya da ağrı, üretra kanserinin ilk belirtilerinden biri olabilir.
• Kanlı İdrar (Hematüri): İdrarda gözle görülen kan veya idrar testlerinde tespit edilen mikroskopik kan.
• İdrar Akışında Daralma veya Zorlanma: İdrar akışının zayıflaması ya da tamamen tıkanması.
• Üretral Kanama veya Akıntı: Üretra açıklığından gelen anormal kanama veya sarı-beyaz renkli akıntı.
• Üretra veya Pelvik Bölgede Kitle: Üretra çevresinde hissedilen sertlik veya kitle.
• Pelvik Bölgede Ağrı: Alt karın ya da kasık bölgesinde sürekli ağrı ya da rahatsızlık hissi.
• Sık İdrara Çıkma İhtiyacı: İdrar yapma sıklığındaki artış; fakat her defasında az miktarda idrar çıkışı.
• Üretrada Şişlik veya Hassasiyet: Üretral açıklıkta görülebilir şişlik ve hassasiyet.
• Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonları: Kronikleşmiş idrar yolu enfeksiyonu, üretra kanserine bağlı olarak gelişebilir.

Üretra Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Hastanın şikayetleri titizlikle değerlendirildikten sonra bir dizi tanı testi ile teşhis konur. Üretra kanseri teşhisi sürecinin temel amacı, hastalığın varlığını, yayılımını ve türünü doğru olarak belirlemek ve uygun bir tedavi planı oluşturmaktır. Doktor, öncelikle hastanın idrar yapma esnasında yaşadığı zorluklar, idrarda kan görünmesi, ağrı veya üretrada akıntı gibi belirtiler hakkında bilgi alır. Fiziksel muayene sırasında, üretra çevresinde kitle, şişlik ya da hassasiyet olup olmadığı kontrol edilir. Kadınlarda vajinal muayene, erkeklerde prostat muayenesi yapılabilir. Elde edilen bulgulara göre doktor aşağıdaki testleri isteyebilir:

• İdrar Tahlili: İdrarda kan, enfeksiyon belirtileri veya kanser hücrelerinin varlığı araştırılır.
• İdrar Sitolojisi: İdrar örneğinde anormal ya da kanserli hücrelerin varlığını tespit etmek amacıyla mikroskopik inceleme yapılır.
• Ultrason: Üretra ve mesanedeki anormallikleri belirlemek için kullanılır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması: Kanserin çevre dokulara veya lenf düğümlerine yayılıp yayılmadığını belirlemek için detaylı görüntüler temin eder.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Yumuşak dokuların daha net bir şekilde görüntülenmesi için kullanılır, tümörün boyutunu, konumunu ve yayılmasını belirlemede yardımcı olur.
• Endoskopik İnceleme (Sistoskopi): Sistoskopi, üretrayı ve mesaneyi incelemek için kullanılan bir prosedürdür. Bu işlem esnasında, ince bir kamera ile üretra detaylı bir şekilde incelenir. Gerekli görülmesi halinde, aynı zamanda biyopsi için doku örneği alınabilir.
• Biyopsi: Kesin tanı, biyopsi aracılığıyla alınan doku örneğinin mikroskop altında incelenmesiyle konur. Biyopsi, kanser hücrelerinin varlığını doğrulamanın yanı sıra kanserin türünü ve derecesini saptamak açısından da önemlidir.
• Lenf Düğümü Değerlendirmesi: Kanserin lenf düğümlerine yayılma potansiyelini belirlemek amacıyla lenf nodu biyopsisi ya da incelemesi yapılabilir.
• Kan Testleri: Kan testleri, hastanın genel sağlık durumunu değerlendirme ve tedavi sürecini planlamada kullanılabilir.

Üretra Kanseri Neden Olur?

Üretrayı saran hücrelerin genetik mutasyonlar sonucu anormal bir biçimde büyümesi ve çoğalması nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Kesin nedenler tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri hastalığın gelişiminde rol oynayabilir. Kronik enfeksiyonlar ve üretrada sürekli tahriş, hücre hasarına sebep olarak kansere zemin hazırlayabilir. İnsan papilloma virüsü (HPV) gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar da risk faktörleri arasındadır. Daha önce mesane veya böbrek kanseri geçirmiş olmak, üretra kanseri gelişim olasılığını artırabilir. Ayrıca bağışıklık sisteminin zayıflığı ve yaşın ilerlemesi de dikkate değer risk faktörleridir.