Protein Diyeti Nedir ve Nasıl Uygulanır?

Protein Diyeti Nedir?

Protein diyeti, et, balık, süt ürünleri, baklagiller, yumurta ve deniz ürünlerinden oluşan, günlük kalorinin en az %20’sinin protein alındığı, karbonhidrat ve şekerin sınırlı olduğu bir beslenme biçimidir. Bu diyetle gerekli aminoasidi vücuda almak mümkünken, yağ ve karbonhidrat alımı çok az ya da hiç olmamaktadır. Aminoasit türevleri, hayvansal veya bitkisel kaynaklardan elde edilebilir. Günümüzde daha çok hayvansal kaynaklardan izole edilen bileşenler tercih edilmektedir; çünkü bu bileşenler, vücutta değişim sürecini artıran bazı vitamin ve mineralleri de içermektedir.

Protein Diyeti Listesi

Kalori açısından bitkisel kaynaklar düşük kalori sunabilir, ancak protein katkısı bakımından hayvansal kaynaklar tercih edilebilir. Alternatif protein diyetleri, geleneksel olmayan yüksek protein endeksi olan gıdalarla da sağlanabilir. Bu yeni nesil diyet, hem besleyici hem de sürdürülebilir lezzetler sunarak rekabet ortamını canlandırmaktadır. Bu alanda; tuzlu suda yetişen algler, fermantasyon ürünleri ve mantarlar ön plana çıkmaktadır. Protein diyetinde tüketilen besinler genel olarak şu şekildedir:

• Yağsız kırmızı et: Yüksek miktarda B12, demir ve aminoasit içermesi nedeniyle besin değeri yüksektir.
• Yeşil mercimek, taze fasulye ve bezelye: Ekonomik, sindirimi kolay ve B vitaminleri açısından zengin bir kaynaktır.
• Kabuklu deniz ürünleri: Fosfor, çinko, omega 3 ve diğer temel yağ asitlerini içeren zengin bir besindir.
• Kinoa: Yüksek protein indeksi ve yağ yakma özelliği ile fonksiyonel bir gıda maddesidir.
• Düşük yağ içeren ürünler: Süt, yumurta ve düşük sodyum içeren peynirler bu grupta yer alır.
• Beyaz et: Tavuk, hindi, ördek gibi uzun çeşitleri içerir.
• Bazı kuruyemişler: Ceviz, çam fıstığı, fındık, kabak çekirdeği ve diğerleri.

Öğün hazırlarken bu besinlerle harmanlanması gereken diyetlerde, günlük alınan kalori miktarının en az %20’sinin protein ile gelmesi sağlanmalıdır. Geriye kalan kalori açığı ise, düşük kalorili yağ ve karbonhidrat dengesi ile kapatılabilir.

Protein Diyeti Faydaları Nelerdir?

Proteinler vücut için hayati önem taşır. Kemik, kas, tendon ve cildin yapısında bulunurlar. Ayrıca, saç ve tırnaklarda yer alan keratin de aminoasit türevidir. Kırmızı kan hücreleri, bazı sindirim enzimleri, dokuları onaran mekanizmalar ve önemli hormonlar bu yapıdadır. Bu nedenle, protein dieti yapmanın faydaları aşağıdaki şekildedir:

• Açlık hormonu olan ghrelinin seviyesini düşürerek kişiyi tok tutar.
• Yağ ve karbonhidratların enerji için yakılmasını sağlar.
• Hayvansal kaynaklardan alınan kalsiyum, magnezyum ve potasyum ile kemiklerde asit birikimini nötralize eder.
• Obezite hastalarında %25 protein alımını artırıp, %60 kalori kısıtlandığında, gece horlamasında belirgin bir azalma gözlenmiştir. Dopamin gibi hormon sentezini artırarak, verimli bir beyin aktivitesine katkıda bulunur.
• Termik etki yaratan aminoasit türevli beslenme, 260 kat daha fazla yağ ve karbonhidrat yakımını hızlandırır.
• Kan basıncını düşürür, kötü huylu kolesterol (LDL) ve trigliserit seviyelerini azaltarak karaciğer yağlanmasını önleyebilir.

Protein Diyeti Zararları Nelerdir?

Yüksek protein alımı sırasında lif, mineral, vitamin, karbonhidrat ve yağ alımının kısıtlanması, vücudun yapı ve yıkım reaksiyonlarını etkileyebilir. Bu durum, vücudun ihtiyaç duyduğu yararlı maddelerin eksikliğine yol açar. Ayrıca, fazladan açığa çıkan azot miktarı böbreklerde baskı yaparak üre seviyesini olumsuz etkileyebilir. Kan düzeyinde artan asidik durum, kan pH’ını olumsuz etkileyip yaşamsal fonksiyonları tehdit edebilir. Son olarak, beyin için birincil enerji kaynağı karbonhidrat olup, yeterince alınmaması beyin aktivitesini kısıtlayabilir.

Protein Diyetini Kimler Uygulayamaz?

Protein sindirimiyle ilgili sorunları olan kişiler, bu diyeti uygulamamalıdır. Genetik hastalığı olup gerekli enzimleri sentezleyemeyen veya fenilketonüri gibi aminoasit dönüşümünü yapamayan kişiler dikkat etmelidir. Bu tarz bir rahatsızlığınız varsa, uzman bir hekime danışmadan bu diyete yönelmemeniz önerilir.

Protein Diyeti ile Nasıl Kilo Verilir?

Kişi, kısıtlanmış kalori alımı nedeniyle günlük harcadığı enerjinin, aldığı besin değerinden fazla olması neticesinde kilo verme sürecine girmektedir. Ayrıca, tok tutma özelliği sayesinde bu makro besinler açlık hissini minimum düzeye indirir. Kas kütlesinin artması da sağlıklı bir görünüm kazandırır.

Protein Diyeti Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Protein Diyeti En Fazla Kaç Gün Yapılmalı?

Süre sınırlaması olmamakla birlikte, kişinin metabolizma hızına göre değişiklik gösterebilir. Tendon ve kas liflerinin korunmasına yardımcı olan diyet tarifleri, kısa ve uzun süreli tercih edilebilir.

Protein Diyetinde Ne Yenmez?

Yüksek miktarda karbonhidrat ve yağ alımı yapılmamalıdır.

Protein Diyetinde Muz Yenir mi?

Muz, potasyum ve kalsiyum içerdiği için aminoasitlerin vücuttaki etkilerini dengeler. Bu nedenle muz ve avokado gibi meyveler, diyet sürecini destekleyen antioksidan kapasiteleri ile tercih edilmelidir.

Protein Diyeti Kasları Eritir mi?

Uzun süre yalnızca protein alımı, kaslarda asit birikimine yol açabilir, bu yüzden süreç iyi ayarlanmalıdır. Ayrıca kalsiyum, potasyum, fosfor, çinko, magnezyum, selenyum ve D vitamini alımı desteklenirse güçlü bir kas yapısı elde edilebilir.