Krup Nedir? Krup Hastalığının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Krup, genellikle çocuklarda görülen ve üst solunum yollarını etkileyen bir viral enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık, ses tellerinde, gırtlakta ve soluk borusunda şişlik ile kendini gösterir. Sonuç olarak, çocuklarda “havlama” tarzında öksürüğe ve nefes alma güçlüğüne neden olabilir. Krup hastalığı, özellikle 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocuklarda yaygındır ve genellikle sonbahar ve kış aylarında daha sık görülür. Tedavi yöntemleri hastalığın şiddetine bağlı olarak farklılık gösterir. Hafif vakalarda evde tedavi mümkündür; ancak daha ciddi durumlarda hastaneye sevk gerekebilir.

Krup Nedir?

Viral enfeksiyonlar nedeniyle meydana gelen ve üst solunum yollarını etkileyen bir hastalıktır. Ses telleri, gırtlak ve soluk borusunda şişlik ve daralmaya yol açarak nefes alma zorluğuna neden olur. Bu durum, genelde “havlama” biçiminde karakteristik bir öksürük ile kendini gösterir. Krup hastalığı en çok parainfluenza virüsünden kaynaklanır; fakat grip virüsleri ve adenovirüs gibi diğer solunum yolu enfeksiyonları da bu hastalığa neden olabilir. 6 ay ile 5 yaş arası çocuklar, dar hava yolları nedeniyle daha hassas olduklarından bu hastalığı daha sık yaşarlar. Nadir durumlarda ergenler ve yetişkinlerde de krup görülmektedir. Viral enfeksiyonların yaygın olduğu dönemlerde, krup hastalığı özellikle sonbahar ve kış aylarında artış göstermektedir.

Krup hastalığı, belirtilerine ve şiddetine göre farklı seyir izleyebilir. Hafif vakalarda semptomlar genellikle birkaç gün içinde geçerken, ciddi vakalarda solunum zorluğu artabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir. Bu nedenle, krup ebeveynlerin dikkatle izlemesi gereken bir sağlık sorunudur. Özellikle gece saatlerinde belirtilerin kötüleşmesi sık rastlanan bir durumdur.

Krup Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, çocuğun yaşı, hastalığın şiddeti ve enfeksiyonun yayılımına göre farklılık gösterebilir. En yaygın belirtiler, solunum yollarındaki şişliklerden kaynaklanan nefes alma güçlüğü ve karakteristik öksürüktür. Krup belirtileri genellikle birden bire başlar ve özellikle gece saatlerinde artış gösterir. Krup hastalığının belirtileri şunlardır:

• Havlama Tarzında Öksürük: Bu öksürük, köpek havlamasını andırır ve gırtlak ile ses tellerindeki tahrişten kaynaklanır.
• Nefes Alırken Hırıltı (Stridor): Çocuk nefes alırken ıslığa benzeyen bir ses çıkarabilir. Üst solunum yollarındaki daralmadan kaynaklanan bu hırıltı, ciddiyet belirtisidir.
• Ses Kısıklığı: Ses tellerindeki şişlik nedeniyle çocuğun sesi normalden daha kısık ve boğuk çıkar.
• Solunum Zorluğu: Nefes alırken göğüs kaslarının içe çekilmesi dikkat çekebilir. Bu durum, ciddi bir krup vakasına işaret edebilir.
• Burun Akıntısı ve Hafif Ateş: Krup başlangıcında, sıradan bir soğuk algınlığı gibi belirtiler görülebilir. Ateş genellikle düşük olsa da bazı durumlarda yükselebilir.
• Gece Kötüleşme: Belirtiler genellikle gece daha belirgin hale gelir, bu nedenle ebeveynlerin gece çocuğu daha dikkatli izlemeleri gerekmektedir.
• Huzursuzluk: Solunum zorluğu çocuğun huzursuz ve endişeli olmasına neden olabilir.

Enfeksiyonun erken evrelerinde hafif seyretse de hastalığın hızla kötüleşme riski mevcuttur. Eğer çocukta ciddi nefes alma güçlüğü, ciltte morarma veya aşırı yorgunluk gibi belirtiler gözlemlenirse derhal doktora başvurulmalıdır.

Krup Öksürük Nasıl Olur?

Krup öksürüğü, köpek havlamasını andıran bir yapıya sahiptir. Bu durum, ses tellerinin bulunduğu gırtlak bölgesindeki enfeksiyona bağlı şişlik ve tahrişten kaynaklanmaktadır. Şişen dokular, ses tellerinin hareketini kısıtlar ve öksürüğün sert, kesik bir tonda duyulmasına yol açar. Krup öksürüğü genellikle ani bir başlangıç gösterir ve gece artış göstermesi, uyku sırasında solunum yollarının daha çok daralmasıyla bağlantılıdır.

Öksürük genellikle kuru bir yapıdadır ve balgam üretimi ile ilişkili değildir. Ancak, öksürük nöbetleri sırasında çocukta nefes darlığı gözlenebilir, bu durum hem çocuğu hem de ebeveynleri kaygılandırabilir. Öksürük vakaları sırasında çocuğun ağlaması ve huzursuzluğu, öksürüğün şiddetini artırabilir. Soğuk hava veya nemli ortamların öksürüğün sıklığını ve şiddetini azaltma üzerinde olumlu etkileri olduğu gözlemlenmiştir.

Krup Nedenleri Nelerdir?

Üst solunum yollarını etkileyen bu enfeksiyonlar, ses telleri, gırtlak ve soluk borusunda şişlik ve daralmaya neden olarak krup belirtilerini ortaya çıkarır. Çocukların bağışıklık sisteminin tam olarak gelişmemiş olması, krup hastalığının bu yaş grubunda daha sık görülmesine sebep olur. Genel olarak enfeksiyonlar ile ilişkilendirilen bu hastalığın sebepleri, alerjik reaksiyonlar ve çevresel faktörler gibi diğer durumları da içerebilir. Krup nedenleri şunlardır:

• Viral Enfeksiyonlar: Parainfluenza virüsleri krup vakalarının en yaygın nedenidir. Bunun yanı sıra grip virüsleri (influenza), adenovirüs ve respiratuar sinsityal virüs (RSV) de kruba neden olabilir.
• Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi tam olarak gelişmemiş çocuklar, enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır. Bu durum, 6 ay ile 5 yaş arasındaki çocukların krup hastalığına daha yatkın olmasının sebeplerinden biridir.
• Çevresel Faktörler: Kirli hava ve düşük nem seviyeleri solunum yollarını tahriş ederek krup belirtilerini artırabilir.
• Alerjik Reaksiyonlar: Bazı çocuklarda alerjenlere karşı verilen tepkiler, gırtlak bölgesinde şişmeye neden olabilir ve krup semptomları ile benzer bir tablo oluşturabilir.
• Bakteriyel Enfeksiyonlar: Nadir durumlarda, bakteriyel enfeksiyonlar da krup hastalığına yol açabilir. Bu durumda belirtiler daha şiddetli olabilir.

Krup Bulaşıcı Mıdır?

Parainfluenza virüsleri gibi etkenler nedeniyle krup bulaşıcı özellik taşımaktadır. Enfekte bir kişiden diğerine damlacık yoluyla kolayca geçebilir. Öksürük, hapşırık veya enfekte yüzeylere dokunma aracılığıyla virüs sağlıklı bireylere geçebilir. Bu nedenle, krup özellikle çocukların bir arada bulunduğu kreş veya okullarda daha hızlı yayılma eğilimindedir. Virüsün bulaşıcılığı genellikle hastalığın ilk birkaç günü içinde en üst seviyeye ulaşır. Bu dönemde enfekte hastanın öksürük ve burun akıntısı gibi semptomları çevresindekiler için bulaşma riskini artırır. Ancak hastalık ilerledikçe ve semptomlar ağırlaştıkça bulaşıcılık durumu azalır.

Krup Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, havlama tarzındaki öksürük ve nefes alırken duyulan hırıltı gibi krupa özgü belirtileri değerlendirerek hastalığı teşhis eder. Fiziksel muayene sırasında, çocuğun solunum seslerini dinleyerek üst solunum yollarındaki daralmaların derecesini tespit edebilir. Ayrıca çocuğun genel durumu, ateşi ve nefes alımındaki zorluklar da dikkate alınır.

Genellikle krup teşhisi için laboratuvar testlerine veya görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulmaz. Ancak nadiren belirtilerin başka bir hastalık ile karışabileceği durumlarda, boyun ve göğüs röntgeni istenebilir. Bu görüntüleme yöntemleri, solunum yollarındaki daralmayı ya da şişmeyi açıkça görmek için kullanılır.

Krup Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Doktorlar, solunum yollarındaki şişmeyi azaltmak amacıyla ilaç reçete eder. Ciddi vakalarda nefes alma zorluğunu ortadan kaldırmak için nebulizatör cihazları ile epinefrin uygulanabilir. Bu tedavi, solunum yollarını hızlı bir şekilde rahatlatır. Krup hastalığı tedavisi için hastaneye yatış genellikle nadir durumlarda gereklidir. Çocuğun cildi mavi renge dönüyorsa, nefes almakta zorlanıyorsa veya aşırı yorgunluk belirtileri varsa acil müdahale şarttır. Tedavi sürecinde ebeveynlerin doktorun talimatlarına harfiyen uyması ve çocuğun durumunu dikkatle izlemeleri önemlidir.