Karın Zarı Kanseri Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Tıp terimleri arasında periton kanseri olarak bilinen karın zarı kanseri, karın boşluğunu saran zarın (periton) kanserleşme durumudur. Karın zarı, iç organları koruyan ve onları yerinde tutan ince bir zar tabakasıdır. Bu kanser türü genellikle peritonun iç yüzeyindeki hücrelerin anormal büyümesiyle başlar. Karın zarı kanseri, oldukça nadir bir kanser türü olup sıklıkla geç teşhis edilir. Periton kanseri genellikle diğer kanser türlerinin yayılması sonucu ikinci bir kanser (metastatik) olarak ortaya çıkar; ancak nadiren primer (ilk) kanser şeklinde de gelişebilir.

Karın Zarı Kanseri Nedir?

Periton, karın içindeki organları saran ve onların yer değiştirmemesini sağlayan ince ve elastik bir zar tabakasıdır. Periton kanseri genellikle karın zarı hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla başlar. Zamanla bu kanserli hücreler, karın bölgesine yayılıp tümörler oluşturur. Nadir bir kanser türü olan karın zarı kanseri, genellikle diğer kanser türlerinin karın bölgesine yayılması sonucu metastatik kanser olarak ortaya çıkar. Ancak bazen, nadiren, periton kanseri primer (ilk) kanser şeklinde de gelişebilir. Başlangıçta genellikle belirgin bir semptom göstermediğinden çoğu vakada geç teşhis edilir. Belirtiler hastalık ilerledikçe ortaya çıkar ve genellikle karın bölgesindeki ağrı, şişlik ve kilo kaybı gibi genel kanser semptomlarıyla kendini gösterir. Karın zarı kanseri, mesotelyoma adı verilen kanser türüyle karıştırılabilir; çünkü her ikisi de karın zarı dokusundan kaynaklanır. Ancak mesotelyoma genellikle akciğer ve kalp zarını etkilerken, periton kanseri sadece karın zarı ile ilgilidir.

Karın Zarı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Genelde erken evrelerde belirgin semptomlar göstermez, bu yüzden çoğu hasta hastalık ilerledikçe fark edilmekte. Karın zarı kanserinin belirtileri, kanserin yayıldığı bölgeye ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. Başlangıçta hastalar hafif sindirim sorunları veya karın bölgesinde rahatsızlık hissi yaşayabilir. Ancak hastalık ilerledikçe daha ciddi belirtiler ortaya çıkar. Karın zarı kanseri belirtileri şunlardır:

• Karın Ağrısı ve Şişlik: En yaygın belirtiler arasında hissedilen ağrı ve şişlik bulunur. Kanserli hücrelerin karın zarına yayılması, organların baskı altında kalmasına ve rahatsızlık hissine yol açabilir, bu şişlik ilerleyen evrelerde daha belirgin hale gelebilir.
• İştahsızlık ve Kilo Kaybı: Hastalık ilerledikçe iştah kaybı yaşanabilir. Bu durum düzensiz bir metabolizma ve mide bulantısı ile birleşerek kilo kaybına yol açabilir. İstemli olmayan kilo kaybı, kanserin yayılması ve vücudun besinleri işleme yeteneği üzerindeki bozulmanın bir göstergesi olabilir.
• Sindirim Sorunları: Karın bölgesindeki şişlik, tümörlerin sindirim sistemini sıkıştırması nedeniyle kabızlık, şişkinlik, mide bulantısı ve kusmaya sebep olabilir. Bu belirtiler özellikle yemeklerden sonra belirgin hale gelebilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: Karın zarı kanseri, vücudun genel sağlığını etkileyebilir ve hastalar sürekli yorgunluk ve halsizlik hissi yaşayabilir. Bu durum, kanserin neden olduğu metabolik bozukluklar ve vücudun enerji üretme kapasitesinin azalmasından kaynaklanabilir.
• Ağızda Kötü Tat ve Nefes Darlığı: Kanserin etkisi ile ağızda kötü bir tat ve nefes darlığı gibi belirtiler görülebilir. Bu semptomlar hastaların beslenme düzenini daha da zorlaştırabilir.
• Sarılık (Cilt ve Gözlerde Sararma): Karaciğerin etkilenmesi nedeniyle vücutta bilirubin birikimi yaşanabilir; bu da cilt ve gözlerde sararmaya yol açabilir. Sarılık, genellikle ileri evrelerde görülen bir belirtidir.
• Sıvı Birikimi (Asit): Kanserin karın zarına yayılması, karın boşluğunda sıvı birikmesine neden olabilir. Bu durum karın bölgesinde büyük bir şişlik ve rahatsızlık hissi oluşturur. Ayrıca bu sıvı birikimi nefes darlığı ve bacaklarda ödem (şişlik) gibi belirtilere yol açabilir.
• Ağrının Artması: Kanser büyüdükçe, karın ağrısı şiddetli hale gelebilir. Özellikle kanserin çevredeki dokulara yayıldığı evrelerde ağrı dayanılmaz hale gelebilir.
• Kanama: Karın zarındaki kanserli hücreler, çevre dokulara baskı yaparak kanama ve enfeksiyonlara neden olabilir. Bu durum dışa vurulan kanamalarla (örneğin, dışkıda kan) veya iç kanama şeklinde kendini gösterebilir.

Karın Zarı Kanseri Neden Olur?

Çoğu zaman diğer organlardaki kanserlerin karın bölgesine sıçraması ile ilgilidir. Karın zarı kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir; ancak çeşitli genetik, çevresel ve hormonal faktörlerin bu hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Birincil karın zarı kanseri genellikle karın zarındaki hücrelerin genetik mutasyonlar nedeniyle kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle başlar. Bu hücreler zamanla kanserleşip karın zarı üzerinde yayılma gösterir. Karın zarı kanseri genellikle başka organlardan yayılan kanserler nedeniyle oluşur, örneğin; yumurtalık, mide, kolon veya pankreas kanseri gibi. Bazı genetik faktörler bu kanserlerin gelişme riskini artırabilir; ailede karın zarı kanseri veya diğer kanser türleri öyküsü bulunan bireylerde hastalığın görülme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca bazı sağlık sorunları ve bağışıklık sistemi problemleri de karın zarı kanseri gelişiminde etkili olabilir. Hormonlar da bu kanserin gelişimini etkileyebilir; özellikle menopoz sonrası dönemde kadınlarda hormon seviyelerindeki değişiklikler bazı kanser türlerinin riskini artırabilir. Kanserli hücrelerin karın zarı ile temasta bulunması onların daha fazla çoğalmasını tetikleyebilir, bu bölgenin pürüzsüz ve elastik yapısı kanserli hücreler için uygun bir ortam yaratır.

Karın Zarı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Erken evrelerde belirgin semptomlar göstermediğinden teşhisi zor olabilir. Bu nedenle hastalık genellikle ilerlemiş bir aşamaya geldiğinde fark edilir. Karın zarı kanseri şüphesi durumunda, hastanın belirtileri ve klinik muayene sonuçlarına dayanarak çeşitli testler ve görüntüleme yöntemleri ile teşhis konulabilir. Teşhis süreci genellikle birkaç aşamadan oluşur. İlk adımda doktor, hastanın tıbbi geçmişini alır ve belirtiler hakkında bilgi toplar. Eğer karın ağrısı, şişlik veya kilo kaybı gibi şüpheli belirtiler mevcutsa, doktor karın zarı kanseri olasılığını dikkate alır.

Karın Zarı Kanseri Evreleri Nelerdir?

Tümörün büyüklüğünü ve çevre dokulara, organlara yayılma derecesini belirlemek için evreleme yapılır. Karın zarı kanseri evreleri genellikle dört aşamaya ayrılmaktadır:

• Evre I: Tümör yalnızca peritonda (karın zarı) yer almaktadır ve çevre dokulara, organlara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Bu evrede hastalık genellikle lokalize olup cerrahi müdahaleyle tedavi edilebilir. Erken tanı konulursa, tedavi oranı oldukça yüksektir.
• Evre II: Tümör, periton zarından başlayarak çevreleyen karın dokularına ve lenf nodlarına yayılabilir. Ancak kanser henüz uzak organlara sıçramamıştır. Bu evrede cerrahi müdahale yapılabilir, fakat ek tedavi yöntemleri (kemoterapi, radyoterapi) de gerekli olabilir.
• Evre III: Kanser, periton dışında çevreleyen organlara, dokulara ve lenf nodlarına yayılmıştır. Ancak uzak organlara sıçramamıştır.
• Evre IV: Kanser, peritondan başlamak üzere uzak organlara (akciğerler, karaciğer, kemikler gibi) sıçramış ve daha geniş bir alanda yayılmaya devam etmektedir. Evre IV, karın zarı kanserinin en ileri evresidir ve tedavi genellikle palliativ (semptomları hafifletmek amacıyla) olarak gerçekleşir.