Kanserden Korunmanın 13 Yolu | Anadolu Sağlık Merkezi

Kanser, bilim insanlarının tedavi üzerinde çalıştığı en önemli sağlık problemlerinden biridir. Her yıl dünya genelinde 18,1 milyon insan kanser teşhisi olurken, 9,6 milyon kişi de bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Türkiye’de her yıl yaklaşık 170 bin kişi kansere yakalanmakta ve yaklaşık 150 bin kişi bu hastalık sebebiyle vefat etmektedir. Anadolu Sağlık Merkezi Onkolojik Bilimler Koordinatörü, Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Necdet Üskent, “Türkiye’de erkeklerde en çok akciğer, prostat, kolon ve mide kanserine rastlanırken, kadınlarda ise meme, tiroid, kolon ve mide kanserleri yaygın olarak görülmektedir. Dünya genelinde en sık görülen kanser türleri ise akciğer, meme, prostat ve kolorektal kanserlerdir. En çok ölüme neden olan kanser türleri ise akciğer, kolorektal, mide ve karaciğer kanserleridir.” şeklinde açıklama yaptı. Prof. Dr. Necdet Üskent, kanserden korunma yolları hakkında bilgiler sundu.

Sigara kullanımından kaçınılmalı

Sigara, içinde 4000’den fazla zararlı kimyasal barındırmaktadır. Bu kimyasallar DNA’ya zarar vererek önemli genlerde değişikliklere yol açmaktadır. Kanser hücreleri vücutta hızla gelişip çoğalarak kansere neden olmaktadır. Akciğer, yumurtalık, bazı lösemi türleri ile ağız, gırtlak, üst yutak, burun ve sinüsler, yemek borusu, karaciğer, pankreas, mide, böbrek, mesane, rahim ve bağırsak kanserleri doğrudan sigara ile ilişkilidir.

Şeker alımı doğal yiyeceklerle karşılanmalı

Şeker, vücuttaki tüm hücreler için gereklidir, ancak aşırı şeker tüketimi obezite, bel çevresinde yağlanma ve kanser riskini artırmaktadır. Şekerin sebze ve meyvelerden alınması önemlidir. Çocuklara küçük yaşlardan itibaren sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılmalı ve sağlıklı atıştırmalıklar teşvik edilmelidir. Aşırı yağlı ve şekerli gıdaların kanserle ilişkilendirildiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Şekerli gıdalar aynı zamanda vücutta iltihaplanmaya yol açarak kanser hücrelerinin çoğalmasını artırmaktadır.

Yağ oranı yüksek yiyeceklerden kaçınılmalı

Kızartılmış yiyecekler, yağlı etler ve diğer yüksek yağ içeren besinlerin miktarı azaltılmalıdır. Günde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmeli, özellikle yeşil yapraklı sebzeler ve yüksek C vitamini içeren besinler ile turunçgiller tercih edilmelidir. Yulaf gibi tahılların yanı sıra haftada 2 kez balık tüketilmelidir. Ayrıca, kanser öyküsü bulunan aileler, sağlıklı beslenmeye dikkat etmeli ve düzenli taramaları ihmal etmemelidir.

Aktif bir yaşam tarzı benimsenmeli

Egzersiz, kanser, diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıkları riskini azaltmaktadır. Düzenli egzersiz, metabolizmayı iyileştirir, bağışıklık sistemini güçlendirir, kilo kontrolüne yardımcı olur ve stresi azaltır. Metabolik problemler, zayıf bağışıklık ve aşırı kilo, kanserin başlıca sebepleri arasında bulunmaktadır. Günümüzde çocuklar, park ve bahçelerde oynamak yerine sürekli elektronik cihazlar karşısında vakit geçirmektedir. Haftada 5 gün, günde 30 dakika yürüyüş yapmak kolon ve meme kanseri riskini %30-40 oranında düşürebilmektedir.

Sebze ve meyveler iyice yıkanmalıdır

Sebze ve meyvelerin iyice yıkanması ve tuzlu/sirkeli suda bekletilmesi, kimyasallardan ve ilaç kalıntılarından arındırılmasında son derece etkilidir.

Elektronik cihazların kullanımı konusunda dikkatli olunmalı

Dünya Sağlık Örgütü tarafından gerçekleştirilen, 14 ülkeden 31 bilim insanının katıldığı bir araştırmaya göre, cep telefonları beyin kanseri riskini artırmaktadır. Araştırma sonucunda, kablosuz sistem kullanımı ile glioma beyin tümörü oluşum riskinin artırıldığı belirlenmiştir. Cep telefonu kullanırken mutlaka kulaklık kullanılmalı ve telefonun yastığın altında veya başucunda bırakılmaması önerilmektedir.

Stres yönetimi önemlidir

Çeşitli kanser türleri, bağırsak hastalıkları, hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalıkları üzerinde stresin olumsuz etkileri bulunmaktadır. Stres ile başa çıkmayı öğrenmek, kanser ve diğer hastalıklardan korunmak açısından kritik öneme sahiptir. Fiziksel aktivite, egzersiz, meditasyon, yoga ve müzik terapisi gibi yöntemler stresin yönetilmesinde etkili olabilir.

Obeziteye karşı tedbir alınmalıdır

Fazla kilolu ve obez bireylerde özellikle menopoz sonrası meme kanseri, bağırsak kanseri, rahim kanseri gibi birçok kanser türünün riski artmaktadır. Araştırmalar, aşırı kilo ve obezitenin kanser gelişimini tetiklediğini göstermektedir. Östrojen ve insülin gibi yüksek hormon seviyeleri, belirli kanser türlerine yakalanma riskini artırabilir. Obezite ve yetersiz fiziksel aktivite, özellikle meme, kolon ve yemek borusu kanseri riskini %20-25 oranında artırmaktadır. Karaciğer ve rahim kanseri riskinde de %20-30 artış gözlemlenmektedir.

Kaliteli uyku çok önemlidir

Düzensiz ve kalitesiz uyku, hormonlar ve metabolizma üzerinde olumsuz etki yapmaktadır. Uyku sırasında vücut için faydalı birçok hormon salgılanmaktadır. Uyku bozuklukları, hem fiziksel hem de ruhsal birçok hastalığı tetikleyebilir ve kanser riskini artırabilir.

Mikrodalga fırınlarda kullanılan kapların seçimi önemlidir

Mikrodalgaların yiyeceklerin besin değerlerini azalttığı ve yiyeceklerin yapısını bozduğu ileri sürülmektedir. Böylelikle vücuda alınan vitaminlerin değeri düşebilir ve bu, zamanla kansere neden olabilir. Mikrodalga kullanırken kullanılan kapların uygunluğuna dikkat edilmesi önem taşımaktadır.

11:00-16:00 saatleri arasında güneşten korunulmalıdır

Güneş ışınları cilt kanseri riskini artırmaktadır. Özellikle bu saat diliminde güneşe çıkmamaya özen gösterilmelidir. Cilt tipine uygun, yüksek koruma faktörlü güneş kremleri kullanmak hayati önem taşır.

Eski tavalar kullanılmamalıdır

Eski ve çizilmiş teflon tavaların risk olabileceği belirtilmektedir. Ancak kaliteli ve yüksek standartlarda üretilmiş tavaların kullanımı önerilmektedir.

Cam veya ahşap mutfak malzemeleri tercih edilmelidir

Plastik malzemeler kanserojen maddeler içerebilir, bu nedenle cam veya tahta ürünler kullanmak daha sağlıklıdır. Yüksek kaliteli plastik ürünler de piyasada mevcuttur ve bunlar genelde mikrodalga fırına dayanıklıdır.