Böbrek Üstü Bezi Kanseri (Adrenal Kanser) Nedir?

Adrenal kanser, böbreklerin hemen üstünde bulunan adrenal bezlerden kaynaklanan nadir bir kanser türüdür. Adrenal bezler, vücut için kritik pek çok hormon üretir ve bu hormonlar, vücudun farklı işlevlerini düzenlemeye yardımcı olur. Bu bezler, hormonlar üreten korteks (dış kısım) ve hormonları depolayan medulla (iç kısım) olmak üzere iki temel bölümden oluşur. Adrenal kanser genellikle korteks bölümünde başlar ve hormon üretiminde dengesizlikler yaratabilir. Bu tür kanser başlangıçta belirgin belirtilere neden olmayabilir; bu nedenle erken teşhis çoğu zaman zordur. Kanser ilerledikçe, hormon üretimindeki düzensizlikler ve tümörün organ üzerindeki etkileri gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri (Adrenal Kanser) Nedir?

Böbreklerin üst kısmında bulunan adrenal bezlerden kaynaklanan nadir bir kanser türüdür. Adrenal bezler, vücudun hormon üretimini yöneten iki küçük organdır. Bu bezler, stresle başa çıkmaya yardımcı olan adrenalin ve noradrenalin gibi hormonların yanı sıra metabolizmayı, tuz dengesini, bağışıklık sistemi işlevlerini ve üreme sağlığını etkileyen diğer hormonları da üretmektedir. Adrenal bez kanseri, bu bezlerden birinde anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucunda meydana gelir. Bu tür kanser genellikle adrenokortikal kanser (ACC) olarak adlandırılır. Adrenal kanserin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik faktörler ve bazı sağlık koşulları bu durumu tetikleyebilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Böbrek üstü bezi kanserinin erken evrelerinde belirti olmayabilir. Ancak kanser ilerledikçe, bir dizi belirti ortaya çıkabilir. Adrenal kanserin belirtileri, tümörün boyutu, konumu ve hormon üretimi üzerindeki etkilerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Karın Ağrısı veya Şişlik: Adrenal bezler karın içinde bulunduğu için, bu kanser türü karın bölgesinde ağrı veya şişlik yaratabilir.
• Hormon Düzensizlikleri: Adrenal bezler hormon ürettiğinden, kanser fazla hormon üreterek vücudun dengesini bozabilir.
• Aşırı Terleme ve Yüksek Tansiyon: Bunun sonucunda aşırı terleme, baş ağrısı ve yüksek tansiyon gibi durumlar görülebilir.
• Yorgunluk ve Zayıflık: Hormon dengesizlikleri nedeniyle genel bir halsizlik ve enerji kaybı hissedilebilir.
• Kilo Kaybı: Kanserin etkisiyle iştah kaybı ve dolayısıyla kilo düşüşü yaşanabilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Neden Olur?

Böbrek üstü bezi kanserinin kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak bazı risk faktörlerinin bu hastalığın gelişimini etkilediği düşünülmektedir. Genetik faktörler, adrenal kanserin oluşumunda önemli bir rol oynamaktadır. Ailede adrenal kanser öyküsü bulunan bireylerin riskleri daha yüksek olabilir. Ayrıca, bazı genetik hastalıklar ve hormonal dengesizlikler bu kanser türünün gelişme ihtimalini artırabilir. Böbrek üstü bezi kanserinin nedenleri şunlardır:

• Genetik Faktörler: Adrenal kanser bazı genetik hastalıklarla ilişkilidir. Li-Fraumeni sendromu, Beckwith-Wiedemann sendromu ve von Hippel-Lindau hastalığı gibi genetik hastalıklar, adrenal kanser riskini artırabilir.
• Yaş ve Cinsiyet: Bu kanser genellikle 40-50 yaş arası bireylerde daha yaygındır. Hem erkeklerde hem de kadınlarda eşit oranlarda görülebilir.
• Ailede Adrenal Kanser Geçmişi: Ailede adrenal kanser vakası bulunması, kişide risk artışına neden olabilir.
• Hormonal Düzensizlikler: Adrenal bezlerin hormon üretimini artıran bazı hastalıklar, kanser gelişimine yol açabilir.
• Çevresel Etkenler: Çevresel toksinler ve kimyasallar, kanser gelişimi ile ilişkilendirilebilecek risk faktörlerindendir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Genellikle fiziksel muayene ve farklı testlerin sonuçları ile teşhis edilir. Doktor, böbrek üstü bezi kanserini tanımlamak için karın bölgesindeki şişlik veya hassasiyeti kontrol eder. Karın bölgesindeki şişlikleri tespit etmek için ultrason kullanılabilir. Ayrıca kanserin boyutunu, konumunu ve diğer organlara yayılma durumunu değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) istenebilir. Hormonal testler de teşhis sürecinde kullanılabilir. Karaciğer fonksiyon testleri ve diğer biyokimyasal testler, kanserin etkilerini değerlendirmek için yapılabilir. Ancak kesin tanı koymak için adrenal bezden doku örneği alınarak incelenmelidir; bu, kanser hücrelerinin varlığını doğrular.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Evreleri Nelerdir?

Böbrek üstü bezi kanseri evreleri, tümörün boyutunu, çevre dokulara yayılma durumunu ve kanserin vücuda ne kadar yayıldığını belirlemek için kullanılır. Bu evreleme, tedavi planını oluştururken ve hastalığın seyri hakkında bilgi verirken önemli bir rol oynar. Evreler, tümörün büyüklüğü, bölgesel lenf nodlarına ve uzak organlara yayılma durumuna göre şu şekilde sınıflandırılır:

• Evre I: Adrenal kanserin en erken evresidir. Bu evrede tümör yalnızca adrenal bezde bulunur ve çevre dokulara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Erken teşhis ve müdahale ile bu evredeki kanserler genellikle tamamen çıkarılabilir.
• Evre II: Tümör, adrenal bezde büyümeye devam ederken çevre dokulara veya lenf nodlarına henüz yayılmamıştır. Bu evrede tümör, karın içinde baskı yaparak belirgin semptomlara yol açabilir. Erken tanı, tedavi için hala iyi bir şans sunar.
• Evre III: Tümör, adrenal bezin sınırlarını aşarak çevre dokulara ve lenf nodlarına yayılmaya başlamıştır. Ancak bu evrede tümör henüz uzak organlara sıçramamıştır. Tedavi süreci daha karmaşık hale gelebilir.
• Evre IV: Kanser, uzak organlara (akciğerler, karaciğer, kemikler vb.) yayılmış ve daha geniş bir alanda etkili olmuştur.