Sıfırdan Bir Marka Kurmanın 7 Adımı

Yapılan araştırmalara göre, insanların %62’si alışveriş yaparken tanıdıkları markaları tercih ediyor. Bu nedenle, istikrarlı ve kendine güvenen bir marka oluşturmak oldukça kritik bir nokta. Yeni bir marka oluşturmak denilince ilk akla gelen soru şu oluyor:

“Marka nasıl bir yapı sergilemeli?”

“İnsanlar üzerinde nasıl bir imaj oluşturmalı?”

“Markanız, hedef kitleniz ile ne derece uyumlu?”

İster yeni bir iş fikri peşinde olun, ister mevcut markanızı geliştirip büyütmek isteyin; markanız için güçlü bir kimlik oluşturmaya yönelik gereken her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz! A’dan Z’ye marka yaratma süreci ile ilgili merak ettiğiniz her şey için okumaya devam edin.

Marka Nedir?

Marka, ihtiyaç duyduğunuzda veya istek duyduğunuzda, eşdeğer bir ürün ya da hizmetin bulunmaması anlamına gelir.

Gerçekten, “marka” nedir? “Marka” sadece sizi diğer benzerlerinden ayıran ve hedef kitlenizin dikkatini çeken bir isim ve logo değildir.

Marka, insanların sizinle ilgili kafalarında oluşan izlenimleri içerir – bunlar, hem kontrol edebildiğiniz hem de edemediğiniz izlenimlerdir.

Düşündüğünüzde, her bireyin bir markası vardır. Nasıl mı? Her bireyin bir ismi, yüzü, tarzı ve iletişim şekli vardır; başkaları da arkasında onun hakkında ne düşündüğünü söyleyebilmekte.

benzer şekilde, firmaların da bir ismi, ürünleri, logoları, renkleri, fontları ve onları “özel” kılan unsurları vardır. Tutarlılığınızı her alanda korumadan markanızı inşa etmeniz mümkün değildir. Asıl mesele, tutarlılık konusunda nasıl bir yol izleyeceğinizi ve insanlarda nasıl bir izlenim bırakacağınızı belirlemekte başlar.

Marka Oluşturma Süreci Nasıldır?

Kendi markanızı oluşturmak için uygulamanız gereken 7 temel adım bulunmaktadır:

1- Hedef kitlenizi ve piyasadaki rakiplerinizi inceleyin.

2- Markanızın odak noktasını ve kişiliğini belirleyin.

3- Markanıza uygun bir isim seçin.

4- Slogan oluşturun.

5- Markanızın görünümünü (renkler ve font) belirleyin.

6- Logonuzu tasarlayın.

7- Marka oluşturma çabalarına başlayarak büyüyün.

Markanızı oluştururken yukarıda belirtilen adımları bazı durumlarda tekrar gözden geçirmeniz veya geriye dönüp bazı konuları yeniden değerlendirmeniz gerekebilir. Markanızın kimliğini oluştururken her açıdan düşünmek oldukça önemli.

Şimdi, markanızı oluştururken nereden başlamalı olduğunuza daha detaylı bakalım.

7 Adımda Kendi Markanı Kurmak

1- Markanızın piyasadaki rolüne karar verin.

Markanızın hangi noktada olacağına dair bir karar vermeden önce potansiyel müşteri kitleniz, olası rakipleriniz ve mevcut pazara dair bilgileri edinmek oldukça kritik.

Bu bilgileri edinmenin birçok yolu var:

– Ürününüzü ya da sunacağınız hizmet kategorisini Google’da araştırarak rakiplerinizin kimler olduğunu öğrenin.

– Reddit gibi platformlar üzerinden potansiyel üyelerden markanızla ilgili geri bildirim isteyin.

– Hedef kitlenizin bir parçası olan kişilerle iletişim kurarak hangi markalardan alışveriş yaptıklarını öğrenin.

– Markanızla ilişkilendirebilecek sosyal medya hesaplarını ve sayfalarını inceleyin.

– Alışveriş yaparak, müşterilerin ürün araştırma ve satın alma süreçlerinde hangi noktalara dikkat etttiklerini gözlemleyin.

Araştırmalarınız sırasında şunları not alın:

1- Ulaşmanın en kolay olduğu müşteri grubu kim – bu, ürünlerinizi en kolay satabileceğiniz grup.

2- Piyasada en rekabetçi rakipleriniz kimler – köklü ve tanınmış markalar.

3- Hedef kitlenizin tarzı ve ilgi alanları – hedef kitlenizin ilgilerini ve hangi iletişim tarzına daha çok ilgi duyduklarını belirleyin.

Bu noktalar, markanızın odak alanını ve rakiplerinizden ne ölçüde farklı olduğunuzu anlamaya yardımcı olacaktır.

2- Markanızın odağını ve kişiliğini tanımlayın.

Her birimiz, kişiliğimizi inançlarımız, değerlerimiz ve hedeflerimiz doğrultusunda şekillendiren özelliklere sahibiz. Farklı koşullarda sergilediğimiz davranış biçimlerimiz, giyim tarzımız ve yorumlarımız kişiliğimizin dışa vurumlarıdır. Ancak insanlar genellikle kişilikleri konusunda ne düşündüklerini sorgulamaz; sorguladıklarında bile çoğu zaman sezgilerine dayanırlar. Fakat markanızı oluştururken kişilik konusunu göz önünde bulundurmanız büyük önem taşır.

Markanız herkesin anlamlandırabileceği bir kimliğe sahip olamaz, özellikle başlangıç aşamasında.

Markanızın ana odak noktasını belirlemeli ve bu odak etrafında gelişim göstermelisiniz. Bunu yapmak için aşağıdaki sorulara yanıt verin:

İddianız nedir?

Yalnızca markanızın pazardaki rolünü açıklayan bir iddiaya ihtiyacı vardır. Bu, özellikle markanızın öncüsü olduğu alanda bir düşünsel iddia sunmalıdır. Örneğin; “Su içmeyi seven müşterilerimize cam su şişeleri sunuyoruz” ya da “Piyasadaki benzerlerinin aksine %100 geri dönüştürülebilir su şişeleri sunuyoruz”

Belirleyeceğiniz iddia, sizi rakiplerinizden farklı kılan unsurlardan biri olacaktır. Bu farklılık üzerine odaklanarak markanızın temel çerçevesini oluşturabilirsiniz.

Markanız ile ilişkilendirebileceğiniz kelimeler neler?

Markanıza farklı açılardan yaklaşmalısınız. Bu açılardan biri de markanızı bir birey gibi değerlendirmektir. Markanız bir insan olsaydı, nasıl biri olurdu? Hangi özellikleri müşteri çekebilirdi?

Bu soruların cevapları, markanızın sosyal medya ve diğer alanlarda nasıl bir iletişim tarzı içerisinde olacağı ile ilgili yönlendirici olacaktır.

Marka oluşturma sürecinin eğlenceli aşamalarından biri, markanızın tarzını ve müşteriler üzerinde yaratacağı etkiyi ifade eden 3 veya 5 sıfat belirlemektir.

Hangi metaforlar ve kavramlar markanızı tanımlıyor?

Markanızı bir metafor ya da kişileştirme olarak düşünmek, markanızın sahip olmasını istediğiniz özellikleri belirlemenize yardımcı olur.

Markanız, akılda kalıcı bir etkiler yaratacaksa, bu bir araba, bir hayvan, bir ünlü ya da bir spor takımı gibi birçok şeyden oluşabilir. Örneğin, girişimcileri hedef alıyorsanız, bir rakun metaforunu kullanmak mantıklı olabilir; çünkü rakun, hedeflerine ulaşmak için her türlü zorluğu aşabilen bir hayvan olarak bilinir.

Eğer markanız bir hayvan olsaydı, bu hangi hayvan olurdu ve neden?

3- Markanızın adını belirleyin.

Marka adı, hangi sektörde faaliyet göstereceğinize bağlı olarak oldukça önemli bir unsurdur.

Yine de belirtmek gerekir ki, marka bir isimden fazlasıdır. Markanızın kişiliği, faaliyetleri ve tanınması, onu pazardaki diğer markalardan ayırır.

Ancak, marka kurucusu olarak vereceğiniz en önemli kararlardan biri markanızın adıdır. Çünkü marka adınız, ileride seçeceğiniz logo, alan adı ve pazarlama stratejiniz üzerinde de önemli bir rol oynar.

Kısaca özetlemek gerekirse, markanızın adı, rakiplerinizle karıştırılması zor ve özgün bir isim olmalıdır. Eğer büyümeyi hedefliyorsanız, seçtiğiniz isim kapsayıcı olmalıdır. Markanızın adını belirlerken şu önerileri dikkate alabilirsiniz:

– Yeni bir kelime oluşturun. Örneğin Pepsi.

– Alakasız bir kelime seçin. Teknolojik ürünler üreten Apple gibi.

– Metafor kullanın. Buffer.

– İşinizi tanımlayın. Ayakkabı Dünyası.

– Latince ekleri kullanarak kelimeleri birleştirin. Tumblr (Tumbler) ya da Activia.

– Daha uzun bir ismin sessiz harflerini alın. HBO (Home Box Office).

– İki kelimeyi birleştirin. Pinterest (pin interest) veya Facebook (face + book).

– Kelimelerle bir akronim oluşturun. BMW (Bayerische Motoren Werke).

Marka adınızın alan adı ve internet sitenizin URL’si açısından önemli olduğunu unutmadan, seçeceğiniz isimlerin kullanılabilirliğini kontrol etmeyi ihmal etmeyin.

Marka adınızı bulurken yakın arkadaşlarınızla beyin fırtınası yaparak da daha iyi sonuçlar elde edebilirsiniz; böylece markanız sizin için daha fazla önem taşır.

4- Markanızın renk ve yazı tipini belirleyin.

Artık marka adınızı belirledikten sonra, görünümünüzü ve markanızı nasıl tasarlamak istediğinizi düşünmelisiniz.

Doğru renkleri seçmek: Renkler yalnızca markanızın imajını yansıtmaz, aynı zamanda müşteri üzerinde yaratmak istediğiniz etkiyi de oluşturur ve markanızın her alanında tutarlılık sağlar. Renk seçimlerinizin, sizi piyasa rakiplerinizden ayıracak türde olmasına dikkat edin.

Renk psikolojisi, tam anlamıyla bilim çevresince kabul edilmese de, özellikle de logonuzdaki renk seçimleriniz konusunda birçok yönlendirici bilgiye sahiptir. Örneğin, mavi renk genellikle güvenilirlik hissi verirken, yeşil sağlık ile bağlantılı bir imaj çizer.

Renkleri seçerken, bu renklerin beyaz ve siyah arka planda nasıl duracağına da dikkat etmelisiniz. Coolors gibi araçlarla renklerin bir arada nasıl durduğunu inceleyerek markanıza en uygun renkleri belirleyebilirsiniz.

Doğru yazı tipini seçmek: Renklerden sonra en önemli aşama doğru yazı tipini seçmektir. İki farklı yazı tipi belirleyerek birini internet sitenizin başlıklarında, diğerini paragraflarda kullanabilirsiniz. Font Pair kullanarak birbiriyle uyumlu yazı tipleri bulabilirsiniz.

5- Slogan oluşturun.

Etki yaratan bir slogan, marka oluşturma sürecinin önemli bir parçasıdır. Twitter profilinize, internet sitenize, kartvizitlerinize yerleştireceğiniz kısa ve tanımlayıcı bir sloganın varlığı gereklidir.

Sloganınızı geliştirme sürecinde, yeni pazarlama yöntemleri geliştirdikçe veya bunları benimsedikçe, istediğiniz zaman değiştirmeniz mümkündür. Örneğin Pepsi, son on yıl içinde toplamda 30 tane sloganını değiştirmiştir.

İyi bir slogan; kısa, akılda kalıcı ve dikkat çekici olmalıdır. İşte etkili bir slogan oluşturmanızı sağlayacak bazı öneriler:

– İddianızı dile getirin: “Dünya’nın En Güçlü Kahvesi”

– Metafor kullanın: Redbull – “Redbull kanatlandırır.”

– Hedef kitlenizin ilgisini çekin: Nike – “Just Do It.”

– Eğlenceli tanımlamalar: Cards Against Humanity – “Berbat insanlar için bir parti oyunu.”

– Kafiyeli sloganlar: Folgers Coffee – “Kupanızda Folgers ile uyanın.”

– Tanımlayıcı sloganlar: Aritzia – “Kadınlar için en moda butik.”

6- Logonuzu tasarlayın; örneklerden ilham alın.

Marka oluşumunda ilk akla gelen unsurlardan biri logodur. Logo, bir şirketin yüzü olduğundan ve markanızın her alanda görünür olduğu için büyük bir öneme sahiptir.

Markanız için oluşturduğunuz logonun eşsiz, kolay tanınabilir ve estetik olarak hoş olmasını istemek doğaldır.

Logonuzun kullanılabileceği alanları düşünün. İnternet sitenizden markanızın sosyal medya hesaplarının profil fotoğrafına, Google’daki küçük ikonlara kadar birçok yerde logo bulunuyor. Örneğin, Instagram profil fotoğrafı için yazılı bir logo kullandığınızda, bu başkaları tarafından okunması zor olabilir. Bu nedenle logonuzun her boyut için tanınabilir olmasını sağlamak için versiyonlar tasarlamalısınız.

Örneğin; Walmart’ın logoları, hem yazılı hem de sembolik formlarda yer alır ve farklı boyutlarda rahatlıkla görünürdür.

Logonuzu tasarlarken seçilen renklerin ve yazı tipinin birbiriyle uyumlu olmasına dikkat ediniz.

SOYUT: Google Chrome

Soyut logolar genellikle belirgin bir anlam taşımaz çünkü gerçek dünya ile kolaylaştırılamayacak şekil ve renklerden oluşurlar. Ancak soyut logolar farklı anlamlar taşır; bu nedenle yarattığınız anlam ile müşterilerin algısı farklı olabilir.

MASKOT: Wendy’s

Maskot logolar genellikle bir karakterin ifadesinden oluşur ve markanıza ruh katar. Ancak maskot logolar günümüz pazarında bazı alanlar dışında pek rağbet görmemektedir. Yine de retro bir kimlik elde etmek isterseniz maskot logolar uygun bir seçenek olabilir.

AMBLEM: Starbucks

Amblem logolar genelde daire şeklindedir ve estetik görüntü için yazı ve resimle kombine edilirler. Ancak tasarım fazla karmaşık olursa istediğiniz etkiyi yaratamayabilir; doğru tasarlandığında ise oldukça akılda kalıcı bir logo ortaya çıkabilir.

LETTERMARK: IBM

Lettermark logolar, markanızın ya da şirketinizin adının sessiz harflerinden oluşmaktadır. Eğer kuruluş adınız 3 ya da daha fazla harf içeriyorsa, lettermark logo seçmek iyi bir tercih olabilir.

İKON: Twitter

İkon logolar, markanızı görsel bir metaforla tasvir eder. Soyut logonun aksine, ikon logolar ürün hakkında direkt bilgi verir. (Örneğin Twitter’ın kuş logosu, “tweet” yani cıvıldama kelimesinin görsel karşılığıdır.)

Yeni bir marka olarak logonuzun sadece bir sembolden ibaret olmaması gerekir; ancak henüz net bir tasarıma sahip değilseniz, ikon logo ile birlikte wordmark logoyu kullanmak mantıklı olacaktır.

WORDMARK: Facebook

Wordmark logolar, markanızın adını, rengini ve yazı stilini görsel kimliğe dönüştürür. Ancak kare formata oturmaları pek mümkün değildir.

Bu sorunu wordmark logonuzun yanında bir ikon logo kullanarak ya da kelimenizin ilk harfini ikon logoya dönüştürerek çözebilirsiniz. Facebook, gücünü bu stratejiden alarak F harfini simge olarak kullanmaktadır.

KOMBİNASYON: McDonald’s

Logo tasarımında belli sınırlamalar olduğu için birçok logo, birkaç stilin birleşimiyle oluşabilir.

Yeni marka oluştururken en iyi yaklaşım, yalnızca wordmark ya da başka bir logo seçmekten çok, birkaç logonun birleşimiyle oluşturulmuş bir logo kullanmaktır. Bu, marka adınızı öne çıkarırken aynı zamanda görsel olarak da çekici bir logo oluşturmanızı sağlar. Örneğin, McDonald’s, tam boy wordmark ile uyumsuz boyutlarda ikonik M harfini kullanmaktadır.

7- Marka oluşturma çalışmalarına başlayın ve büyüyün.

Marka inşası yalnızca bir logo veya slogan bulmakla sınırlı değildir. İnternet sitenizin tasarımından müşteri hizmetlerine, ürünlerinizi paketleyip gönderiş şeklinize kadar her şey, markanızla uyum içerisinde olmalıdır.

Müşteri tabanınızı genişlettiğiniz sürece markanızı geliştirmeye ve hedef kitlenizle iletişiminizde nasıl bir strateji izleyeceğinizi öğrenmeye devam edeceksiniz. Unutmayın: marka oluşturma, bir adım değil, bir süreçtir.

Bu süreçte, insanların markanıza yaklaşımının her zaman %100 kontrol edilemeyeceğini aklımızda tutmamız gerekir.

Her ne kadar üzerinize düşeni en iyi şekilde yapmaya çalışsanız da, her bireyin zihnindeki algıyı ya da ilk izlenimi tam olarak yönlendiremezsiniz. Yapmanız gereken, atacağınız her adımda hedef müşteri grubu üzerinde olumlu bir etki yaratmaktır. Neyse ki, bu yolda ilerlemek için gereken bilgi, kaynak ve araçlara sahipsiniz.

Marka Oluşturma Tavsiyeleri

1. Müşterilerinizle kalıcı ilişkiler kurmayı hedefleyin.

Sunduğunuz ürünleri abartarak göstermeyin veya müşteri beklentilerini yükseltmeyin, zira sonunda bunlar karşılanmayan vaatlere dönüşebilir. Markanızı şeffaf bir biçimde yöneterek müşterilerle güven bağı oluşturabilirsiniz. Temelde nasıl bir şirket olduğunuzu ve sizin için itici güç olan değerleri açıkça ifade etmelisiniz.

2. Müşterilerinizle yaptığınız iletişimde tutarlılığı sağlamaya özen gösterin.

Bu, şirketinizin karakterini güçlendirerek müşterilerin sunduğunuz ürün veya hizmetlerin piyasada daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır. Böylece, müşterileriniz markalarınızdan neler beklemeleri gerektiğini daha doğru biçimde algılayacaktır.

3. Müşterilerinize sürekli benzer mesajlar üzerinden iletişim kurmayın.

Bunun yerine, en önemli mesajlarınızı bir araya getirerek güçlü ve tutarlı bir marka kimliği yaratmayı hedefleyin.

4. Büyük markalar gibi görünmeye çalışmayın.

Küçük işletmeler, genellikle büyük firmalar gibi görünmeye çalışmaktadır. Ancak günümüzde müşteri ilgisi çoğunlukla bağımsız markalar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu nedenle, kendi benzersiz kimliğinizi oluşturarak, daha orijinal şeyler arayan müşterilerin dikkatini çekme peşinde olmalısınız.

5. Yenilikçi ve cesur olun, inandığınız şeylerin arkasında durun.

Karmaşık bürokrasi yapıları, büyük markalarda esneklik sağlayamaz ve bu durum müşteri ihtiyaçlarına yanıtlama yeteneğini zayıflatabilir. Onun yerine, küçük markalar daha özgür ve esnek bir yapı kurma fırsatına sahiptir. Bu vantajı kullanarak yenilikçi olmaktan korkmayın ve sürekli değişen müşteri ihtiyaçlarına cevap vermeye çalışın.

6. Müşterilerinizle iletişim kurarken marka yönetiminizi düzenli kontrol edin.

Pazardaki konumunuzu korumaya çaba gösterirken, herhangi bir rastgele indirim ile marka algınızı zedelemeyin. Bunun yerine, fiyatlarınızı düşürmekten ziyade, daha fazla değer yaratmaya odaklanın. Marka misyonunuzu güçlendirmek adına verimli promosyon fırsatlarını değerlendirin.

7. Logonuzu her şeyin üzerine basmak çözüm yaratmaz.

Marka yönetiminin geleceği değişken bir hale gelecektir. Müşterilerinizin düşünce yapısına saygı gösterin ve her şeyi açığa çıkarmaktan vazgeçin. Biraz gizem yaratın ve müşterilerin markanızla ilgili tasarımlar yapmasına izin verin. Böylece çevrelerine keşfettikleri hakkında heyecanla bilgi vermek isteyen marka elçileri oluşturabilirsiniz.

Bonus: Marka Tescili Nasıl Yapılır? Gerekli Belgeler Nelerdir?

Markanızı oluşturdunuz, şimdi sıra onu güvence altına almaya geldi. Bunu, marka tescili ile gerçekleştirebilirsiniz.

Marka tescili iki yöntemle gerçekleştirilir: Dijital başvuru ya da fiziksel başvuru. İnternet üzerinden buraya tıklayarak başvurunuzu gerçekleştirmeniz mümkün.

Başvuru süreci nasıl işliyor, kısaca inceleyelim.

Şirket ya da şahıs olarak aşağıdaki belgelerle başvurunuzu yapmalısınız. Ardından;

• Başvurunuz TPE tarafından sınıflandırılarak incelenecektir.
• Başvurunuz ilan edilecektir.
• Başvuruya itirazlar yapılacak ve bunlar değerlendirilecektir.
• Son aşamada, marka tescil belgeniz onaylanır ya da başvurunuz reddedilir.

Bu sürecin tamamı yaklaşık 9 ay sürebilir.

Gerçek Kişi Marka Tescil Başvuruları için Gerekli Belgeler:

• Marka Görseli (Logo, İsim ya da Logolu İsim)
• Kimlik Fotokopisi
• Vekaletname (Noter onaylı)

Tüzel Kişi (Şirket) Başvuruları için Gerekli Belgeler:

• Vergi Levhası Fotokopisi
• Şirket İmza Sirküleri Fotokopisi
• Marka Görseli (Logo, İsim ya da Logolu İsim)
• Vekaletname (Noter onayı gerekli değildir)

Gerçek Kişi Başvuruları için Gerekli Belgeler:

• Vergi Levhası Fotokopisi
• İmza Beyannamesi Fotokopisi
• Marka Görseli (Logo, İsim ya da Logolu İsim)
• Vekaletname (Noter onayı gerekli değildir)