Biyopsi: Nedir ve Nasıl Uygulanır?
Sağlık, tüm canlılar için kritik bir öneme sahiptir ve sağlığımızı koruma adına pek çok yöntem uygularız. Gelişen teknolojiler sayesinde daha doğru sonuçlar alabiliyor ve teşhislerin güvenilirliği arttığı için insan sağlığı daha da güvenli bir hale gelmiştir. Peki, vücuttan alınan doku veya hücrelerin tanısının nasıl yapıldığını biliyor musunuz? İşte biyopsi nedir ve nasıl gerçekleştirilir detaylarıyla…
Biyopsi Nedir? Nasıl Gerçekleştirilir?
Sağlık alanındaki teşhis yöntemlerinden biri biyopsidir. Biyopsi, vücutta bulunan anormal dokuların veya hücrelerin tanısının konulması ve tedavi edilmesi amacıyla yapılan tıbbi bir prosedürdür. Çeşitli türleri bulunan biyopsi, hastadan hastaya farklı yöntemlerle uygulanmakta ve genelde hastanın sağlık durumu göz önünde bulundurularak seçilmektedir. Biyopsi sırasında elde edilen doku veya hücre örnekleri, patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir ve tanı sonuçları beklenir.
Bir doku numunesi alındıktan sonra, mikroskop altında incelenir ve gerektiğinde ek testler talep edilebilir. Biyopsi sonuçları, doktorların doğru tanı koymasını ve uygun tedavi planını oluşturmasını kolaylaştırarak daha net bulgular elde edilmesini sağlar.
Biyopsi Çeşitleri Nelerdir?
Biyopsinin uygulanma şekli, hastanın sağlık durumu veya doku alınacak bölgeye bağlı olarak farklılık gösterebilir. İşte biyopsi çeşitleri:
İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB)
Yüzeydeki veya yüzeye yakın kitlelerden doku veya hücre örneği almak için ince bir iğne kullanılır. Lokal anestezi uygulanabilen bu biyopsi yöntemi genellikle tiroid nodülleri, lenf nodülleri ve akciğer nodülleri gibi küçük kitlelerin tanısında tercih edilir.
Kalın İğne (Tru-cut) Biyopsisi
Daha büyük doku örnekleri almak için kullanılan bu biyopsi yöntemi, kalın bir iğne ile gerçekleştirilir. Genellikle meme, karaciğer ve prostat gibi daha büyük kitlelerde kullanılır ve çekirdek iğne (kesici alet), vakum yardımlı (vakum cihazı), ve stereotaktik (bilgisayarlı görüntüleme) gibi kendi içinde üç alt türü vardır.
Endoskopik Biyopsi
İç organlardan (mide, bağırsak, akciğer gibi) doku almak için kullanılan bu biyopsi türü, ince, kameralı, hafif ve esnek bir tüple gerçekleştirilir. Endoskop içinden geçen küçük aletlerle doku örneği alınır ve laboratuvara gönderilir.
Cerrahi Biyopsi
Genel veya lokal anestezi altında uygulanan bu biyopsi türü, daha büyük veya derin kitlelerden doku almak için tercih edilir. Açık cerrahi veya laparoskopik yöntemler kullanılarak doku örneği alınır; cerrahi biyopsinin genelde diğer yöntemlerle sonuç alınamadığında veya net bulgu elde edilemediğinde uygulandığı ifade edilmektedir.
Deri Biyopsisi
Punch biyopsi, eksizyonel biyopsi ve tıraş biyopsi yöntemleri ile doku örneği alınan bu biyopsi türü, lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Ciltteki lezyon veya anormal dokuların incelenmesi için kullanılır ve küçük bir aletle uygulanır.
Biyopsi Neden Yapılır? Öncesi ve Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Biyopsi, muayene sonrasında vücuttaki herhangi bir bölümde tespit edilen kitlenin kanser hücreleri içerip içermediğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen en güvenilir yöntemlerden biridir. Aynı zamanda tedavi sürecinin belirlenmesinde de büyük bir rol oynamaktadır.
Biyopsi öncesinde ilaç harici özel bir hazırlık gerekmez; fakat bu konuda doktora danışmak faydalı olabilir. Eğer hasta, bir ilaç kullanıyorsa veya mevcut bir hastalığı varsa, süreç değişiklik gösterebilir. Hamilelik veya olası hamilelik durumunda da hekime bilgi verilmesi önemlidir.
Biyopsi sonrasında doktorun önerileri doğrultusunda en az 6 saat süreyle ayağa kalkılmaması tavsiye edilir. Bu süre zarfında kan basıncı, nabız ve solunum değerleri izlenir, ayrıca kanama ve diğer sağlık belirtileri için idrar tahlili ve tam kan sayımı testleri yapılır. Biyopsi türleri arasında farklılıklar olabileceği için en kesin sonuçlar için doktorunuza danışmanızı öneririz.
Peki ya siz, bu konuda ne düşünüyorsunuz? Fikirlerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.