
Saç kaybının sebepleri nelerdir? | Estetik
Gün içerisinde 100 tel saç dökülmesi normal kabul edilmektedir. Bunun üzerindeki saç dökülmeleri için mutlaka çözüm yolları aranmalıdır. Dökülmenin bu oranın üzerine çıkması, saçlı alanda seyrelme veya açıklık oluşmasına neden olursa, bu durumun saç dökülmesi problemi olduğu söylenebilir. Daha doğru bir değerlendirme yapmak için saç çekme testi yapılabilir. Bu testte 20-30 saç teli çekildiğinde, ele gelen saç sayısı 5’i geçerse, yoğun dökülme söz konusudur. Böyle bir durumda, gerekli önlemlerin alınması, sebeplerin belirlenmesi ve tedavi uygulanması önemlidir.
Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Op.Dr. İlhan Serdaroğlu, saç dökülmesinin nedenleri hakkında bilgiler sundu.
Op. Dr. İlhan Serdaroğlu, saçların sıkı bir şekilde bağlanmasının, örgü yapılmasının, mısır örgüsü gibi sıkı şekillendirilmesinin ve gererek bağlanmasının saç foliküllerine kalıcı zarar verebileceğini belirtti. Op. Dr. Serdaroğlu, “Kadın tipi saç dökülmesi ya da androgenetik alopesi, kadınlarda en sık görülen dökülme sebebidir ve genelde düşündüğünüzden daha yaygındır. 35-40 yaşlarındaki kadınların yüzde 25’inde, 40 yaşın üzerinde ise yüzde 50’sinde saç dökülmesi görülmektedir. Saç dökülmesi yaşayan kadınların yüzde 20’sinin pozitif aile hikayesi vardır. Genetik dökülmelerde, kadın genleri baba veya anne tarafından miras alınabilir” ifadelerini kullandı.
Toplumda kadınlarda saç dökülmesinin nadir olduğu düşünülse de, Op.Dr. İlhan Serdaroğlu, “Yüzde 30’luk bir kesimde kadınlar yaşamları boyunca en az bir kez saç telinde incelme yaşayabilmektedir.” şeklinde konuştu. “Kadınlarda bu durum genel olarak tüm saçlarda meydana geldiğinden ve erkeklerde olduğu gibi tam kellik oluşmadığından, ön saç çizgisi genellikle korunur; bu nedenle kadın tipi dökülme (incelme ve seyrelme) nadir olarak algılanır. Ancak bu durum, kadınların 1/3’ünü etkilemekte ve bu durum, toplumda kabul görmeyen tam kellikliğin oluşturduğu sosyal baskıyla, genellikle saçtaki incelmenin ilk safhalarında bile kadınlarda büyük moral bozukluğuna neden olmaktadır. Kadınlar, genelde dökülen ve incelen saçlarını gizlemek ister, hatta bu sorunlarını hemcinsleriyle paylaşmazlar. Tüm bu yanlış anlamalar ve davranışlar, kadın tipi dökülmeleri daha zor hale getirmektedir.” demiştir.
Kadınlarda saç dökülmesinin başlıca sebepleri arasında androgenetik kadın tipi dökülmesi en birinci sıradadır; bunun yanında sık görülen diğer dökülme nedenlerini şöyle sıraladı:
Hipo ve hipertroidizm: Saç dökülmesi, tiroid disfonksiyonunun ilk belirtilerinden biri olabilir ve tedavi sonrası dökülme durur.
Polikistik over sendromu: Kadınların üreme döneminde yaklaşık yüzde 10’unda görülebilen kalıtsal bir yumurtalık hastalığıdır.
Hamilelik dönemindeki hormonal değişiklikler: Hamilelik sırasında geçici olarak saç kaybı meydana gelir, ancak sonrasında düzelir.
Menopoza bağlı hormonal değişiklikler: Menopoz döneminin başlamasıyla saç dökülmeleri görülebilir; menopoz belirtilerini düzelten ilaç tedavileriyle dökülmeler azalabilir veya tamamen yok olabilir. Menopoza giren kadınların yaklaşık yüzde 80’inde bazı incelmeler meydana gelebilir.
Op.Dr. İlhan Serdaroğlu, “Saç kırılmaları, saçların incelmesi ya da dökülmesi yanlış anlaşılabilir. Kırılma sebepleri arasında saç düzleştiricileri, saç yumuşatıcıları, sık saç boyama ve kalıcı fön işlemleri bulunmaktadır. Ayrıca saçları çok sıkı bağlamak, örgü yapmak ve gererek bağlamak, saç foliküllerine zarar verir. Bu tür stres yaratan saç şekillerinden kaçınılması gerekir.” dedi.
Plastik ve Estetik Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Koray Kır, saç dökülmesine dair bilinmeyenleri aktardı.
Erkeklerdeki saç dökülmelerinin yüzde 90’ı ve kadınlardaki dökülmelerin yüzde 60’ının nedeni genetik saç dökülmesidir ve her iki cinsiyet için de en yaygın saç dökülme sebebidir. Saç dökülmesini iki ana başlık altında incelemek gereklidir:
Ailevi bir hastalık olarak düşünülebilir. Toplumda genetik olarak adlandırılan bu durum, birçok hastalıkta geçerli olup, aile bireylerinde anne, baba, amca vb. genetik hastalıkların bulunması durumunda, aynı sorun sizde de görülebilir.
- Anemi, grip gibi üst solunum enfeksiyonları, tifo, zatürre, kan kanseri, şeker hastalığı gibi hastalıklar, tiroid hormonundaki dengesizlikler, hem kadın hem de erkeklerde saç dökülmesine neden olabilir.
- Hamilelik, emzirme ve doğum dönemlerinde hormonal dengesizlikler nedeniyle saç dökülmeleri yaşanabilmektedir.
- Demir eksikliği, saç dökülmesi sebepleri arasında yer almaktadır.
- Dengesiz ve yetersiz beslenme, saç dökülmesini tetikleyebilir. Gerekli vitamin ve mineralleri yeterince alamayan saçlar zayıflayarak kırılabilir ve dökülebilir.
- Stres de saç dökülmesinde etkili bir faktördür. Uzun süreli stres, dökülmeyi daha da artırabilir.
- Saç bakım ürünlerinin saç tipinize uygun olmaması da dökülmeye yol açabilir.
- Saç bakımına gereken önemin verilmemesi durumunda, saç dökülmesinin üstesinden gelmek zordur. Yıpranmış ve nem dengesi bozulmuş saçların belirli aralıklarla doğal bakım ürünleri ile desteklenmesi gerekmektedir.
- Sigara içme alışkanlığı olan bireylerde saç dökülmesi görülebilir. Besinlerin emilimini azaltan sigaranın azaltılması veya bırakılması önemlidir.
- Cilt altındaki yağ bezlerinde oluşan bozukluklar, aşırı yağlı saçlar ve dolayısıyla dökülmelere yol açabilir.
- Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları
- Kolesterol ve lipid düşürücü ilaçlar
- Kan inceltici ilaçlar
- Gut ve tiroit hastalıklarında kullanılan ilaçlar
- Diüretik ilaçlar, beta blokerler ve antihipertansif ilaçlar
- Aşırı A vitamini alımı
- Diyette kullanılan ilaçlar
- Duygu durumunu etkileyen ilaçlar
- Oral kontraseptif ilaç kullanımı
Dermatoloji Uzmanı Dr. Yeşim Tekin, saç dökülmesine karşı alınabilecek önlemleri açıkladı.
Genetik olmayan saç dökülmelerinin tedavisi, sebebe yönelik olmalıdır. Dökülmelere neden olan sorunlar tedavi edilmeli, beslenme bozuklukları düzeltilmeli ve ilaç kullanımı sona erdirilmelidir; ayrıca sigara kullanımı bırakılmalı ve stresle başa çıkılmalıdır.
Saç dökülmesinde sık yaptığımız hatalar büyük rol oynuyor. Bu nedenle sağlıklı ve güçlü saçlar için alışkanlıklarımıza dikkat etmemiz şarttır.
Saçlarınızı her gün ve aşırı sıcak suyla yıkamaktan kaçının. Günaşırı ılık ve düşük basınçlı suyla, saç tipinize uygun bir şampuan kullanarak yıkayın. Her yıkamada 2 kezden fazla şampuan veya sabun kullanmayın. Şampuanlama sırasında saç derinize hafif masaj yapın.
Haftada birden fazla fön çektirmemek veya düzleştirici/maşa kullanmaktan kaçınmak önemlidir. Saç boyası ve perma gibi işlemlerden olabildiğince uzak durun.
Saçlarınızı günlük olarak tarayın, bu süreçte seyrek dişli tarak veya doğal kıllar içeren fırçalar kullanmaya özen gösterin.
Gür saçlar için içten destek vermek çok önemlidir. Bunun yolu sağlıklı ve yeterli beslenmeden geçmektedir.
Saç köklerini besleyen ve büyümeye yardımcı olan protein ihtiyacınızı fasulye, mercimek, yumurta, yağsız yoğurt ve peynirle karşılamaya özen gösterin.
Çinko, saç diplerini uyararak oralardaki hücre metabolizmasını düzenleyen bir madde olup, günlük 1 porsiyon (6 yemek kaşığı susuz) baklagil, 150 gram kırmızı et/balık ya da 1 avuç badem/yer fıstığı saçlarınız için yeterli çinko alımını sağlayacaktır, diyor Dr. Yeşim Tekin.
Sağlıklı saçlar için gerekli olan bir diğer vitamin ise Biyotin (H vitamini, B7). Biyotin alımınızı haftada bir kez karaciğer, böbrek, midye, ıstakoz, alabalık; haftada 2-3 kez ise tavuk göğsü, yumurta sarısı, baklagil, karnabahar veya patates tüketerek karşılayabilirsiniz.
Günlük 2 dilim peynir, 2 bardak süt veya 2 kase yoğurt tüketimini unutmayın. Örneğin, düzenli olarak tüketeceğiniz orta boy 2 kase yoğurt, saçlarınız için önemli bir protein ve kalsiyum kaynağı olacaktır.
Sağlıklı saçlar için gerekli olan A vitaminini ise yeşil yapraklı sebzeler ve taze fasulye ile alabilirsiniz.
Saçların doğal döngüsünü korumak amacıyla E vitamini ve esansiyel yağ asitlerini içeren ceviz, fındık veya badem tüketiminizi günlük olarak bir avuç şeklinde sürdürmek faydalı olacaktır.
Günlük olarak tüketeceğiniz bir havuç, saç köklerini ve saç derisini korumanın yanı sıra saçın uzamasına, parlaklığına ve dayanıklılığına katkıda bulunur.
Günlük 1 kahve fincanı kadar iç kabak çekirdeği, sağlıklı saçlar için gerekli fitoöstrojen alımını sağlamaktadır.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Yeşim Tekin, saç dökülmesine karşı uygulanan yöntemleri şu şekilde aktardı:
Vitamin, serum, şampuan: Kişinin hikayesi, muayene ve tetkik sonuçları bir araya getirilerek ihtiyaca uygun oral vitaminler, serumlar ve şampuanlar önerilmektedir.
Mezoterapi: Uzmanlar tarafından uygulanan mezoterapi yöntemi, başarı oranı açısından altın standart olarak kabul edilmektedir. Mezoterapide hazır kokteyller veya doktorunuzun özel olarak hazırladığı karışımlar steril koşullarda, soğutucu spreylerle birlikte ince iğneler aracılığıyla cildin orta tabakasına enjekte edilmektedir. Bu yöntem, saç köklerindeki kan akımını hızlandırarak, saçın ihtiyaç duyduğu vitamin, mineral ve amino asitlerin doğrudan saçı besleyen damarlara ulaşmasını sağlamaktadır. İki hafta aralıklarla 6-8 seans halinde uygulanabilir ve her seans yaklaşık 15-20 dakikanızı alır.
PRP: Uzmanlar tarafından uygulanması gereken diğer bir yönteme PRP (Platelet-Rich Plasma- Trombosit açısından zengin serum) denir. Kişinin kendi kanından özel yöntemlerle ayrıştırılan plazmanın içindeki trombosit ve büyüme faktörleri saç derisine uygulanmaktadır. PRP de, mezoterapide olduğu gibi uzmanlar tarafından steril koşullarda gerçekleştirilmelidir. 2 haftada bir 6-8 seans yeterli olmaktadır.
Saç ekimi: Uygulanan tüm tedavilerin yetersiz kaldığı veya geç kalınmış durumlarda, özellikle erkek hastalar için saç ekimi diğer bir seçenek olmaktadır.
Saçlarını tararken veya gün içerisinde bozup tekrar toplarken, avuç dolusu saçın elinize geldiğini hissediyorsunuz. Geçtiğiniz yerlerde, omuzlarınızda ve giysilerinizde dökülen saçlarınız konuşurcasına sizi rahatsız ediyor. “Bu gidişle başımda saç kalmayacak” düşüncesi artık şaka değil, belki de önünüzde bir endişe kaynağı haline geldi. Saç dökülmesi, farklı nedenlerden kaynaklanabilen ve bir takım doğal çözümleri olan bir durumdur. İşte evhamlanmak yerine yapabilecekleriniz:
1- Saç köklerinin de nefes almaya ihtiyacı var. Her gün saçlarınızı en azından iki saat açık bırakmaya çalışın. Zeytinyağı, badem yağı ve hindistancevizi yağı karışımı ile saç diplerinize 5 dakika kadar masaj yapın. Böylece saç derinizin gözenekleri nefes alırken, kan dolaşımınız hızlanacaktır. Böylece saç dökülmesinin azaldığını göreceksiniz.
2- Isırgan otunun saçları güçlendirdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Ancak bunun için ısırgan içeren şampuanları kullanmak zorunda değilsiniz. Banyodan önce birkaç taze veya kuru ısırgan yaprağını bir bardak sıcak suda demleyin. Bu suyu bir kap ılık suya ekleyerek banyodan çıkarken saçlarınıza dökün, durulamayın.
3- Mutfağınızda sıkça bulunan ve belki bazen hatırladığınız biberiyenin de saç dökülmesine karşı etkili olduğu bilinmektedir. Bir tutam biberiyeyi bir cezve içinde kısık ateşte 15 dakika kaynatın. Soğuduktan sonra bir kap ılık suya ilave ederek durulama suyu olarak kullanın.
4- Yarım litre suyu kaynatın. Altını kapatır kapatmaz içine bir tatlı kaşığı lavanta atın. On beş dakika demlenmesini beklediğiniz lavantayı temiz bir kap ılık suya ekleyin ve banyodan sonra saçlarınıza dökün. Saçlarınız hem mis gibi kokacak hem de dökülmesi azalacaktır.
Eğer saç dökülmeniz uzun bir süredir devam ediyorsa ve aşırı bir hal aldıysa, saç dipleriniz görünmeye başladıysa mutlaka bir doktora başvurmalısınız.
Suna Dumankaya, saç dökülmesini durduracak doğal tarifler sundu.
Saçlarım çok dökülüyor. Bir süre önce doktora gittim. Bana erkek tipi saç dökülmesi yaşadığımı söyledi ve ilaç verdi. Ancak sorunum hâlâ geçmedi. Ne yapabilirim? – Sevil M./Antalya
Cevap: 1 baş sarmısağı ayıklayın. 1 tutam ısırgan otunu 500 gram zeytinyağına ekleyin. Karışımı benmari usulü 30 dakika düşük ateşte kaynatın. 1 gece bekletin. Ertesi gün süzerek saçlarınıza uygulayın. Streç filmle sarıp mümkünse gece boyunca bırakın. Sabah yıkayın. Bu tarifi haftada 1 kez uygulamalısınız.
Saçlarım son günlerde çok dökülüyor. Bu duruma son vermek için ne yapmalıyım? – Esra Y./Eskişehir
Cevap: Birer çorba kaşığı ısırgan otu, lavanta ve adaçayı ile 300 gram suyu 8 dakika kaynatın. Ilındığında süzün ve buna 1 tatlı kaşığı saf zeytinyağı, 1 çay kaşığı ısırgan yağı ve yarım çay kaşığı kekik yağı ekleyerek blender’dan geçirin. Daha sonra bu karışımı saç derinize sürün ve başınızı streç filmle sarın. Yaklaşık 2 saat bekledikten sonra saçlarınızı yıkayın.
Son günlerde saçlarım çok dökülüyor. Yastığımın üzeri saçlarla kaplı oluyor. Bu durum beni kaygılandırıyor. Kel kalmaktan korkuyorum. Ne yapmalıyım? – Meral D./Samsun
Cevap: Bir tutam ısırgan otu, bir tutam defne yaprağı, 500 gram zeytinyağı ve bir tatlı kaşığı çörek otunu 30 dakika kısık ateşte benmari usulü kaynatın. Bir gece bekletip süzdükten sonra cam bir kavanozda saklayın. Haftada iki gün saç diplerinize bu karışımı yedirin ve üç saat bekledikten sonra saçlarınızı yıkayın.
Saçlarım çok dökülüyor. Ailemde çok fazla kel var. Genetik yatkınlık da olduğu için kel kalmaktan korkuyorum. Bunun önüne geçmek için ne yapabilirim? – Gökhan D./İstanbul
Cevap: İki yemek kaşığı kepek ununu 2 litre su içerisinde pişirip demlenmeye bırakın. Birkaç saat dinlendikten sonra bu karışımı saç diplerinize sürün. Bu formülü her akşam yatmadan önce uygulamanızı öneririm.
Saçlarım özellikle mevsim geçişlerinde çok dökülüyor. Ne yapmalıyım? – Ayşe Ç./ Yalova
Cevap: Eğer saçlarınız dökülüyorsa yarım avokadoyu ezip, 2 adet bıldırcın yumurtası ve 1 çorba kaşığı susam yağıyla karıştırın. Bu karışımı saç diplerinize sürün, başınızı streç filmle sarın ve 2 saat bekleyin. Ardından yıkayın. Bu tarifi haftada 1 kez uygulayın.
Bir süre önce doğum yaptım. Anne olduğumdan beri saçlarım tel tel dökülüyor. Yastığım sabahları saçla dolup taşıyor. Tararken de saçlarım elimde kalıyor. Bu durum beni çok üzüyor. Saçlarıma hangi bakımı önerirsiniz? – Mehpare Y./Çanakkale
Cevap: Doğum yaptıktan sonraki ilk 80 gün boyunca saç dökülmesi sık karşılaşılan bir durumdur ve hormonlardan kaynaklanmaktadır. Önerim, eğer hala gitmediyseniz kesinlikle bir doktora görünmenizdir. Ayrıca vitamin alımını ihmal etmeyin. Haftada 1 kez 1 bardak süt ile 1 çay kaşığı toz mayayı karıştırarak içmenizi tavsiye ederim; bu karışım saçlarınızın güçlenmesine yardımcı olacaktır.
Birkaç aydır saçlarım dökülüyor. Saçlarımın sağlık kazanması için ne yapmamı önerirsiniz? – Betül D./Ankara
Cevap: Günde yaklaşık 60-70 tel saç dökülüyorsa mutlaka bir doktora danışmalısınız. Sorununuzun nedeni çinko, bakır veya demir eksikliği ya da stres olabilir. Doktorunuz problemin kaynağını bulacaktır. Bitkisel destek olarak ise bir adet aloevera yaprağı, iki çorba kaşığı zeytinyağı, bir çay kaşığı tuz ve bir tatlı kaşığı elma sirkesini karıştırarak saç derinize masaj yaparak sürün. İki saat sonra saçlarınızı bitkisel bir şampuanla yıkayın. Bu formülü haftada iki kez uygulayabilirsiniz.
37 yaşındayım. Daha önce böyle bir problemim yoktu ama son birkaç haftadır saç dökülüyor. Sabahları uyandığımda yastığımda avuç dolusu saç buluyorum. Saçlarımın dökülmesini durduracak ve güçlenmesini sağlayacak bir yönteminiz var mı? – Pınar A./Burdur
Cevap: Öncelikle saçlarınızı 5 dakika boyunca bir fırçayla tarayın. Ardından iki çorba kaşığı saf zeytinyağı, bir çorba kaşığı badem yağı, bir tatlı kaşığı hint yağı, bir çorba kaşığı elma sirkesi ve bir tatlı kaşığı toz mayayı karıştırın. İki kapsül E vitaminini kırıp bu karışıma ekleyin. Bu karışımı 5 dakikalık bir masaj ile saçköklere ve uçlara uygulayın. Sonrasında streç filmle ve sonra sıcak bir havluyla sarın. En az dört saat bu şekilde bekleyin ve ardından yıkayın. Bu formülü haftada iki kez uygulamanızı öneririm. Sorununuz geçmezse mutlaka bir doktora başvurun.