Makyaj, Bir Sanat Mıdır?

Yazı: Baran Alışkan

Renklerin uyumlu dansı ve bir bütüne katkı sağlayan çizgilerin mükemmel armonisi. Belirli bir süre var olan, onu gören herkes için farklı hisler taşıyan ve cilde özel bir sanat eseri olan makyaj. Onu hayata geçiren, ruhundan dökülen çizgilerle bir esere dönüştürenler ise makyaj sanatçılarıdır. Bu sanat, birkaç rengin ve makyaj malzemesinin bir araya gelmesinden çok daha fazlasını içinde barındırıyor. Kurallara bağlı kalmadan bu sanatı keşfetme yolculuğuna çıkıyoruz. Bu süreçte aklımızda bazı sorular var: Sanat, sadece sanat için midir, yoksa toplum için mi? Bilindik tartışmamızı makyaj sanatı üzerinden yorumlarken, makyajın ilham aldığı noktalara da değiniyoruz; makyaj, sanattan mı beslenir yoksa insandan mı? Yaşayan sanat eserleri, eserlerini yaratanların döneminin güzellik standartlarını belirlediğini gösteriyor. Bu arada, ikonik bir makyajın günümüzde nasıl olması gerektiği konusunda da beyin fırtınası yapıyoruz. Fırça darbeleriyle, ilham dolu anlarla ve estetik kaygıların zirvesinde makyaj sanatının inceliklerini ve üretim sürecini gözlerimizi kırpmadan izliyoruz. Gördüklerimizden ve duyduklarımızdan son derece memnun kaldığımız bu yolculukta, makyaj sanatçıları yani make-up artist’ler ile birlikte olmanızı bekliyoruz. Acele etmeye gerek yok, çünkü ince detaylar bu sohbetin ruhunu oluşturuyor.

SELEN KARABULUT KUYU

“Makyaj, sınırsız özgürlük! Hayal edin, elinizdeki üç ana renkle pek çok renk oluşturabiliyorsunuz ve bu renklerin gün ışığında sayısız tonu mevcut. Bundan daha basit ve güzel ne olabilir?”

Makyaj sanatçılarının her fırça darbesinde yaşayan bir esere hayat verdiği düşüncesini dile getiriyoruz… Ortaya çıkan eserleri göz önünde bulundurduğumuzda; sanata mı yoksa topluma mı hizmet ediyor ve hangisinden besleniyor?
Aslında bu sorunun yanıtı benim için bazen koşullara göre değişkenlik gösterebilir ama genel olarak düşüncem: Sanat, sanat içindir. Ortaya çıkan her sanat eseri, kendi içinde görevini tamamladıktan ve sanata hizmet ettikten sonra son aşamada toplumdan beslenmiş oluyor. Çünkü büyük bir aşkla yaratılan hiçbir eser gizli kalamaz.

Gelecekten bugüne baktığımızda, sizler döneminin güzellik standartlarını belirleyen sanatçılar olarak anılabilir misiniz? Sizce, makyaj trendleri bir dönemi nasıl tanımlar ve anlatır?
Bir makyaj sanatçısının tuvali insan yüzüdür ve yarattığı her şeyle kendini bu sürece dahil eder. Bu anlamda her dönemin makyaj sanatçıları, o döneme ait güzellik standartlarını belirleyen ana unsurlardır. Fakat değişen ve tüketen dünya göz önüne alındığında, bazen inanılmaz bir şekilde trend olan bir uygulama, bir süre sonra hiç tercih edilmeyebilir. İnce kaşların çok moda olduğu bir dönem ile günümüzdeki değişimi anlayabilmek en güzel örneklerden biridir. Makyaj trendlerini sürekli takip eden ve hemen hemen her yeniliği uygulayan bir kadın için yenilikçi diyebiliriz. Aynı zamanda her zaman doğal bir görünümü tercih eden ve risk almayan bir kadın için de kendine neyin yakıştığını bildiği düşünülebilir.

Sıradan bir gününüze odaklanalım… Makyaj sanatçısının sıradan bir gününde neler oluyor?
Sabah set için erken başlamak zorundayım çünkü bazen gün doğumu kadar gün batımını tercih ettiğimiz çekimler de olabiliyor. Ardından yapacağımız makyaja uygun bir şekilde özenle hazırladığımız makyaj çantamı, ekibimden sonra son kontrolünü kendim yaparım. Sete giderken dinlediğim bir müzik ya da gördüğüm bir manzara bile makyajıma ilham verebiliyor. Genel olarak oldukça enerjik biri olduğum için sete de o şekilde giriyor, ekip arkadaşlarımın güne aynı enerjiyle devam etmesine yardımcı olmaya çalışıyorum. Sonrasında çekeceğimiz fotoğraf veya video gibi harika işler için çalışmaya başlıyoruz. Günün sonunda ortaya çıkan sanat eserimizden hepimiz memnun kalıyorsak; işte o zaman günümü büyük bir keyifle tamamlamış oluyorum.

İlk bakışta mesleğiniz renklerin içinde, özgür bir yaratıcılık alanı gibi görünüyor ama ardındaki deneyim, emek ve öğretiler oldukça değerli. Bu nedenle hemen şöyle sormalıyız; ‘make-up artist’ nasıl olunur ve en doğru makyaj nasıl yapılır?
Her mesleğin arkasında zorlu bir süreç yok mudur? 18 yıldır bitmeyen bir tutkuyla bu işi icra etmemin temel nedenleri; büyük emek, ciddi sabır, muazzam gözlem yeteneği, an an ilham almak ve bu yorucu tempoya katlanabilmek. Bu koşullar mevcut olduğunda, zaten en güzel makyajları yapar ve karşınızdaki kişinin gününe, hayatına dokunuş yaparsınız.

Yeteneklerinizle birlikte deneyimlerinizin birleşmesiyle ortaya çıkan makyajdaki o ‘imza dokunuşu’ nasıl tanıyabiliriz?
Her makyajımda en dikkat ettiğim husus, olması gerekeni yaparken kendimi dahil edebilmemdir. Bu nedenle yıllar içerisinde kendi hashtag’im olan #wowzabyselen’i oluşturarak makyajlarımda ortak bir dil yaratmaya çalıştım. Tüm meslektaşlarım arasında farklılıklar olduğu gibi trendleri takip ettiğimiz için benzer unsurlar da elbette var. Ancak kendi makyajlarımda asla vazgeçmediğim unsurlar; oldukça sağlıklı bir görünüm, neme doymuş bir cilt, güneşten hafif kızarmış yanaklar ve imza dokunuşu için gözlere biraz çekiklik katmayı sevdiğimi söyleyebilirim.

Sizin için ikonik bir makyajı merak ediyoruz… Bugün, ikonik kabul ettiğiniz bu makyajı nasıl günümüze uyarlardınız?
İlham aldığım pek çok ikonik an var aslında. Ancak makyaja başlamama vesile olacak kadar sevdiğim ve tüm dünyaya tarzıyla yön veren Marilyn Monroe ayrı bir yere sahip. 1950’li yıllar, saç, makyaj ve kıyafetleriyle benim en beğendiğim dönem. Marilyn Monroe’nun buradaki saçı ve makyajı hala günümüzde de uygulanan ve modası geçmeyen bir tarz. Bu nedenle bu makyaj neredeyse her döneme uyabilecek nitelikte ve o dönemin havasını yakalamayı sağlıyor. Teninin doğallığı, yüzüne uygulanan kontür, eyeliner kullanımı, dudak şekli ve ruj rengi ise bence kusursuz.

MUTLAKA…

• İlham alınmalı: “Mum olmak kolay değildir. Işık saçmak için önce yanmak gerekir.” -Mevlana.
• Okunmalı: Küçük Prens-Antoine de Saint-Exupéry. Ne zaman ihtiyaç duysam açtığım rehberim.
• İzlenmeli: Euphoria.
• Öğrenilmeli: Ruju sürdükten sonra dudak kalemi çekmek daha dolgun dudaklara sahip olmanızı sağlar. Dudakta sınırları baştan çekmeyin.
• Dikkat edilmeli: Kendi mükemmelinizi bulana kadar denemeye devam edin.
• Takip etmeli: Pat McGrath / @patmcgrathreal
• Sahip olunmalı: Hafif pembe renkte bir dudak nemlendiricisi, hem dudakları hem yanakları canlandırmak için. Ve kesinlikle simsiyah bir maskara.

NUVİT TİRYAKİ

“Makyaj, hayallerimi, duygularımı ve düşüncelerimi ifade edebildiğim bir oyun alanıdır.”

Makyaj sanatçılarının her fırça darbesinde yaşayan bir esere hayat verdiği öngörüsünü dile getiriyoruz… Ortaya çıkardığınız eserleri düşündüğümüzde; sanata mı, topluma mı hizmet ediyor ve hangisinden besleniyor?
Makyajın birçok alanı var. Bazı alanlar tamamen teknik unsurlar içerirken, bazıları tamamen hayal gücü ve deneysel bir yaklaşımdır. Bu bağlamda yapılan her makyajın sanat olduğunu ve üst bir anlam taşıdığını düşünmüyorum. Duygu, alt metin, manifesto… Benim çalışmalarımda bu kavramların varlığı çok önemli; ancak ancak o zaman sanat diyebilirim. Renklerle oynayıp duygular yaratmak, şiir yazmak istiyorum. Yani fiziksel formun ötesinde duygu ve düşünceler yaratmayı, güzelliğin özünü yakalamayı seviyorum. Bu anlamda oluşturduğum imgelerin modaya ve sanata katkı sağladığını umuyorum. Makyaj asla standart ya da sınırlı olmak zorunda değil, istediğimiz ve hayal ettiğimiz her şey olabilir. Eski makyaj kurallarını aşmayı umuyorum.

Gelecekten bugüne baktığımızda, sizler döneminin güzellik standartlarını belirleyen sanatçılar olarak anılabilir misiniz? Sizce, makyaj trendleri bir dönemi nasıl tanımlar ve anlatır?
Makyaj, kendini ifade etmenin yollarından biri olduğundan kişi hakkında birçok şey anlatabilir. Bazılarımız için koruma kalkanı, kendimizi güzel hissetmemizi sağlarken aynı zamanda güçlü hissettirir. Bazıları için ise ‘bana dikkat et’ demek ve bir var olma biçimidir. Çok sayıda örnek verebilirim. Şu anda içinde bulunduğumuz dönemde, insanların yine eğlenip partiler yapmak istedikleri ve belki de makyaj konusunda biraz daha az ciddiyet taşıdığı bir dönem yaşıyoruz. Bu nedenle biraz dağınık, organik ve hafif bozulmuş makyaj görünümlerinin popüler hale geldiğini hissediyorum. Nasıl her insanın farklı bir kişiliği varsa, ona yakışan da bir güzellik olduğuna inanıyorum. Kişisel olarak ‘trendlerin çok umurumda değil’ demek isterdim. Ancak bu aslında yeni nesil için de bir trend. Bu açıdan yeni dönem güzellik anlayışını temsil ettiğime inanıyorum.

Sıradan bir gününüze odaklanalım… Makyaj sanatçısının sıradan bir gününde neler yaşanıyor?
Genellikle büyük markaların ve dergilerin fotoğraf ve video setlerinde çalışıyorum. Güne çok erken başlıyorum ve ekip olarak üreteceğimiz görseller hakkında kısa bir toplantı yaparak makyaj hazırlığına geçiyorum. Modellerin hazırlığı bittikten sonra çekime başlıyoruz. Gün içerisinde makyajı korumak için her 15-20 dakikada bir tazeleme yapmamız gerekiyor. Çekim süreci genelde çok eğlenceli geçiyor, yani çalışırken kısa aralıklarla sosyalleşme fırsatımız var. İşimin bu yönünü çok seviyorum. Eve döndüğümde ise asistanımla birlikte kitimin hijyenini sağlıyor, fırçalarımı yıkıyorum. Mesaim bu işlemlerden sonra benim için sona eriyor. Set olmayan günlerde ise görsel araştırma yapmamın gerçekten önemli olduğunu söyleyebilirim.

İlk bakışta mesleğiniz renklerin içinde, özgür bir yaratıcılık alanı gibi görünse de ardındaki deneyim, emek ve öğretiler son derece değerlidir. Bu nedenle hemen şöyle sormalıyız; ‘makeup artist’ nasıl olunur ve en doğru makyaj nasıl yapılır?
Makyaj sanatçısı olmak bilgi ve deneyim gerektirir. Ürün bilgisi, teknik bilgi ve cilt bilgisi son derece önemlidir. Sonrasında uygulama yaparak gelişmek ve büyümek mümkündür. En doğru makyaj, doğru cilt ve doğru ürünü uygulamaktan geçer.

Yeteneklerinizin ve deneyimlerinizin birleşmesiyle ortaya çıkan makyajdaki o ‘imza dokunuşu’ nasıl tanıyabiliriz?
Son zamanlarda renkli eyelinerlar ve taşlı makyajlar benim imza makyajım haline geldi. Bir yarışma programında Eda Ece’ye yaptığım renkli makyajlar herkes tarafından çok sevildi ve kullanılmaya başlandı; dolayısıyla sonrasında sıklıkla talep edilmeye başlandı. Bu, benim imza makyajım diyebiliriz.

Sizin için ikonik mertebede bulunan bir makyajı merak ediyoruz… Bugün, ikonik kabul ettiğiniz bu makyajı nasıl günümüze uyarlardınız?
Eğer Hollywood ikonlarından Jean Harlow’un makyajında değişiklik yapacak olsaydım, bu kesinlikle kaşları olacaktı. Gerçekten güzel bir kadın olmasına rağmen incecik kaşları yüzüne ve makyajın bütününe yakışmıyor. Dönemselliği olsa da günümüze uyarladığımda kaşları kalınlaştırmak dışında bir değişiklik yapmazdım. Gerisi zaten çok güzel.

MUTLAKA…

• İlham alınmalı: Rönesans beni derinden etkiliyor. Ortaya konan her sanat eseri, benim için besleyici bir alan.
• Okunmalı: Sanatın Öyküsü-E.H Gombrich.
• İzlenmeli: Frida.
• Öğrenilmeli: Doğru allık uygulamak son derece önemlidir.
• Dikkat edilmeli: Cilt bakımına dikkat edilmelidir.
• Takip etmeli: Beni! / @hidayetkorkmaz_
• Sahip olunmalı: Allık, ruj, maskara.