Ciltte yaşlanmaya neden olan etkenler nelerdir? | Estetik
Güneş, tüm canlılar için hayati bir ısı, ışık ve yaşam kaynağıdır. Özellikle D vitamini sentezinde önemli bir rol üstlenmektedir. Ancak yaz aylarında güneş ışınlarının radyasyon etkisi belirgin şekilde artar ve bu durum cildimizi ciddi bir şekilde tehdit edebilir. Kısa süreli güneş maruziyeti; cilt lekeleri, çillenme ve güneşle tetiklenebilen lupus gibi hastalıkların gelişmesine yol açabilir. Uzun vadede ise ciltte kırışıklıklar, benlerin artışı, cilt tonu eşitsizlikleri ve damar genişlemeleri gibi daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Melanom başta olmak üzere deri kanseri riskinin de arttığı görülmektedir. Güneş ışınlarının ciltte oluşturduğu bu tür etkilerde hatalı alışkanlıklarımız önemli bir rol oynamaktadır. Peki, cildimize zarar veren hangi davranışlardan kaçınmalıyız? Dermatoloji Uzmanı Dr. Şule Albayrak, yaz aylarında sıkça yaptığımız hatalı alışkanlıkları açıklayarak cildimizin uzun yıllar sağlıklı ve genç kalması için önemli tavsiyelerde bulundu.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Şule Albayrak, bronzlaşmak amacıyla yoğun güneş ışınlarını kısa sürede almak istemenin ciltte yanıklara neden olabileceğini vurguluyor. Yanık sonrası ciltte izler, lekeler, damarlanmalar ve beneklenmeler oluşabilir. Bu nedenle güneş ışınlarının yoğun olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında dışarıda bulunmamaya dikkat edin. Şemsiye altında kalsanız bile, kumdan ya da asfalt gibi yüzeylerden yansıyan güneş ışınlarının benzer etkileri olduğunu unutmayın.
Koruyucu ürünlerin görünür ışık ve kızılötesi ışınlara karşı koruma sağlaması gerekir ve cilt tipine (karma, yağlı, kuru, hassas vb.) ve yaşına uygun olarak seçilmelidir. Aksi takdirde alerjik reaksiyonlar, aşırı yağlanma veya kozmetik akne gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Örneğin, karma-yağlı bir cilde yoğun nemlendirme yapan bir koruyucu sürmek, gözenekleri tıkayarak siyah noktalar, yağ butonları ve akne oluşumuna yol açabilir. Bu nedenle yağlı ciltler için yağlanma yapmayan ve cildi matlaştıran su bazlı ürünler tercih edilmelidir. Kuru cilt yapısında ise nemlendirici özellik taşıyan güneş koruyucuların kullanımı daha faydalı olacaktır. Hassas, lekeli, kızarıklık problemi olan veya hasar görmüş (vitiligo, deri kanseri öyküsü vb.) ciltler için özel güneş koruyucu seçimi de oldukça önemlidir. Lekeli ciltler için lekeleri azaltan, kızarık ve hassas ciltler için yatıştırıcı, hasarlı ciltler içinse antioksidan bakımından zengin ürünler tercih edilmelidir. Açık tenliler için en az +50 SPF, koyu tenliler için ise en az +30 SPF ve UVA-UVB koruyucu özellikte olmalıdır.
Güneş koruyucuları, içerdikleri filtreler sayesinde hücre çekirdeğini korur ve DNA hasarının oluşumunu engeller. Ancak etkili olabilmeleri için düzenli olarak tekrarlanmaları şarttır” diyen Dermatoloji Uzmanı Dr. Şule Albayrak, “Bunun nedeni, cilde uygulandıktan sonra ürünün ortalama 2 saat içinde etkinliğinin düşmesidir. Bu nedenle her 2 saatte bir ürünü yenilemeyi unutmayın. Yüzme, duş alma veya aşırı terleme durumunda bu süreyi göz önünde bulundurmadan mutlaka yenileyin.” şeklinde uyarıda bulunuyor.
Günlük su ihtiyacını yeterince karşılamayan kişilerde ciltteki hassasiyet daha belirgin hale gelir. Cilt ve vücut sağlığınız için her gün en az 10 bardak su içmeyi ihmal etmeyin.
Kış mevsiminde ciltte kuruluk daha sık görülse de, yaz aylarında güneş, havuz ve deniz ile sık duş almak da ciltte kuruma ve hassasiyete yol açabilir. Özellikle, nemi ciltte uzun süre hapseden nemlendirici süt veya losyon kullanmak, güneş hasarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bu nedenlerle yaz aylarında özellikle banyo sonrası ilk 5 dakika içinde hafif ıslakken tüm vücudu nemlendirmek önemlidir.
Uygun bir temizleyici ile cildin gün içinde biriken kir, toz, yağ ve ölü hücrelerden arındırılması, cilt sağlığı açısından oldukça önemlidir. Cildi kirli bırakmak, lekelenmelere, sivilcelere ve pürüzlü bir cilde neden olabilir. Ayrıca, temiz bir cilde uygulanan güneş koruyucu daha etkili olur ve cildin görünümünü düzeltir.
Genelde sadece güneşe çıktığımızda korunuyoruz. Oysa güneş ışınları gölgede, pencereden giren ışıkta ve evdeki florasan lambalarda da etkili olabilir. Güneşin en yoğun olduğu saatlerde dışarıdaysanız, gölgede de koruyucu kullanmalısınız. Balkonda veya pencerede uzun süre zaman geçirecekseniz, evde de koruyucu kullanmanız gerekecektir.
Cilde, günlük kullanıma uygun olmayan kapatıcı ve fondöten gibi kozmetikler kullanmak, bu ürünleri uzun süre ciltte tutmak gözeneklerin tıkanmasına, lekelerin belirginleşmesine ve ince kırışıklıklara neden olabilir. Yaz aylarında özel günler için transparan pudralar veya mineral içerikli fondötenlerin tercih edilmesi daha uygundur.
Ürünleri genellikle dışarı çıkarken veya plajda kullanırız. Ancak, dışarı çıkmadan ortalama 20 dakika önce uygulamak önemlidir. Ayrıca, başka bir hata da, ürünü yeterli miktarda kullanmamaktır. Dermatoloji Uzmanı Dr. Şule Albayrak, “Bir parmak ucu kadar krem, bir avuç içi kadar alana yeterli olmalıdır. Ancak kremleri kalın tabakalar halinde bırakmak koruyuculuğu artırmaz.” diyor.
İşlenmiş, kızartılmış, şekerli unlu gıdalar, hızlı atıştırmalıklar ve doymuş yağ oranı yüksek gıdalar cildimizde akne ve siyah nokta oluşumuna yol açmanın yanı sıra insülin direncini artırarak ağız çevresinde ve vücudun kıvrım yerlerinde kadifemsi kalınlaşma ve koyu renk değişikliği ile et benleri oluşumuna neden olabilir. Bozulmuş ciltte de güneş hasarı daha belirgin hale gelir. Yaz aylarında doymamış yağlardan zengin sebze, meyve ve baklagilleri bolca tüketmek, cildinizin ışıltısını artıracaktır.
