Yeni Dönemde Yabancı Para Değerleme Yaklaşımları
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılı sonuna kadar borsada işlem görmeyen yabancı paraların değerlemesine dair esasları belirleyen tebliği yayınladı. Vergi Usul Kanunu’na dayanan bu düzenleme, döviz alacak ve borçlarının yıl sonu mali tablolarındaki değerlemelerinde kullanılacak kurları kapsıyor. İşte tebliğin ayrıntıları:
Hangi Kurlar Kullanılacak?
Tebliğe göre, borsada rayici bulunmayan yabancı paralar ile bu paralardan doğan senetli ve senetsiz alacak ve borçlar, 31 Aralık 2024 tarihine ait tebliğ ekinde bulunan kurlar üzerinden değerlendirilecektir.
Eğer değerleme günü geldiğinde Hazine ve Maliye Bakanlığı kurları açıklamazsa, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından duyurulan kurlar dikkate alınacaktır.
Bu durumda:
- Nakit yabancı paralar (efektif): Efektif alış kuru uygulanacaktır. Eğer efektif alış kuru bulunamazsa, döviz alış kuru geçerli olacaktır.
- Döviz cinsinden yabancı paralar: Doğrudan döviz alış kuru kullanılacaktır.
Bankalar Ne Yapacak?
Tebliğ, bankalar için özel bir düzenleme içermektedir. Bankalar, 31 Aralık 2024 itibarıyla bu tebliğde belirtilen kurlar yerine, TCMB’nin belirlediği esaslara göre tespit ettikleri ve fiilen uyguladıkları alış kurlarını kullanabileceklerdir.
Tebliğ, Resmî Gazete’de yayınlandığı andan itibaren yürürlüğe girdi. Düzenleme, 2024 yılı sonu değerlemelerinde geçerli olacak ve hükümleri Hazine ve Maliye Bakanı tarafından uygulanacaktır.
Düzenleme, yıl sonunda yapılacak değerleme işlemleri için mükelleflere ve finansal kurumlara rehberlik etmektedir.
Yabancı para birimlerinin doğru bir şekilde değerlenmesi, vergi uygulamalarında hata oranını azaltmayı ve hesaplama sürecini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
|
28 Ocak 2025 SALI |
Resmî Gazete |
Sayı : 32796 |
|
TEBLİĞ |
||
|
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 580)
Amaç ve kapsam MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, borsada rayici olmayan yabancı paraların, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince 2024 yılı için gerçekleştirilmesi gereken değerlemelere yönelik kurların belirlenmesidir. Dayanak MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 213 sayılı Kanunun 280’inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına dayanılarak hazırlanmıştır. Esas alınacak kurlar MADDE 3- (1) Borsada rayici olmayan yabancı paraların ve bu paralarla bağlantılı senetli ve senetsiz alacak ve borçların değerlemesinde 2024 yılı sonu itibarıyla bu Tebliğ ekinde yer alan listede gösterilen kurlar uygulanacaktır. Değerleme günü itibarıyla kurların ilan edilmemesi MADDE 4- (1) 20/4/1976 tarihli ve 15565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 130 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve 27/12/1998 tarihli ve 23566 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 217 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca, değerleme günü itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kurların ilan edilmediği durumlarda T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan kurlar esas alınacaktır. (2) Bu şekilde yapılacak değerlemelerde efektif cinsinden yabancı paralar için efektif alış kuru (efektif alış kurunun bulunmaması durumunda döviz alış kuru), döviz cinsinden yabancı paralar içinse döviz alış kuru kullanılacaktır. (3) Vergi uygulamaları açısından, bankalar 31/12/2024 tarihi itibarıyla yapılacak değerleme sırasında bu Tebliğ ile belirlenen kurlar yerine, T.C. Merkez Bankası tarafından belirlenen esaslara uygun olarak tespit ettikleri ve uyguladıkları alış kurlarını dikkate alacaklardır. Yürürlük MADDE 5- (1) Bu Tebliğ yayınlandığı tarihte yürürlüğe girecektir. Yürütme MADDE 6- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı gerçekleştirecektir. |
||
