40 Yaş Üstü Kadınlarda Cinsel İsteğin Azalmasının Nedenleri ve Orta Yaş Cinselliğinin Önemi Nedir?
Cinsellik, bireylerin başka bir birey veya bireylerle cinsel ilişki kurma eylemini ifade eder. Libido düzeyindeki düşüş çeşitli sebeplerle yaşanabilir ve bu durum, kadının cinselliğe olan ilgisini etkileyebilir. Üroloji ve Cinsel Sağlık Uzmanı Dr. Tolga Okutucu, orta yaş döneminde cinsel isteksizlik ile ilgili merak edilenleri açıkladı.
Cinsel isteksizlik nedir?
Cinsel istek, yani libido, cinsel ilişkiyi arzulama içgüdüsüdür. Biyolojik, psikolojik ve sosyal birçok etken cinsel ilişki isteğinizi etkiler. Biyolojik etkenler arasında testosteron, östrojen ve progesteron gibi seks hormonları, cinsel istek, uyarılma ve orgazm üzerinde önemli bir rol oynar. Ancak, uyarılmanın beyinde başladığını da unutmamak gerekir. Kendi bedenleriyle barışık, iletişim ve uyum içinde olan bireyler, sağlıklı ve keyifli bir cinsel yaşam için ilk adımları atmış olurlar. Cinsel istek, her yaşta ve her cinsiyette geçici dalgalanmalar gösterebilir ve bu oldukça doğaldır. Ancak, cinsel isteksizlik, hem çift ilişkilerini hem de bireyin özsaygısını olumsuz yönde etkileyebilir. Düşük cinsel isteğin yaygın nedenlerini bilmek, bu sorunu çözmek isteyen bireyler ve çiftler için önemlidir.
Kadınlarda hangi sıklıkta görülüyor?
Düşük libido, her cinsiyet, yaş, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğine sahip herkesin başına gelebilir. Ancak kadınlarda hormonal yapı ve toplumsal beklentiler nedeniyle özellikle yaygındır.
Kadınlar yaşlandıkça cinselliğe olan ilgileri azalıyor mu?
Hem erkeklerin hem de kadınların yaşlandıkça doğal olarak libido düşüklüğü yaşayabileceği doğrudur. Ancak bu genelleme, bireyden bireye değişiklik göstermektedir. Farklı ülkelerden yapılan bilimsel araştırmalar, farklı sonuçlar ortaya koymaktadır. Refah düzeyinin yüksek olduğu ülkelerde bile menopoz sonrası dönemde kadınların cinselliğe olan ilgisinin azaldığı gözlemlenmiştir. Cinselliğe olan ilgi veya isteğin azalmasını etkileyen çeşitli faktörleri anlamak, bu durumla başa çıkmanın ilk adımıdır. Orta yaş ve üzerindeki kadınlar, hormon seviyelerindeki değişiklikler, menopoz belirtileri, partner ilişkilerindeki farklılıklar, yaşlılık ve cinsellik algısındaki değişimler, uyku problemleri ve anksiyete gibi faktörlerle cinsel isteksizlikle karşılaşabilirler.
40 yaş üstündeki kadınlarda cinsel isteksizlik nedenleri nelerdir?
Kadınlarda tatmin edici bir cinsel ilişki bir dizi faktöre bağlıdır:
Cinsel isteğin varlığı, uyarılma, lubrikasyon, ıslanma (ağrının olmaması) ve orgazma ulaşabilme. Bu unsurların doğrudan veya dolaylı etkileyen durumlar cinsel deneyimde belirleyici rol oynamaktadır.
Düşük cinsel isteğin başlıca nedenleri arasında şunlar vardır:
- Fiziksel yorgunluk
- Stres ve/veya kaygı
- Beden algısı bozuklukları (Negatif vücut imajı)
- Geçmişte yaşanan olumsuz cinsel deneyimler
- Travma
- Depresyon
- İletişim eksikliği, partner uyumsuzluğu gibi ilişki sorunları
Fiziksel etkenler:
- Vajinal kuruluk – lubrikasyon eksikliği.
- Gebelik ve yeni doğum (hamilelikte hormon seviyeleri değişir ve bebek bakımı stresli ve yorucu olabilir)
- Menopoz sırasında düşen hormon seviyeleri
- Belirli ilaçlar ve doğum kontrol yöntemleri
- Aşırı alkol tüketimi
Ek olarak, kalp hastalığı, diyabet, tiroid bezinin az çalışması veya kanser gibi bazı kronik hastalıklar cinsel isteği etkileyebilir. Nadir durumlarda, uzun süreli cinsel isteksizlik belirgin bir sebep olmaksızın yaşanabilir ve buna “hipoaktif cinsel istek bozukluğu” denir.
Orta yaşta cinsellik ne kadar önemlidir?
Cinsellik, her yaşta zevk almak ve mutlulukla ilişkilidir. Bu nedenle orta yaşta da büyük bir öneme sahiptir.
Duygusal ve zihinsel olgunluğun artmasıyla birlikte özgüvenin gelişmesi ve iletişim becerilerinin güçlenmesi, daha zengin ve tatmin edici bir cinsel yaşam sunabilir. Aynı zamanda, olası sorunlar ortaya çıktığında başa çıkmak daha kolay hale gelebilir. 40’lı ve 50’li yaşlar, kadınlarda cinsel özgürleşme dönemine de ev sahipliği yapabilir. Vücudunuzu iyi tanıdığınız ve neyin sizi mutlu ettiğini bildiğiniz bir dönemdir. Hoşlandığınız ve hoşlanmadığınız şeyleri daha rahat ifade edebilirsiniz. Menopozla birlikte, hamilelik kaygısı taşımadan kendinizi daha çekici hissetme olanağı bulabilirsiniz.
Irk ve etnik kökenin cinsel arzuyla ilişkisi var mı?
Cinsel istek ile etnik köken veya ırk arasında bilimsel olarak kanıtlanmış bir ilişki yoktur. Ancak araştırmalar, cinsel uyarılma, cinsel istek ve cinsellikten alınan hazın sosyal ve kültürel faktörler, toplumsal normlar ve tabulardan büyük ölçüde etkilendiğini ortaya koymaktadır. Özellikle kadınlar için bu etki oldukça belirgindir.
Menopozla birlikte cinsel isteklilik ne yönde değişiyor?
Menopoz sonrası dönemde libido azalabilir, fiziksel ve psikolojik değişimler uyarılmayı zorlaştırabilir, kayganlık azalabilir ve cinsel ilişki sırasında ağrı meydana gelebilir. Bu durum, birçok kadının cinsellikten keyif almasını zorlaştırmakta ve bazı durumlarda cinsel yaşamdan tamamen uzaklaşmalarına yol açabilmektedir.
Cinsel isteksizlikle ilgili neler yapılabilir?
Sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme, düzenli uyku ve egzersiz, kadınların düşük libido ile başa çıkmaları için temel faktörlerdir. Egzersiz, genel sağlık üzerinde olumlu etki yapar, stresi azaltır ve enerji seviyesini artırır.
Keyifli ve sürdürülebilir bir cinsellik için partnerle sağlıklı bir iletişim sağlanması önemlidir:
- Dürüst olun: Cinsel isteğiniz azaldıysa bunu gizlemeyin. Cinsel ilişki sırasında ağrı hissediyorsanız, bunu partnerinize iletin.
- Uzlaşmaya çalışın: Eğer biri diğerinden daha fazla cinsellik istiyorsa ortak bir nokta bulmaya çalışın.
- Deneyimleyin: Cinsellikten keyif almıyorsanız farklı pozisyonlar ve teknikler deneyebilirsiniz.
- Cinsel organ stimülasyonu ve oral seks, tatmin sağlayabilir.
- İlk başlardaki heyecanı geri kazanmak için birlikte keyif aldığınız etkinliklere yönelebilirsiniz.
Eğer tüm bunlara rağmen durum can sıkıcı olmaya devam ediyorsa veya ilişkinizde problemlere sebep oluyorsa, profesyonel yardım almak faydalı olacaktır. Cinsel sağlık uzmanları, cinsel danışmanlar ve terapistler, size destek olabilir ve kişiye özel bir tedavi planı geliştirebilirler.
40 yaş üstü kadınlarda cinsel isteksizlik nasıl giderilir?
Tedavi, düşük cinsel isteğin nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
- Çift terapisi veya evlilik danışmanlığı ve seks terapisi, ilişkideki sorunları çözmeye yardımcı olan önemli bir adımdır. Terapi, ilişkinizin zorluklarını ele alırken, iletişimi güçlendirmeyi ve sağlıklı bir duygusal bağlantı kurmayı hedefler. Bu süreçte deneyimli bir terapist bulmak büyük önem taşır.
- Vajinal kuruluk veya erkeklerde erektil disfonksiyon gibi durumlarda, vajinal kayganlaştırıcılar veya ereksiyon sağlamaya yönelik ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçların reçetesi için bir üroloji uzmanına danışmak gerekir.
- Hamilelik, doğum kontrolü ve menopoz durumlarında bir jinekoloji uzmanından takip ve tedavi alınması önemlidir. Sağlıklı bir hamilelik süreci ve cinsel yaşam hakkında sorularınızı kadın hastalıkları ve doğum uzmanınızla açıkça paylaşabilirsiniz. Uygun doğum kontrol yönteminin seçimi de cinsel isteğinize ve uyarılmanıza olan etkileri yanında, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunma konusunda jinekoloji uzmanlarından yardım almak önemlidir.
- Menopoza bağlı fiziksel, ruhsal ve cinsel hayattaki değişimleri ve hormon replasman tedavisinin gerekliliğini bir sonraki jinekoloji randevunuzda doktorunuza danışmalısınız.
- Diyabet, yüksek tansiyon, tiroit sorunları gibi altta yatan sağlık problemlerinin araştırılması ve tedavi edilmesi için düzenli kontroller yaptırmalı ve doktorunuzun tavsiyelerine uymalısınız.
- Anksiyete bozukluğu ve depresyon gibi durumların teşhisi ve tedavisi, psikiyatristinizle görüşülmeli; bu durumların cinsel yaşam üzerindeki etkileri hakkında danışmanlık almanız faydalı olabilir.
- Stresle başa çıkma yöntemlerinden biri olan bilinçli farkındalık uygulamaları, menopoz sonrası kadınların cinsel isteğini arttırmada olumlu etkiler gösterebilir.
Tedavi sayesinde 40 yaş üstü kadınların cinsel isteksizlik sorunu tamamen ortadan kalkıyor mu?
Büyük ölçüde evet. Önemli bir noktayı hatırlamak gerekir ki, yalnız değilsiniz ve düşük cinsel isteğin çözümleri mevcuttur.