Montessori Yöntemi ile Okul Öncesi Etkinlikler ve Uygulamalar

Montessori etkinlikleri, çocukların doğal merak duygularını ve öğrenme isteklerini destekleyerek yaratıcılıklarını artırmayı amaçlayan bir eğitim metodudur. Bu eğitim sistemi, her çocuğun bireysel gereksinimlerine ve öğrenme hızına uygun olarak tasarlanmış çeşitli etkinlikler sunar. Montessori eğitiminde, çocuklar kendi öğrenme süreçlerinin aktif bir parçası olarak, kendi hızlarında ilerleme fırsatı bulurlar.

Her yaş grubuna uygun öğrenme etkinlikleri sunan Montessori eğitimi, bebekler için de çeşitli uygulamalara sahiptir. Montessori oyuncakları, bebeklerin hayatlarının ilk yıllarında dünyayı keşfetmelerine yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır. Deneyimleyerek öğrenen bebeklerin beyin gelişimleri tam anlamıyla desteklenir. Karşılaştıkları uyarıcıların sayısı arttıkça, beyin gelişimleri için daha faydalı olur. Bu nedenle onlarla bolca iletişim kurun ve ince motor becerilerini geliştirecek aktiviteler yapın. Duyu bütünleme oyunları da bu etkinliklerin bir parçası olabilir.

Bebekler için önerilen Montessori etkinlikleri şunlardır:

• Kitap okurken heyecanlı, meraklı, korkmuş veya şaşırmış sesler çıkarın; düz okumaktan ziyade yansımalara yönelik sesler üretmeye çalışın.
• Dönenceler, bebeklerin dikkat gelişimi için oldukça önemlidir. İlk aylarda Montessori etkinliği olarak kabul edilen dönenceleri kullanabilirsiniz.
• İlk 3 ay boyunca siyah beyaz kartlar ile başlayıp, daha sonra kırmızı kartlar ekleyerek bu kartlarla oyunlar gerçekleştirebilirsiniz. Dil gelişimine katkıda bulunmak için hikayeler anlatarak bebeğinizin dikkatini bu kartlar üzerinde tutabilirsiniz. Göz takibi yaparak bebeğinizin gelişimini izleyebilirsiniz.
• Hışırtılı oyun halıları ve oyuncaklar, Montessori etkinlikleri arasında sık tercih edilen araçlardır.
• Ahşap çıngıraklar, bebekler için iyi bir diş kaşıyıcı olmasının yanı sıra, ince motor gelişimini destekleyen harika oyuncaklardır.
• Aynalar, bebeklerin ilgisini çektiği için sık sık kendilerini izlemesine ve heyecanlanmasına fırsat tanınmalıdır.
• Ek olarak, bebeğinizi farklı dokulardaki oyuncaklarla oynatın. Deri, keçe, yün, pamuk, püskül, tül, kadife, hışırtılı kumaşlar, yapışkan toplar ve çeşitli şekillerde toplar, duyu bütünleme açısından oldukça faydalıdır.

 

Montessori Etkinliklerinin Önemi ve Faydaları

 

Montessori etkinlikleri, bebeklerin ilk aylarından itibaren yaşamları boyunca farklı deneyimler sunan bir eğitim modelidir. Bu yaklaşım, çocukların deneyimle öğrenmelerine izin verir ve bu süreç sayesinde çocuklar, yaşamda sorumluluk sahibi bireyler olarak yer alırlar.

Ev işlerini birlikte yapmak, kıyafetlerini kendileri değiştirmelerine destek olmak, ayakkabılarını kendi başlarına giymelerine yardımcı olmak, odalarını toplamak ve yataklarını düzeltmek gibi detaylar Montessori aktivitelerinin bir parçasıdır. Tüm bu sorumlulukları bilen bireyler olarak, daha düzenli bir yaşam sürdürme konusunda daha başarılı olabilirler. Bu yüzden, oyuncaklar çocukların kendi başlarına alıp geri koyabilecekleri şekilde düzenlenir. Yataklar, yerden yüksek olmayacak şekilde ve güvenlik açısından sorun yaratmadan rahatça çıkıp yatabilecekleri şekilde tasarlanır.

Montessori etkinliklerinin çocuklara sağladığı faydalar şunlardır:

 

• Özgüven gelişimini destekler. Çocuklar, kendi işlerini yapabildiklerini gördükçe daha fazlasını başarma konusunda teşvik edilir ve daha yaratıcı deneyimlere yönelirler.
• Kendi kendine öğrenme becerisi kazanan çocuklar, yaşamları boyunca daha iyi deneyimler elde ederler.
• Duygusal zeka ve sosyal becerileri destekleyen bir eğitim modelidir.
• Yaratıcılığı ve hayal gücünü destekleyen Montessori etkinlikleri, çocukların hayal güçlerini kullanmalarını teşvik eder.
• Bağımsızlık ve sorumluluk duygusu, sağlam temeller üzerine inşa edilir.

 

Yaş Gruplarına Göre Montessori Etkinlikleri

 

Türkiye’de uzun yıllardır Montessori çalışmaları yapılmaktadır. Ebeveynler, çocuk sahibi olduktan sonra bu alanda eğitilerek, çocuklarını yaşamları boyunca destekleyecek eğitim modelini öğrenirler. Her yaşa uygun farklı Montessori etkinlikleri mevcuttur ve bu etkinlikler, çocukların yaşlarına ve gelişim seviyelerine göre tasarlanır. Amacı, çocukların öz güvenlerini, bağımsızlıklarını ve yaratıcılıklarını desteklemektir. Uygulanan Montessori yöntemleri, çocukların kendilerini ifade edebilmelerine, ilgi alanlarını keşfetmelerine ve kendi hızlarında öğrenmelerine olanak tanır. Böylece çocuklar, kendine güvenen, sorumluluk sahibi ve özgür düşünen bireyler olarak yetişirler.

 

1-2 Yaş Bebekler İçin Montessori Etkinlikleri

 

1-2 yaş Montessori etkinlikleri, evde, okulda, arabada veya herhangi bir ortamda kolayca uygulanabilecek oyunlardır. Bu yaş için uygun etkinlikleri öğrenmek, çocukların faydalı bir öğrenme deneyimi elde etmelerini sağlar. Bu dönemde çocuklar daha fazla hareket etmeye başlar, dil gelişimleri hızlanır ve çevrelerini tanımaya başlarlar. Bu nedenle, ince ve kaba motor becerilerini desteklemek oldukça önemlidir. Ayrıca, odaklanma kapasitesi gelişmeye başladığı için uygun oyunlar seçilmelidir.

Bu yaş grubuna uygun oyuncaklar arasında sesli, ışıklı oyuncaklar, hayvan figürleri, bloklar, renkli toplar ve basit yapbozlar yer almaktadır. Ayna oyunu, bu yaş grubu için etkili bir Montessori etkinliğidir. Sesli oyuncaklarla yapılan oyunlar da dikkat çekici olabilir ve çocukların ilgisini çeker. Eliyle nesne aktarma gibi etkinlikler de ince motor becerilerini geliştirmeye yarar.

Önerilen Montessori etkinlikleri arasında:

• Çorap eşlerini bulma oyunu oynanabilir.
• Delikten çubuk geçirme oyunu, ince motor becerilerini geliştiren harika bir aktivitedir.
• Sünger yardımıyla su aktarma oyunu da bu dönemde tercih edilebilir.

 

3 Yaş Montessori Etkinlikleri

 

Üç yaşındaki çocuklar için Montessori etkinlikleri daha karmaşık hale getirilebilirler, bu sayede çocukların yaşlarına uygun oyunlar oynamaları desteklenebilir. Bu yaştaki çocuklara, fırsat buldukça aktarma oyunları oynatmak uygundur. Örneğin, bir kapta bulunan nesneleri başka bir kaba aktarma gibi etkinlikler yapılabilir.

Buna ek olarak, masa ve sandalye temizliği gibi günlük yaşam becerilerini öğretici temizlik etkinlikleri de gerçekleştirilebilir. Çocuğa kendi yaşam alanını temizleme alışkanlığını kazandırmak için basit temizlik işleri yapılabilir; örneğin masa ve sandalye yıkama aktiviteleri.

Farklı dokulara sahip kumaş parçaları ile oyun oynamak, çocuğun dokunsal algısını geliştirebilir. Örneğin, gözlerini kapatarak değişik dokudaki kumaşları hissetmelerini ve hangisinin daha yumuşak ya da sert olduğunu tahmin etmelerini isteyebilirsiniz.

Çocuklarla birlikte doğayla ilgili etkinlikler de yapılabilir; örneğin yaprak boyama aktiviteleri. Çocuklar, yaprakları boyayarak izlerini kağıda çıkarabilir, doğanın güzelliklerini keşfederken yaratıcı bir deneyim yaşayabilirler. Bu tür etkinlikler çocukların hayal gücünü ve yaratıcılığını geliştirirken, doğaya olan ilgilerini de artırır.

 

4 Yaş Montessori Etkinlikleri

 

Dört yaşındaki çocuklar için Montessori etkinliklerinde farklı, yaşlarına uygun oyunlar oynatılabilir. Bu yaşta çocuklar, kendi alanlarını temizleme ve odalarını toplama gibi becerileri öğrenmeye başlar; bu nedenle oyunlar bu kabiliyetleri geliştirmeye yönelik olmalıdır.

Bolca boyama etkinlikleri ve oyun hamuru kullanarak ince motor becerilerini destekleyebilirsiniz. Bu tür etkinlikler, çocuğun kalem tutma yeteneğini geliştirmesine yardımcı olur.

4 yaş Montessori etkinlikleri arasında baskı çalışmaları da bulunabilir. Çocuğa rakamları öğretecek materyaller kullanarak sayı sayma becerisini destekleyebilirsiniz. Ayrıca, eşleştirme oyunları da gelişimlerine katkı sunan etkinliklerdir. Örneğin, çocuğa meyveler, oyuncaklar veya kıyafetler eşleştirmesi için görevler vererek bu becerilerini pekiştirebilirsiniz. Oyuncaklar arasında renk eşleştirmesi yapmasını da isteyebilirsiniz.

 

5 Yaş Montessori Etkinlikleri

 

Beş yaşındaki çocuklar için Montessori etkinlikleri, sosyal becerilerini geliştirmekle kalmayıp, okul öncesi döneme hazırlanmalarını da sağlar. Bu yaşta çocuklar, öz bakımlarını yapabilecek seviyeye gelene kadar desteklenmeye ihtiyaç duyarlar. Örneğin, bir hafta sonunu herkesin kendi ayakkabısını silmesi için gönüllü olmasını sağlayarak, çocukların öz bakım sorumluluğunu kavramalarına ve el becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz.

Ayrıca, kartlar üzerinde rakamlara göre nesneler yerleştirip bu rakamlarla nesneleri eşleştirmek gibi matematik becerilerini destekleyen etkinlikler yapılabilir. Örneğin, 5 tane erik ve 5 rakamı gibi… Renk eşleştirmesi ve farklı renk seçeneklerini tanıma da bu yaş grubu için önemli bir uygulamadır.

Beş yaş Montessori etkinlikleri arasında tam, yarım ve çeyrek gibi kavramların öğretilmesine yönelik etkinlikler de bulunabilir. Bu tür aktiviteler, çocukların zihinsel gelişimlerine katkı sağlar. İpe boncuk dizme gibi ince motor becerilerini ve el-göz koordinasyonunu geliştiren etkinlikler de bu yaş grubu için oldukça faydalıdır.

 

6 Yaş Montessori Etkinlikleri

 

Altı yaşındaki çocuklar için Montessori etkinlikleri, genel olarak tüm becerilerini destekleyen çalışmaları kapsar. Bu yaş grubuna uygun, kalem tutmayı daha fazla destekleyen etkinlikler seçilebilir. Ayrıca, farklı şekillerde örüntüler oluşturarak çocukların el becerilerini ve görsel algılarını geliştirmeye yönelik çalışmalar da yapılabilir. Bu örüntüler, aynı zamanda kodlama becerilerini de destekler.

 

Montessori Okul Öncesi Dikkat Çalışmaları

 

Montessori etkinlikleri, çocukların sosyal ve akademik becerilerini geliştirmeye yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu etkinlikler, çocukların daha iyi konsantrasyon ve odaklanma yeteneği kazanmalarını sağlayarak dikkat gelişimlerini destekler. Günümüzde oldukça fazla dikkat dağıtıcı unsur bulunduğu için uzmanlar, çocukların bu unsurlardan arınmasını ve dikkatlerini toplamalarını önemserler. Okuma ve yazma öğrenme sürecinde dikkat eksikliği sıklıkla önemli bir engel oluşturur. Montessori çalışmaları, çocukların sosyal becerilerini geliştirmenin yanı sıra dikkatlerini de güçlendirmeye odaklanır.

Siyah beyaz kartlar, farklı dokulardaki duyusal kumaşlar, nesneleri doldurup boşaltma, ipe boncuk dizme, nesneleri kaptan kaba aktarma, baskı çalışmaları, örüntüler, kodlama, eşleştirme ve aradaki farkı bulma oyunları gibi Montessori etkinlikleri, çocukların dikkat gelişimini destekleyen uygulamalardır.