Omurga Cerrahisi Nedir? | Anadolu Sağlık Merkezi
Omurga, baş ile kuyruk sokumu arasında yer alan ve vücut ağırlığının büyük bir kısmını taşıyan kemikler, eklemler ve disklerden meydana gelen bir yapıdır.
Omurga, baş ve kuyruk sokumu arasında uzanarak vücut ağırlığının önemli bir kısmını taşır. Yaşlanma, duruş bozuklukları, yaralanmalar ve yapısal anormallikler gibi durumlar omurgada hasara yol açabilir. Genellikle bu tür sorunlar ilk önce ağrı ile kendini gösterir. Tedavi yaklaşımı olarak, öncelikle cerrahi olmayan yöntemlerle semptomların hafifletilmesi hedeflenir. Ancak bazı ciddi vakalarda, omurga cerrahisi gerektirecek hassas müdahaleler yapılması söz konusu olabilir.
Omurga, merkezi sinir sisteminin önemli bir parçasıdır ve omuriliği içerir. Toplam 23 hareketli, 33 omurdan oluşur. Sağlıklı bir omurga, arka planda düz bir sütun şeklindeyken, yan görünümde kıvrımlıdır. Yaşlılık, postür bozuklukları, yaralanmalar, yapısal bozukluklar gibi faktörler omurgayı etkileyebilir ve bozukluklara yol açabilir. Sorunlar genelde ağrılarla kendini gösterir ve öncelikle konservatif tedavi yöntemleri ile çözüm aranır. Ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gereklidir. Cerrahi işlemler, alanında uzman hekimlerce hastanelerde gerçekleştirilmektedir.
Omurga Cerrahisi Nedir?
Omurga cerrahisi, omurga hastalıklarının cerrahi olarak tedavisiyle ilgilenen bir uzmanlık dalıdır. Omurgada ortaya çıkan işlevsel, yapısal veya mekanik problemlerin sonucu olarak ağrı, hareket kısıtlılığı, güç ve his kayıpları görülebilir. Disk problemleri, omur eklemlerinde kireçlenme, omurga eğrilikleri, fıtıklar ve bazı doğumsal hastalıklar, tümörler ve enfeksiyonlar gibi sorunlar bu tür bozukluklara yol açabilir. Cerrahlar, omurga cerrahisi konusunda uzmanlık eğitimini almış beyin ve sinir cerrahisi veya ortopedi uzmanlarıdır. Kliniklerde nöroloji ve fizik tedavi gibi birimlerle iş birliği içinde; skolyoz, bel ve boyun fıtıkları, spinal travmalar ve diğer rahatsızlıkların teşhis, tedavi ve takibi sağlanır. Cerrahi işlemlerin amacı, mevcut durumu durdurmak ve belirgin bir iyileşme sağlamaktır.
Omurga Cerrahisi Nasıl Yapılır?
Omurga karmaşık bir yapıdır ve her bölgedeki sorunların cerrahi tedavi yöntemleri arasında büyük farklılıklar olabilir. Bu konuda en önemli unsurlar; “Tecrübeli Doktorlar” ve “Teknolojik Altyapı”dır. Günümüzde kullanılan cerrahi teknikler çeşitlilik göstermektedir, ancak bazı temel başlıklar altında incelenebilir:
Diskektomi ve Mikrodiskektomi
Disk hernasyonu, omurlar arasındaki kıkırdakların hasar görüp omuriliğe baskı yapmasıyla oluşur ve bu sorunun cerrahisi “diskektomi” olarak adlandırılır. Minimal invaziv yöntemlerle gerçekleştiren bu işlem ise mikrodiskektomi olarak bilinir. Dünya genelinde, bu teknik “mikrodiskektomi” altın standarttır.
Disk Protezi Yerleştirilmesi
Hasar gören bir omurga diskinin çıkarılıp, yapay bir disk (disk protezi) yerleştirilmesi işlemine denir. Genellikle boyun bölgesinde uygulansa da bazı durumlarda bel bölgesinde de yapılabilir. Ameliyatın amacı omurganın hareketliliğini korumaktır.
Laminektomi
Spinal stenoz hastalarında omurga kanalındaki darlığı açmak için lamina adı verilen yapının çıkarılması işlemidir. Bu, omurilik ve sinir kökleri üzerindeki baskıyı kaldırır. Laminektomi, genellikle lomber spinal stenoz tedavisinde kullanılır, ancak bazı durumlarda spinal füzyon ile bir arada yapılır.
Spinal Füzyon/Stabilizasyon
Omurga, 33 omurun oluşturduğu karmaşık bir yapıdır. Bazı hastalıklar birden fazla omurun bütünlüğünü bozabilir ve omur kaymalarına neden olabilir. Spinal füzyon, iki ya da daha fazla omurun kalıcı olarak birleştirilmesi işlemidir. Genellikle omurga kırıkların, disk travmalarının ve dejenerasyonların tedavisinde kullanılır. Farklı yöntemlerle (vidalar, çubuklar veya kemik dokusu gibi) gerçekleştirilebilir.
Korpektomi
Omurların bir veya birkaçının kısmen ya da tamamen çıkarıldığı işlemdir. Bu, omurga bütünlüğünün kaybolduğu durumlarda uygulanır. Özellikle travma, tümör veya enfeksiyon durumlarında yapılır ve alınan omurun yerine “kafes” adlı implant yerleştirilir.
Vertebroplasti
Vertebroplasti, omurga kırıkları veya kanser metastazları durumunda omurga içine akrilik bazlı kemik çimentosunun enjekte edilmesidir. Bu işlem, omurga stabilitesini artırır ve ağrıyı hafifletir.
Endoskopik (kapalı) Ameliyat
Omurga Cerrahisi Riskleri
Omurga ameliyatları genellikle geri dönüşü olmayan uygulamalar içerir. Bu nedenle ameliyat kararı almadan önce hastalar kapsamlı olarak değerlendirilmelidir. Genellikle diğer tedavi yöntemleri etkisiz kaldığında ve durum ilerlediğinde cerrahi müdahale düşünülür.
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi omurga cerrahisinde de bazı düşük olasılıklı riskler bulunmaktadır. Bu riskler hakkında kesin bilgilendirme yapılması gereklidir. Uzman hekimlerce yapılan operasyonlarda bu riskler minimuma indirgenmektedir.
Risklerin düşük olasılığı da olsa, bu tür durumlara dikkat edilmelidir. Hastaların cerrahiden elde edilecek kazanımlar ve olası beklenmeyen durumlar hakkında iyi bilgilendirilmesi önemlidir.
Omurga Cerrahisi Avantajları Nelerdir?
Omurga cerrahisi, şiddetli kas gücü kaybı, bel ağrıları, his kayıpları ve idrar çıkış sorunları gibi ciddi sorunların tedavisinde etkilidir. Ameliyat dışı yöntemlerle çözülemeyen durumlarda cerrahi müdahale kaçınılmazdır. Şiddetli komplikasyonları ortadan kaldırma potansiyeline sahiptir. Minimal invaziv teknikler, komplikasyon riskini azaltarak daha hızlı bir iyileşme süreci sunar. Bu sebeple bu tür müdahalelerde deneyimli sağlık kuruluşlarının tercih edilmesi önerilir.
Omurga Cerrahisi Dezavantajları Nelerdir?
Kronik sırt ağrılarında en yaygın cerrahi uygulama spinal füzyondur. Bu işlem, omurga hareketliliğinde sınırlamalara neden olabilir, ancak günlük aktiviteleri etkilemez. Diğer bir risk ise kemiklerin yeterince kaynamamasıdır. Bu durum nadir olsa da, sigara içen hastalarda görülme olasılığı artabilir ve bu yüzden sigara bırakılmalıdır.
Eğer omurganızı etkileyen ağrılar, hareket kısıtlılıkları veya his kayıpları yaşıyorsanız, bir sağlık kuruluşuna başvurarak muayene olabilirsiniz. Omurga hastalığınız varsa, doktorunuzla cerrahi ve diğer tedavi seçenekleri hakkında görüşerek, daha kaliteli bir yaşam sürdürebilirsiniz.
