Aşk ve İlişkiler

Ertesi Gün Hapı Nedir? Kullanım Şekli, Adet Geciktirme Etkisi ve Sağlık Riskleri

Gebelik önleyici acil durum ilaçları olan ertesi gün hapı hakkında Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Meral Sönmezer, sıkça sorulan soruları yanıtladı. Sönmezer, ertesi gün haplarıyla ilgili kadınların birçok sorusu olduğunu, bunlar arasında en çok kafa karıştıranların “Ertesi gün hapı adeti geciktirir mi?” ve “Ertesi gün hapı zararlı mı?” olduğunu ifade ediyor. Peki, Ertesi gün hapı nedir? Nasıl kullanılır? Adeti geciktirir mi? Zararı var mı? İşte ertesi gün hapıyla ilgili 4 soru, 4 cevap:

Sönmezer’in açıklamaları şöyle: Ertesi gün hapları; kondom yırtılması, doğum kontrol yöntemine ara verilmesi gibi durumlarda veya korunmasız cinsel ilişki gibi acil şartlarda alınması gereken, gebeliği engellemek için kullanılan ilaçlardır. Ertesi gün haplarının, korunmasız cinsel ilişkiden sonra ilk 72 saat içinde alınması gerekiyor; ne kadar erken alınırsa o kadar etkili olur. Bu hapların ana işlevi, döllenmiş yumurtanın rahime tutunmasına izin vermeyerek gebeliği önlemektir. Ancak, hap alındıktan önce döllenmiş yumurta rahme yerleşmişse etkili olmayacaktır. Eğer ilacı aldıktan sonraki ilk 3 saat içinde kusulursa, ilaç etkinliğini kaybedeceğinden bulantı önleyici bir ilaç alındıktan sonra ertesi gün hapının tekrar alınması gerekmektedir. Ertesi gün hapı, düzenli bir doğum kontrol yöntemi değildir ve sadece zor durumda kalındığında kullanılmalıdır.

ERTESİ GÜN HAPI NASIL KULLANILIR?

Peki, ertesi gün hapı nasıl kullanılır? Ertesi gün hapı bazen tek doz, bazen de 12 saat arayla iki doz şeklinde alınabilir. Kullanım talimatları için ilaç prospektüsünün okunması ve belirtilen dozda uygulanması önemlidir. Bazı ilaçlar tek hap olarak kullanılırken, bazılarının iki kez alınmasının nedeni ilaç markaları arasındaki farklılıklar olabilir. Ertesi gün hapının etkisini gösterebilmesi için mutlaka 3 gün içinde alınması gerekmektedir.

ERTESİ GÜN HAPI ADETİ GECİKTİRİR Mİ?

Sönmezer, “Ertesi gün hapı adeti geciktirir mi?” sorusuna ise şöyle yanıt veriyor: Bu hapların adet geciktirici olarak kullanılması mümkün değildir. Ancak, içerdikleri yüksek oranda östrojen ve progesteron hormonları nedeniyle adet dengesini ve düzenini bozma riski vardır. Bu bozulma bazen gecikme, bazen de erken adet görme şeklinde ortaya çıkabilir. Dolayısıyla, ertesi gün hapları adeti geciktirmek amacıyla kullanılmaz; fakat adet döngüsünü etkileyebilirler. Fazla hormon alımının yol açtığı bu durum genellikle ilk adet kanamasından sonra eski düzenine döner. Ertesi gün hapları, adet geciktirici olarak sürekli kullanıma uygun değildir ve günlerce alınamaz. Adet geciktiriciler, geciktirilecek süre boyunca kullanılarak düzenli bir progesteron girişi sağlarken; yüksek dozda östrojen ve progesteron içeren ertesi gün hapları sürekli alındığında ciddi yan etkiler ve hormon dengesinde bozulmalara yol açabilirler.

ERTESİ GÜN HAPININ YAN ETKİLERİ NELERDİR?

Peki, ertesi gün haplarının yan etkileri nelerdir? Dr. Sönmezer bu soruyu da şöyle yanıtlıyor: Doğum kontrol yöntemi olarak sık sık kullanıldığında ertesi gün hapları, uzun vadeli adet düzensizlikleri ve rahim iç zarında (endometrium) incelmeye bağlı sorunlar yaratabilir. Bu yüzden ertesi gün haplarının uzun süreli kullanımı kesinlikle önerilmez. Ayrıca, sık kullanılması ilacın etkinliğini azaltacağından, aynı ay içinde birden fazla kez kullanılmamalıdır. Bu nedenle, ertesi gün hapı doğru ve önerilen dozlarda kullanıldığında zararlı olarak değerlendirilmez. Ancak, ertesi gün haplarının bazı yan etkileri de bulunmaktadır. En yaygın görülen yan etkiler bulantı ve kusmadır. Diğer yan etkileri şunlardır:

  • Adet düzensizlikleri
  • Ara kanamalar
  • Karın ağrısı
  • Şişkinlik
  • Baş dönmesi
  • Baş ağrısı
  • Halsizlik
  • İştahsızlık
  • Göğüslerde hassasiyet

Bu yan etkilerin görülüp görülmemesi veya görülme sıklığı kadınlar arasında farklılık gösterebilir ve genellikle ertesi gün hapı kullanımından sonraki birkaç gün içinde ortaya çıkar. Adet düzensizliği ise bir veya birkaç ay sürebilir.

BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR