Sağlık

Regl Nedir? Regl Belirtileri Nelerdir?

Regl (adet) döngüsü, kadın üreme sisteminin fizyolojik ritmini tanımlayan ve doğurganlığın temelini oluşturan biyolojik bir süreçtir. Bu süreç, kadın bedenindeki hormonal değişimlere bağlı olarak, belirli aralıklarla meydana gelen endometrial dökülmeyi yani rahim iç zarının dışa atılmasını içerir. Regl, üreme sağlığının bir göstergesi olmasının yanı sıra genel hormonal dengenin önemli bir parçasıdır ve ergenlik döneminde başlar, menopozla son bulur. Kadınlar için fiziksel ve psikolojik etkiler yaratabilen bu dönem; adet öncesi belirtiler, hormonal değişimler, ağrılar, ruh hali değişiklikleri ve bazen düzensizliklerle seyredebilir.

Regl Nedir?

Regl, tıp dilinde menstruasyon ya da halk arasında adet kanaması olarak bilinir. Genellikle 28 günde bir tekrarlayan ve yumurtlama ile bağlantılı olan bu süreç, gebelik gerçekleşmediğinde rahim iç zarının (endometriyum) dökülmesi ve vajinal yoldan dışarı atılması şeklinde tanımlanır. Menstrüel döngü, beyindeki hipotalamus-hipofiz-yumurtalık aksı tarafından yönetilen karmaşık hormonal sinyallerin bir sonucudur. Östrojen ve progesteron hormonları bu döngüde belirleyici rol oynar.

Regl kanaması genellikle 3 ila 7 gün sürer ve her kadının durumu, süreklilik ve belirtilere bağlı olarak değişebilir. Regl dönemi, yalnızca üreme sistemi ile değil, aynı zamanda endokrin, sinir sistemi ve psikolojik yapılarla da etkileşim içindedir.

Regl Belirtileri Nelerdir?

Regl döneminin belirtileri, döngünün başlamasından birkaç gün önce ortaya çıkan pre-menstrüel semptomlarla başlayıp kanama süresince devam edebilir. Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak en yaygın olanları şunlardır:

  • Alt karın bölgesinde kramp tarzında ağrı (dismenore)
  • Göğüslerde hassasiyet ve dolgunluk hissi
  • Şişkinlik ve ödem
  • Ruh hali değişimleri, sinirlilik, depresif duygular
  • Baş ağrısı ve yorgunluk
  • Ciltte yağlanma, akne artışı
  • İştahta değişiklikler (özellikle tatlı veya karbonhidrat isteği)

Bu belirtiler hormonal değişikliklere (özellikle progesteron azlığı ve prostaglandin artışı) bağlıdır. Bazı kadınlarda bu semptomlar günlük yaşamı etkileyen seviyede şiddetli olabilir ve Premenstrüel Sendrom (PMS) veya daha ağır durumlarda Premenstrüel Disforik Bozukluk (PMDD) olarak tanımlanabilir.

Regl (Adet) Ne Zaman Başlar?

Regl, ergenlik döneminde, menarş olarak bilinen ilk adet kanamasıyla başlar. Bu genellikle 9 ila 16 yaşları arasında, ortalama olarak 12 yaş civarında gerçekleşir. Menarş yaşı; genetik faktörler, vücut kitle indeksi, beslenme alışkanlıkları, yaşam koşulları ve hormonal dengenin birçok etkisine bağlı olarak değişebilir. Erken menarş (erken ergenlik) veya geç menarş (gecikmiş ergenlik) bazı durumlarda altta yatan endokrin bozuklukların belirtisi olabilir ve değerlendirilmesi gereklidir. İlk adetlerin ilk birkaç yılı boyunca düzensiz olması normaldir, çünkü vücut henüz düzenli ovülatuar döngüyü oturtma aşamasındadır.

Regl Ne Kadar Sürer?

Regl süresi genellikle 3 ila 7 gün arasında değişkenlik gösterir. Bu süreçte 30 ila 80 ml arasında kan kaybı olur. İlk birkaç gün kanama daha yoğun iken, sonraki günlerde azalabilir. Adet süresinin çok kısa (<2 gün) veya çok uzun (>8 gün) olması, hormonal bozukluklarla, rahim içi patolojilerle (polip, myom), pıhtılaşma bozuklukları veya endometriozis gibi durumlarla bağlantılı olabilir. Kanamanın süresi ve yoğunluğu doğum kontrol yöntemleri, yaş, kullanılan ilaçlar ve yaşam tarzı ile de değişiklik gösterebilir.

Regl Dönemi Takibi Nasıl Yapılır?

Regl döngüsünün düzenli takibi, hem doğurganlık planlaması hem de olası sağlık sorunlarının erken teşhisi açısından önemlidir. Takip için geleneksel takvim yöntemi kullanılabileceği gibi, günümüzde sıkça kullanılan mobil uygulamalar (Flo, Clue, Eve vb.) tercih edilmektedir. Takipte dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:

  • Döngü uzunluğu (bir adet döngüsünün ilk gününden sonrakine kadar geçen süre)
  • Kanama süresi ve yoğunluğu
  • Eşlik eden belirtiler (ağrı, ruh hali, akıntı değişiklikleri)
  • Ovülasyon dönemi belirtileri (servikal mukus değişimi, hafif alt karın ağrısı)

Düzenli kayıtlar, adet düzensizliği, polikistik over sendromu, luteal faz defekti gibi olası patolojilerin değerlendirilmesinde hekime yardımcı olunur.

Regl Döngüsü Süresi Ne Kadardır? Düzensiz Adet Nedir?

Normal regl döngüsü, 21 ila 35 gün arasında süren, düzenli aralıklarla tekrarlanan bir döngüdür. Bu aralık dışında gerçekleşen adet kanamaları düzensiz adet döngüsü olarak tanımlanır. Düzensizlikler; polikistik over sendromu (PKOS), tiroid bozuklukları, hiperprolaktinemi, stres, hızlı kilo kaybı, aşırı egzersiz veya bazı ilaçlara bağlı olabilir. Ayrıca, doğum kontrol hapı, spiral gibi faktörler de döngü süresini etkileyebilir. Regl takvimiyle döngü uzunluğunun ortalama sapması 2-3 günü geçiyorsa, jinekolojik değerlendirme yapılması önerilir.

Kadınlarda Regl (Adet) Ağrısı Neden Olur?

Adet ağrısı, tıbbi terimiyle dismenore, prostaglandin hormonlarının artışıyla ilişkilidir. Bu maddeler rahim kaslarının kasılmasını tetikler ve bu kasılmalar rahme akan kan akışını azaltarak ağrıya neden olur. Primer dismenore, altta yatan başka bir hastalık olmadığı durumlarda ortaya çıkan ağrıdır. Sekonder dismenore ise endometriozis, adenomyozis, myom gibi organik sebeplerle oluşur. Dismenore; alt karında kramp, bel ağrısı, mide bulantısı, ishal ve baş ağrısıyla birlikte seyredebilecektir.

Regl (Adet) Gecikmesinin Nedenleri Nelerdir?

Regl gecikmesi genellikle gebelik şüphesiyle ilişkilendirilse de, başka pek çok neden de söz konusu olabilir. Stres, aşırı egzersiz, ani kilo kaybı, yetersiz beslenme, tiroid hastalıkları, hipofiz tümörleri, polikistik over sendromu ve erken menopoz gibi durumlar adet gecikmesine yol açabilir. Ayrıca, emzirme döneminde yüksek prolaktin seviyeleri nedeniyle adet görmemek de normaldir. Regl gecikmesi 7 günü aşarsa ve gebelik şüphesi varsa test yapılmalı; devam eden gecikmeler durumunda hormonal değerlendirme yapılmalıdır.

Hamilelik ve Adet Belirtileri Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hamilelik bulguları ile regl öncesi belirtiler genellikle karıştırılabilir çünkü her iki durumda da hormonal değişiklikler söz konusudur. Ancak bazı ayırt edici noktalar bulunmaktadır:

Belirti

Regl Öncesi

Gebelik

Meme Hassasiyeti

Yaygın

Belirgin, uzun süreli

Karın Krampları

Adet başlangıcı

Hafif ve devamlı

Yorgunluk

Sıklıkla görülür

Yoğun şekilde görülür

Ruh Hali Değişimi

PMS döneminde yaşanır

Uzun süreli duygusal dalgalanmalar görülür

Lekelenme

Adet başlangıcı

Yerleşme kanaması olabilir

Bulantı

Nadir

Sık, sabahları yoğun