Menopoz ve Menopoz Tedavisi: 10 Temel Soru

Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları, kadınların yumurtlama işlevinin sona ermesiyle birlikte yaşadığı doğal süreçte hormon seviyelerindeki düşüşün birçok sağlık sorununa neden olabileceğini belirtiyor. “Menopoz bir hastalık değil, ancak östrojenin koruyucu etkisinin kaybolmasıyla kalp rahatsızlıkları, kemik erimesi gibi sağlık problemleri riski artar. Bu özel döneme hazırlıklı olmak ve zorlu etkilerini azaltmak önemlidir. Menopoz döneminde tıbbi desteğin yanı sıra, kadınların bu doğal sürece bilinçli bir şekilde yaklaşması gerekmektedir” diyerek menopoz hakkında önemli 10 soruyu yanıtladılar.

Menopoz bir hastalık değilse tıbbi destek neden önemlidir?

Bu dönem yaşamın normal bir süreci olmasına rağmen, hormon eksikliği sıcak basması, huzursuzluk, uykusuzluk gibi yaşam kalitesini düşüren etkiler yaratabilir. Ayrıca ileri aşamalarda kemik erimesi, kalp ve damar hastalıkları gibi riskler artar. Bu süreçte yaşanan adet düzensizlikleri ya da kanamalara normal olarak yaklaşılmamalı, hekime başvurarak jinekolojik muayene yapılmalıdır.

Menopozun olumsuz etkileri nasıl tedavi edilir?

Her kadının farklı ihtiyaçları olduğundan, standart bir menopoz tedavisi mümkün değildir. Kadın çalışma hayatını etkileyebilecek gece sıcak basmasına sahipse bu durum ele alınmalıdır. Ayrıca ailede erken kemik kırıkları görülen kadınlar için özel tedavi yöntemleri geliştirilmelidir. Tüm bu faktörler göz önünde bulundurularak hastaların düzenli kontrollerle risk faktörleri belirlenmelidir.

Menopoz ile cinsellik sona mı eriyor?

Menopoz sonrasında kadınlarda üç önemli cinsel değişiklik görülür: vajinal sıvı miktarında azalma, vajina mukozasının incelmesi ve vajinayı saran kaslarda elastikiyet kaybı. Bu durum, ağrılı cinsel ilişki olan disparoniye neden olabilir. Tedavi edilmediği takdirde cinsel ilişki sırasında kuruluk ve yanma hissi oluşabilir. Vajinal ilaçlar, kadınların sağlıklı bir vajinaya kavuşmasına ve cinsel yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olabilir.

Menopoz ile jinekolojik kanser riskleri artar mı?

Menopoz döneminde belirli kanser türlerinde yaşla birlikte artış gözlemlenir. Bu dönemde progesteron eksikliği ve östrojenin artışı rahimde değişimlere neden olabilir, bu da rahim kanseri riskini artırır. Hormon replasmanı, östrojen ve progesteron dengesini koruyarak rahim kanseri oluşumunu azaltabilir. Ayrıca rahim ağzı kanseri smear testleriyle erken teşhis edilebilir.

Hormon replasman tedavisi (HRT) riskli mi?

HRT, menopoz dönemindeki sorunları çözmek için hormonların yerine konması amacıyla yapılır. Geçmişte meme kanseri ve kardiyovasküler hastalıklar üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle tedaviye daha temkinli yaklaşılırdı; ancak günümüzde bu risklerin her kadına uygulanamayacak kadar yüksek olmadığını söyleyebiliriz. Fayda-zarar denklemi iyi analiz edilerek gerekli durumlarda HRT kullanılabilir.

Erken menopoz nedir?

Yumurtalık rezervinin sona ermesiyle 40 yaşından önce gerçekleşen menopoz durumu erken menopoz olarak adlandırılır. Bu durum, 15-29 yaş arasındaki 1000 kadından 1’inde, 30-39 yaş arasındaki 100 kadından 1’inde görülebilmektedir. Erken menopozun belirtileri arasında psikolojik değişiklikler, uyku bozuklukları ve agresif davranışlar bulunur. Genetik faktörlerin yanı sıra, yaşam tarzı ve beslenme de menopoz yaşını etkileyebilir.

Erken menopoz nasıl tedavi edilir?

Erken menopoz tedavisi olarak östrojen tedavisi en etkili yöntemdir. Rahmi alınmış hastalarda östrojen tek başına kullanılırken, diğer durumlarda progesteron eklenir. Tedavi ağızdan ya da cilt yoluyla uygulanabilir. Östrojen tedavisi alan kadınlarda belirli hastalıkların görülme sıklığının azalabileceğine dair bilimsel bulgular mevcuttur.

Hormon tedavisi dışında doğal takviyeler kullanılabilir mi?

Fitoöstrojenler; bitkisel östrojenler arasında popüler hale geliyor. Bu doğal bileşenler, östrojen moleküllerine benzer yapıda olduğundan vücutta östrojen gibi davranabilir. Soya, isoflavanlar gibi önemli fitoöstrojen kaynakları mevcuttur. Ayrıca, black cohosh ve diğer bitkisel ürünler menopozal belirtileri hafifletmek için kullanılmaktadır. Ancak bu ürünler hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Menopoz döneminde kadınlara neler önerilebilir?

Kadınlar için bu dönemde önemli iki faktör düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam tarzıdır. Menopozun olumsuz etkilerinden korunmak için öneriler:
• Spor yapın; haftada en az 3 gün. Asansör yerine merdiven kullanın.
• Vücut kitle indeksinizi kontrol edin; ne çok zayıf ne de kilolu olun.
• Zararlı kimyasal maddelerden kaçının.
• Stres ve sigaradan uzak durun.
• Bol antioksidan içeren besinler tüketin: balık, ceviz, brokoli, çilek gibi.
• Yeterli kalsiyum alımını sağlayın; günde 200 ml süt ve yoğurt tüketin.
• Güneşlenmeyi ihmal etmeyin ve D vitamini düzeyinizi kontrol edin.