Çocuklara Bisiklet Sürmeyi Öğretirken Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları | Anne

Bisiklete binmeyi öğrenmek, her yaş grubundaki birey için önemli bir dönüm noktasıdır. Bir çocuğa bisiklet sürmeyi öğretmek, ebeveynler için hem enerji hem de sabır gerektirse de, sonunda elde edilen sonuç oldukça keyif vericidir. Çocuğunuza bisiklet sürmeyi kolayca öğretmek için işte birkaç ipuçları…

Çocuklara bisiklet binmeyi öğretmek, büyüklere fiziksel olarak biraz zorlayıcı gelebilir. Bu hoş aktiviteyi öğrenirken, sabırlı ve sakin kalmak, çocuğunuzda kaygı oluşumunu önler. Özellikle yanından koşarken ve çocuğunuzu desteklerken! Çocuğa bisiklet sürmeyi öğretmek, bazı zorluklar barındırsa da, ebeveyn için unutulmaz bir anı oluşturur.

Bisiklete binmek, üç ana unsurdan oluşur: pedal çevirme, gidonu kullanma ve denge sağlama. Çocuğunuz bisiklet binerken önce gidonu rahatça kavrayabilmesi ve dengeyi hissetmesi önemlidir. Pedalları çevirmeye başladığında, bisikletin yanında koşarak selenin arkasından tutun. Bir eliniz gidonun hemen yanında olsun; ancak gidonu fazla sıkı tutmamalısınız ki, çocuğunuz denge hissini kaybetmesin.

Bisiklet sürmeyi öğretirken, tek bir doğru yol olduğunu söylemek zordur. Ancak, bazı yöntemlerin avantaj ve dezavantajlarından bahsetmek önemlidir. Burada, “Denge bisikleti ne işe yarar?” sorusu gündeme gelir.

Bazı çocuklar, eğitim tekerlekleri olan bisikletler yerine doğrudan denge bisikleti ile öğrenme sürecini geçirebilirler. Eğitim tekerlekleri ile bisiklet sürmeyi öğrenmenin dezavantajlarından biri, özellikle dönüşlerde çocukların yüksekten düşme olasılığıdır. Denge bisikletleri ise daha alçak yapıya sahiptir ve kontrol çocukta kalır.

Ayrıca, eğitim tekerlekleriyle bisiklet sürmeyi öğretmenin dezavantajı, çocuğun tek tekerlekten yana yatarak sürmeyi sürdürmesi ve pedal çevirirken denge hissini bulamamasıdır. Eğer destek tekerlekleri kullanmak istiyorsanız, her ikisini de aynı yükseklikte ve az miktarda ayarlarsanız daha verimli sonuç alabilirsiniz.

Başlarken, çocuğunuza gidonu sağlam tutmayı öğretin. Bir ayağı yerde, diğer ayağı pedala yerleştirmek için pozisyon almasını sağlayın. Pedalı itmeye başladığında, itme gücünü elde edecektir. Bu aşamada, onu hafifçe tutmalısınız, ancak bisikletin tüm ağırlığını kendiniz taşımamalısınız; aksi takdirde dengeyi bulması zorlaşır.

Öncelikle düz gitme ve fren yapma pratikleri yaptırın. Çocuğunuz düz gitmede kendini yeterince geliştirdiğinde, gidonu sağa sola çevirmeyi denemesi daha uygundur. Başlangıçta bazı kuralları konuşmak da önemlidir.

Sabrınızın tükenmeye başladığını hissederseniz durun. Çocuğunuz, kaygılı ve gergin olduğunuzu hissederse bisiklete binmekten korkabilme olasılığı yüksektir. Korku duygusu öğrenmeyi engelleyebilir, bunu unutmayın.

Çocuklar bisiklet binerken birçok beceriyi aynı anda kullanırlar. Her çocuğun gelişim süreci farklı olduğu için bir çocuk bazı becerilerde daha ileride olabilirken, başka bir çocuk farklı bir alanda önde olabilir. Çocukların bisiklete binmeye hazır olup olmadığını belirleyen kriterler arasında el kaslarının gidonu tutabilecek, varsa freni sıkabilecek kadar güçlenmiş olması ve ayaklarını yere koyduğunda bisikletin devrilmemesi gibi unsurları gözlemleyebilirsiniz.

Daha farklı yaş gruplarındaki, örneğin 3 yaşında, 4 yaşında, 5 yaşında veya 8 yaşında çocuklar, farklı kol ve bacak uzunluklarına sahip oldukları için bisiklet boyları da farklı olacaktır. Ancak boy ve kiloya göre bazı ortalama ölçüler mevcuttur ve sele yüksekliği çocuğa uygun şekilde ayarlanabilir. Çocuklar iki tekerlekli bisiklet sürmeyi yani bisiklet üzerinde denge kurmayı 6-7 yaşlarında öğrenebilirler. Ancak bu aralığı 4 yaş ve 9 yaş arasına genişletmek daha mantıklıdır. Her çocuğun denge ve koordinasyon gelişim özellikleri farklılık gösterecektir.

Bebeklerin ilk bisikleti

Bebekler 1,5-2 yaş civarında pedal çevirmeye başlayabilir. Bu beceriyi bir anda kazanmaları beklenemez. Bebeklerin ilk bisikletleri, üç tekerlekli bisikletlerdir ve genellikle emniyet kemerli, ayak koyma aparatı olan, güneş tenteli ve ebeveyn kontrollü tasarımlara sahiptir. Genellikle 1-4 yaş arasında kullanılan 3 tekerlekli bisikletler bu kategoridedir. Bebeklerin ilk bisikletleri onlara eğlenceli bir taşıma aracı gibi gelir. İtme kolu çıkarıldığında, çocuk kendi kendine bindiği üç tekerlekli bisiklete sahip olur. Bu tarz bisikletlerin ortalama 20-25 kg taşıma kapasitesi bulunmaktadır ancak çoğunlukla çocuk bu kiloyu geçmeden daha büyük bir bisiklete geçiş yapar.

Üç tekerlekli çocuk bisikleti

Bisiklet, çocukların enerjisini atmasını sağlayan harika bir oyun aracıdır. Üç tekerlekli bisiklet, 2,5-3 yaşındaki çocukların pedal çevirme, gidonu yönetme ve her ikisi arasındaki koordinasyonu öğrenmeleri için uygun bir başlangıç noktasıdır.

Çocuğunuz pedalları geri doğru çevirebildiğinde, dizleri gidona çarptığında, üç tekerlekli bisikleti hızlı sürmeye başladığında ve ayaklarını yere indirip fren yapabiliyorsa, ona iki tekerlekli bisiklet alma zamanı gelmiş demektir. Gidonda yer alan freni sıkabilmesi için el kaslarının gelişip gelişmediğine de dikkat etmelisiniz. Hamur veya yumuşak toplar ile sık sık oynamasını sağlayarak el kaslarını güçlendirmesine yardımcı olabilirsiniz.

Bisiklet alırken dikkat edilmesi gereken unsurlar, hem çocuk hem de ebeveyn açısından ele alınmalıdır. Örneğin, apartman girişiniz merdivenliyse ve bisikleti dışarı çıkarmak için siz taşıyacaksanız, bisikletin hafifliği önem kazanır.

1-4 yaş grubu için 12”-14” jant

4-7 yaş grubu için 16” jant

7-12 yaş grubu için 20” jant tercih edilse de, bisikleti tamamen yerinde görme şansınız varsa bu da eğlenceli bir alışveriş deneyimi olacaktır. Çocuğunuzu kask, dirseklik, bisiklet eldiveni gibi aksesuarları kullanmaya ikna etmek için bisiklet alışverişini birlikte yapabilirsiniz. Belki de scooter kullanan çocuğunuz bu aksesuarlara alışık bile! O halde işiniz daha kolay.

4-5 yaşındaki çocuklar genellikle 12 jant bisiklete geçebilir. Ancak bu aşamada onlara bir denge bisikleti almanız, öğrenme sürecini kolaylaştırmak açısından iyi bir fikir olacaktır. Üç tekerlekli bisiklet ile hızla giden bir çocuğa iki tekerlekli bisiklet almayı geciktirmemek önerilir. Çünkü üç tekerlekli bisiklete hakim olan çocuk, bisikleti giderek daha hızlı sürebilecektir. Üç tekerlekli bisikletlerin freni olmaması, özellikle eğimli yerlerde tehlikeli olabilir. Ayrıca hızlı dönüşlerde devrilme riski de vardır. Bu nedenle çocuğunuzun boyuna uygun iki tekerlekli bisiklete geçiş yapmayı ertelemeye gerek yoktur. Bu aşamada ona bir denge bisikleti alarak iki tekerlekli bisiklet üzerinde dengede kalmayı öğrenmesini sağlayabilirsiniz. Yani destek tekerlekli bir iki tekerlekli bisiklet yerine, geçiş dönemi için bir denge bisikleti kullanabilirsiniz.

Mevcut bisikleti denge bisikleti haline dönüştürmek de mümkündür. Bunu gerçekleştirmek için bisiklet selesini en alçak seviyeye indirip pedalları İngiliz anahtarı ile çıkarabilirsiniz. Ancak özel üretim denge bisikletlerinin tam olarak yerini almayacağını belirtmek gerekir. Ayrıca tekrar takmanız gerektiğini de göz önünde bulundurmalısınız…

Çocuklar, yan tekerlekli bisikletlerde önce pedal çevirme becerisini kazanırlar. Ancak denge bisikletleri, gidon hakimiyeti ve dengede durma yetisini bir arada öğreterek fayda sağlar. Denge bisikletinin beden kontrolü ve koordinasyon açısından yararları olduğu bilinmektedir. Denge bisikletlerinin hem frenli hem de frensiz seçenekleri bulunmaktadır. Özellikle frensiz modellerde, dikkatleri büyük ölçüde ayaklarındadır. Ayaklar fren işlevini üstlendiği için çocuk, dikkati gidondaki frenlere kaymadan tüm hakimiyeti ayaklarıyla sağlayabilir. Yani çocuk, dengeyi de freni de ayaklarıyla kontrol eder. Frenli bisiklette ise iki farklı koordinasyon gereklidir ki bu durum bazı çocuklar için daha uygun olabilir.

Denge bisikletleri, çocuğun boyuna göre 10” jant, 12”, 14” ve 16” jant olarak tercih edilebilir. Denge bisikletlerinin sağladığı bir diğer avantaj, çocuğun ayaklarının pedallara çarpmadan denge çalışmaları yapabilmesidir. Ayak desteği olan denge bisikletleri de kullanılabilir.

Bisiklet öğretme tekniklerinden biri: Küçük bisiklet ile başlamak

Denge bisikleti yerine, çocuğun kendine uygun boydan küçük bir bisikleti denge tekerleksiz olarak kullanması da başka bir öğretme yöntemidir. Çok küçük, 10”-12” jant bir bisiklete binen çocuk, düşmek üzere olduğunda ayaklarını hızla yere basabilir ve birkaç pedal çevirdikten sonra tekrar düşse bile çabuk toparlanabilir. Ancak küçük bisiklet kullanırken çocuğun dizlerinin kalça mesafesinin üzerine çıkmaması denge kurmasını kolaylaştırır. Bu detaylara dikkat etmek için iyi bir gözlem yapmalısınız. Genellikle 12” jant ve 16” jant arasında değişmekle birlikte, henüz iki tekerlekli bisiklet kullanmayan çocukların 12”-14” jant aralığında kullanıldıkları gözlemlenir.

Son olarak: Güvenlik önlemleri ve aksesuarlar

Çocuklar bisiklete binmeyi öğrenirken düşmeleri bazen kaçınılmaz hale gelir. Çocuğunuz bisiklet sürme konusunda uzmanlaşsa bile, ona kaskla binmeyi alışkanlık haline getirmesi en iyisidir. Kaskı kendisinin seçmesini sağlamak, ayrıca eldiven, dizlik ve dirseklik gibi diğer koruma aksesuarlarını kullanması da olası yaralanmaları daha hafif atlatmasını sağlar. Bisiklet sürmeyi keyifli bir aktivite olarak yaşaması için ona bisiklet sepeti, matara, bisiklet çantası gibi aksesuarlar almanız, güvenlik gereçleriyle birlikte kullanmasını teşvik eder. Birçok çocuk, akranlarına bakarak kask kullanmayan diğer çocukları örnek alır. Tıpkı arabada emniyet kemeri takmak gerektiği gibi bisiklet sürerken de güvenlik aksesuarlarını kullanmanın önemini anlatmak gerekebilir.