Özür Dileme Yöntemleri | İlişki
Gerçek bir özür ile yüzeysel bir özür arasındaki fark, ifadeye bağlıdır. Eğer “Üzgünüm” diyorsanız ama ardından “ama” veya “eğer” gibi koşullu kelimeler ekliyorsanız, yanlış bir yoldasınız demektir. Samimi bir özür dilemek, hatalarınızı telafi etmek ve başkalarının özür taleplerini anlamak için önemli bir rehberlik sağlar.
“Böyle hissettiğin için üzgünüm.”
Bu ifade “Üzgünüm” ile başlasa da, gerçek bir özür değildir. Yanlışlarınızın sorumluluğunu üstlenmediğinizi gösterir ve diğer kişinin duygularına empati duymadığınızı ima eder. Bunun yerine, karşı tarafın aşırı hassas olduğunu düşündüğünüzü belirtir. Eylemlerinizin başkasına nasıl zarar verdiğini anlama çabası içinde olun; örneğin: “Planlarımızı son dakikada iptal ettiğim için üzgünüm. Zamanınıza saygısızlık yaptım ve neden kızgın olduğunuzu anlıyorum.”
“Bunu söylediğim için üzgünüm ama böyle davranmasaydın asla yapmazdım.”
Bu cümle, karşı tarafa bir suçlama içerir. “Bana ne yaptırdığına bak” mesajını taşır. Bu, bir kişinin davranışları için özür değil, diğer kişiyi tavrı nedeniyle sorumlu tutma girişimidir. Başka bir deyişle, “Bunu sana söylememe sen sebep oldun” anlamına gelir. Herkes, diğerlerinin eylemlerine rağmen kendi davranışlarından sorumludur. İçten bir özür, neden olunan acıyı kabul etmek ve yaptıklarınıza sahip çıkmaktır. “Verdiğim tepkiden ötürü seni üzdüğüm için üzgünüm.”
“Stresliydim!” ya da yorgun… ya da aç…
Bu tür açıklamalar, hatanın tekrarını neredeyse kaçınılmaz hale getirir. Özürlerinizi her zaman geleceğe yönelik olarak düşünün. Örneğin, “Bir daha böyle hissettiğimde (suçu tetikleyen şey ne olursa olsun), seni sevdiğimi ve aramızdaki ilişkinin benim için çok önemli olduğunu hatırlayacağım” veya “Değerlerime odaklanacağım ve dürtüsel hareket etmeyeceğim.” Alt metin daima şu olmalıdır: “Seni incittiğim ve aramıza zarar verdiğim için üzgünüm.”
“Zaten özür diledim, neden konuyu kapatmıyorsun?”
Karşınızdaki kişiyi, özrünüzü hemen kabul etmemesi veya sizi affetmemesi nedeniyle suçlamak adil değildir. Etkili bir özür için yapmanız gerekenler vardır: Eylemlerinizin ve eylemsizliklerinizin tüm sorumluluğunu üstlenmelisiniz; zarar verdiğiniz her şey için içtenlikle üzgün olmalısınız; karşı tarafa devam etmesi ve sizi affetmesi için güvende hissetmesi adına ihtiyaç duyduğu şeyleri sunarak durumu düzeltmek istemelisiniz. Tüm özürler hemen affedilmeyi sağlamaz. Zaman alabilir ve birden fazla kez özür dilemek gerekebilir.
“Seni kırdıysam özür dilerim.”
Bu ifade, gerçek bir pişmanlık veya kişisel sorumluluk kabul etmeyen koşullu bir özür örneğidir. “Eğer” kelimesi, sorunun ne yaptığınızla değil, kişinin nasıl tepki verdiğiyle alakalı olduğunu gösterir. Bu tür bir ‘özür’, sorumluluğu karşı tarafa devreder. “Eğer” kelimesini kaldırdığınızda özrünüz yeni bir anlam kazanabilir: “Seni gücendirdiğim için üzgünüm. Gelecekte sözcüklerimde daha dikkatli ve düşünceli olacağım.”
“Bunu ben yapmış olabilirim ama sen de bunu yaptın!”
Skor tutmaktan ve karşı tarafın hatalarını gündeme getirmekten kaçınmalısınız. Özür, kendi eylemlerinizin yanlışlığını kabul etmek ve bunu telafi etmekle ilgilidir; başkalarını suçlayarak kendinizi haklı çıkarmaya çalışmak değildir.
Referanslar:
Kelsey Borresen. ‘’If You Say This During An Apology, You’re Doing It Wrong’’ Şuradan alındı: https://www.huffpost.com/entry/im-sorry-you-feel-that-way-apology_n_5acd47e5e4b06a6aac8cce67 (12.04.2018).
