Aile ve Çocuk

Çocuklar ve Bebekler için Aşı Takvimi

Bebekler, dünyaya gelmeden önce doğal bir savunma sistemiyle virüs ve bakterilere karşı korunmuş bir şekilde doğarlar. Annenin kanındaki antikorlar, plasenta aracılığıyla bebeğe geçer ve ona koruyucu bir etki sağlar. Ancak, bebeklerin bazı virüslere karşı hala savunmasız oldukları unutulmamalıdır. Bu sebeple, ileriki yaşlarında hastalıklardan korunmaları için aşı olmaları gereklidir.

Bebek aşı takvimi, ebeveynlerin dikkatle takip etmeleri ve zamanında uygulamaları gereken önemli bir konudur. Bebeklik döneminde yapılan aşılar, Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenir ve kaydedilir. Her sağlık ocağı, bebeklerin ve çocukların aşı takvimini titizlikle takip ederek ailelere bilgi verir. Son yıllarda, daha önce kontrol altına alınmış bazı hastalıkların tekrar görülmesi, bebeklik aşılarının düzenli olarak yapılmasının önemini bir kez daha vurgulamıştır.

Yenidoğan ve İlk Ay Aşıları

Bebeklerde aşı takvimi, karmaşık gibi görünse de uygulanması oldukça basittir. Hangi ayda hangi aşının yapıldığını bilmek ve takvime uygun hareket etmek yeterlidir. Bu süreçte, aşı takvimine göz atarak bebeğinizin aşılarının zamanını takip edebilirsiniz.

Doğumda bebelere yapılan ilk aşı Hepatit B aşısıdır. Bu aşı, bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirmeye başlar ve birçok hastalığa karşı korunmasını sağlar. Yenidoğan döneminde ve ilk ay içinde yapılan diğer aşılar da bu süreci destekler. Aşı takvimini takip ederek, hemşirenizden aşıların çizelgede işaretlenmesini isteyebilirsiniz. Sağlık ocakları, her bebeğe özel bir aşı takvimi oluşturur ve aşılar tamamlandıkça bu takvimi günceller.

Yenidoğan aşı takvimine göre, birinci ayın sonunda Hepatit B aşısının ikinci dozu uygulanır. İkinci ayın sonunda bebeğe aşağıdaki aşılar yapılır:

  • BCG (Verem aşısı)
  • DaBT-İPA-Hib (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio ve Hib aşısı)
  • KPA (Konjuge Pnömokok aşısı)

İkinci ayın sonunda yapılan aşıların ardından, bebeğe dördüncü ayın sonuna kadar başka bir aşı yapılmaz. Bebeklik aşıları genellikle iki yaşına kadar devam eder ve hepsi bebeğin bağışıklık sistemini güçlendiren önemli savunma mekanizmaları oluşturur.

Yenidoğan Aşıları

İlk Yıl Aşı Takvimi

Bebeklik aşıları, doğumdan başlayarak iki yaşına kadar devam eden ve bebeğin bağışıklık sistemini güçlendiren kritik aşılardır. İlk yıl aşı takviminde, belirli aralıklarla uygulanması gereken birçok farklı aşı bulunmaktadır. Aşıların zamanında yapılması, bebeğinizin yaşamı boyunca hastalıklardan korunmasını sağlayacak bağışıklık sisteminin oluşmasına katkıda bulunur. Bu nedenle, aşıların ihmal edilmemesi oldukça önemlidir.

Bebeklik aşıları arasında kızamık, kızamıkçık ve kabakulak gibi hastalıklara karşı koruma amaçlayan aşılar da bulunmaktadır. Doğumdan itibaren uygulanan aşılar, bebeğinizin bağışıklığını aşamalı olarak güçlendirir.

2. Ay Aşıları

İlk yıl aşı takvimine göre, ikinci ayda aşağıdaki aşılar bebeğin bağışıklığını güçlendirmek için yapılır:

  • BCG (Verem Aşısı)
  • DaBT-İPA-Hib (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio ve Hemofilus Influenza Tip b Aşısı)
  • KPA (Konjüge Pnömokok Aşısı)

4. Ay Aşıları

Dördüncü ayın sonunda, aşağıdaki aşıların ikinci dozları uygulanır:

  • DaBT-İPA-Hib (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio ve Hib aşısı)
  • KPA (Konjüge Pnömokok Aşısı)

6. Ay Aşıları

Altıncı ayın sonunda şu aşılar yapılır:

  • Hepatit B (Üçüncü Doz)
  • DaBT-İPA-Hib (Üçüncü Doz)
  • OPA (Oral Polio Aşısı, Çocuk Felci Aşısı)

1 Yaş ve Sonrası Aşılar

1 yaş sonrası görülen aşılarda, hatırlatma aşıları ve okula hazırlık aşıları bulunmaktadır. Bu aşılarla çocukların hastalıklara karşı vücut direnci de önemli ölçüde artar. Altıncı aydan sonra dokuzuncu ayda yapılan aşılar da yer alır.

  • 9. Ay: KKK (Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak Aşısı)
  • 12. Ay: Konjüge Pnömokok Aşısı, KKK (Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak) ve Suçiçeği Aşıları

1.5 Yaş Aşıları

Bebeklerin aşı takviminde bir buçuk yaş aşılara da önem verilmelidir. Bu aşılar, bebeklerin yaşamları sırasında hastalıklardan etkin bir şekilde korunmalarını sağlar.

  • DaBT-İPA-Hib
  • OPA (Oral Polio Aşısı)
  • Hepatit A (Birinci Doz)

2 Yaş Aşısı

Bebeklerin aşı takviminde iki yaş aşılarında yalnızca Hepatit A aşısının ikinci dozu bulunmaktadır. Ülkemiz, Hepatit A açısından orta derecede riskli bir ülke olduğu için bu aşı son derece önemlidir. İki doz yapılan Hepatit A aşısı, inaktif virüs aşısıdır.

1 Yaş Aşıları

4 Yaş Aşısı

Bebeklik aşıları iki yaşında tamamlandıktan sonra, çocukluk aşıları dört yaşında yapılır. Dört yaş diğer aşılar için uygun bir dönemdir.

  • DaBT-İPA-Hib (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio ve Hemofilus Influenza Tip b Aşısı)
  • KKK (Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak)

4 yaş aşısında, DaBT-İPA-Hib (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio ve Hib aşısı) ve KKK (Kızamık, Kızamıkçık ve Kabakulak) aşıları gerçekleştirilecektir.

13 Yaş Aşısı

Çocukların aşı takviminde en son aşı, 13 yaşında yapılacak olan TD aşısıdır. Erişkin tipi Difteri-Tetanoz aşısı yapılmalı ve böylelikle çocukların tetanoz aşıları tamamlanmış olacaktır.

Aşılarla İlgili Sık Sorulan Sorular

Aileler, doğumdan itibaren 13 yaşına kadar süren bebeklik ve çocuk aşılarını yaptırırken pek çok soru ile karşılaşıyor. Aşıların eksiksiz ve tam olarak yapılabilmesi için ailelerin aklındaki soru işaretlerinin giderilmesi gerekir. En çok sorulan sorular ve yanıtları şu şekildedir.

Aşılar neden önemlidir?

Aşılar, bebeğin hayatının başlangıcından itibaren tüm yaşamını etkileyecek önemli unsurlardır. Ülkemizde bazı virüsler ortadan kalkmış olsa da, bazı hastalıklar dünya genelinde hala varlığını sürdürüyor. Bu nedenle, çocuğunuzun ileride sorun yaşamaması için bu aşıları mutlaka yaptırmalısınız.

Virüslerle etkili bir şekilde savaşabilmek için vücut direnci yaşa bağlı olarak değişmektedir. Bebeklik döneminde kolayca atlatılabilecek bir hastalık, ileride daha zorlayıcı hale gelebilir. Aşılar sayesinde, bu virüsler kontrollü bir şekilde vücuda tanıtılır ve bağışıklık sistemi hastalıklara karşı hazırlıklı hale gelir. Bu önlem, ilerleyen yaşlarda oluşabilecek ciddi sağlık sorunlarının önüne geçer.

Bebeklerde aşı sonrası ateş normal mi?

Aşı sonrası bebeklerde huzursuzluk ve hafif ateş görülebilir. Özellikle bazı aşıların içeriğine bağlı olarak ateş yükselmesi sık rastlanan bir durumdur. Bu yan etkiler genellikle normaldir ve bebeğin bağışıklık sisteminin aşıya yanıt verdiğini gösterir. Ancak, bebeğinizin aşı olduğu gün daha dikkatli davranmalı, onu rahatlatmalı ve gerektiğinde doktorunuzun önerdiği yöntemlerle ateşini kontrol altında tutmalısınız.

Aşıların yan etkileri nelerdir?

Aşıların nadiren yan etkileri olabilir. Aşı olduğu gün bebeğinizde kızarıklık, döküntü, şişlik veya aşırı huzursuzluk gibi belirtiler fark ederseniz hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Bu tür belirtiler, ciddi alerjik reaksiyonların habercisi olabilir ve hızlı bir müdahale gerektirebilir.

Hangi durumlarda aşı ertelenmeli?

Bebeğinizin ateşi varsa ya da herhangi bir hastalığı bulunuyorsa, aşıyı ertelemeniz gerekebilir. Bu durumda, bebeğinizin vücut direnci zaten zayıf olacağı için aşı uygulaması daha fazla rahatsızlığa yol açabilecektir. Özellikle grip, ateş veya enfeksiyon gibi durumlarda, aşıların bebeğiniz tamamen iyileşene kadar birkaç gün ertelenmesi gerekebilir. Bu süreçte, doktorunuza danışarak en uygun zamanı belirlemeniz önemlidir.

Aşı Türleri Nelerdir?

Bebeklere ve çocuklara uygulanan aşılarda çeşitli türler bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı, aşılara Toksoid aşılar, tam hücre aşılar, fraksiyonel aşılar ve protein bazlı aşılar olarak ayırmaktadır.

Toksoid Aşılar: Zararlı bakterilerin toksinlerini etkisiz hale getirerek bağışıklık sağlar.

Tam Hücre Aşılar: Virüs ya da bakterinin tamamını içeren, zayıflatılmış veya inaktif hale getirilmiş aşılardır.

Fraksiyonel Aşılar: Bakteri veya virüsün belirli bir kısmını içeren aşılardır.

Protein Bazlı Aşılar: Bakteri ya da virüsün protein yapılarıyla bağışıklık kazandıran aşılardır.