Cilt İçin Vitamin C’nin Faydaları Nelerdir?
A vitamini, diğer vitaminler gibi vücudumuz için kritik bir bileşendir. Sadece göz ve üreme sağlığını desteklemekle kalmaz, aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı koruma sağlar. Ancak bu yazıda A vitamininin cilt sağlığı üzerindeki muazzam faydalarına odaklanacağız! Evet, doğru tahmin ettiniz; A vitamini, ciltteki kırışıklıkların görünümünü azaltmaktan sivilce tedavisine kadar birçok olumlu etkiye sahiptir. Şimdi, A vitamininin cilde sağladığı faydaları ve bu vitamini nereden elde edebileceğinizi birlikte inceleyelim.
A vitamini nedir?

A vitamininin cilt sağlığı üzerindeki faydalarını tartışmadan önce, A vitaminini ve işlevlerini anlamak önemlidir. A vitamini, cilt, göz ve üreme sağlığını desteklemenin yanı sıra bağışıklık sistemini güçlendiren hayati bir vitamindir. Yağda çözünebilen ve karaciğerde depolanan A vitamini, iki formda bulunur. İlki, retinol olarak da bilinen önceden oluşturulmuş A vitaminidir ve genellikle et, balık, kümes hayvanları ve süt ürünlerinde bulunur. Diğeri ise karotenoidler veya provitamin A olarak adlandırılır; bu form, genellikle meyve ve sebzeler gibi bitki bazlı gıdalarda bulunur ve yiyeceklere yoğun renk katmaktadır.
A vitamininin cilt için faydaları nelerdir?

Şimdi A vitamininin cilde sağladığı belirgin faydalara bakalım:
1. Kırışıklıkların görünümünü azaltabilir
2. Hiperpigmentasyonu önleyebilir
Hiperpigmentasyon, melanin adı verilen pigmentin aşırı üretimi sonucu deride meydana gelen koyu lekeler olarak bilinir. Güneş lekeleri, yaşlanma lekeleri ve akne izleri bu duruma örnektir.
Karotenoidler, çevresel faktörler olan kirlilik ve UV ışınlarından cildi korurken, retinoidler hücre yenilenmesini teşvik ederek güneş ve yaşlılık lekelerinin iyileşmesine yardımcı olur. Bu sayede daha eşit bir cilt tonu sağlanmış olur.
3. Sivilcelerin giderilmesine yardımcı olabilir
Amerikan Dermatoloji Derneği, hem ergenlerde hem de yetişkinlerde sivilce tedavisi için topikal retinoidlerin kullanılmasını önermektedir. Retinoidler, cildin yenilenmesini sağlayarak kir, yağ ve ölü deri hücrelerinin gözeneklerden temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, gözeneklerin ve akne izlerinin görünümünü azaltacak şekilde kolajen ve elastin üretimini destekler.
4. Sedef hastalığı tedavisinde kullanılabilir
Topikal retinoidler, kabarık cilt lekelerinin oluşumunu önler ve iltihaba neden olan sitokinlerin ve interlökinlerin üretimini azaltır. Bu nedenle, sedef hastalığını tedavi etmek için A vitamini içeren birçok ilaç bulunmaktadır.
A vitamini ihtiyacı nasıl karşılanır?

Pek çok insan, A vitamini gereksinimini besinler yoluyla kolayca karşılayabilir. Ancak eksiklik durumunda takviyeler veya doktor reçetesi ile retinoidler kullanarak bu ihtiyacı giderebilir. Yine de, takviye veya ilaç kullanmadan önce mutlaka bir uzmana danışmalısınız.
A vitamini içeren besinler
Retinoidler genellikle hayvansal gıdalarda bulunurken:
- Somon
- Sığır karaciğeri
- Balık
- Karides
- Yumurta
- Süt ve süt ürünleri
Karotenoidler ise çoğunlukla bitki bazlı gıdalarda yer alır:
- Havuç
- Domates
- Tatlı patates
- Lifli yeşil sebzeler
- Mango, kayısı ve erik gibi meyveler
A vitamini takviyeleri
Dengeli bir diyetle, ihtiyaç duyulan A vitamini gıdalardan yeterince alınabilir. Ancak A vitamini eksikliği söz konusu olduğunda, doktor gözetiminde aşağıdaki takviyeleri kullanabilirsiniz:
- A vitamini içeren multivitaminler
- Beta karoten (Provitamin A)
- Retinil asetat veya retinil palmitat (Önceden oluşturulmuş A vitamini)
- Provitamin A ve önceden oluşturulmuş A vitamini kombinasyonu
Reçeteli retinoidler
Reçeteli retinoidler, tıkanmış gözeneklerin temizlenmesi, sivilcelerin tedavisi, cilde hücre yenilenmesi kazandırma ve kırışıklık görünümünü azaltmak için dermatologlar tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Ancak bu tedavilerin etkileri, yalnızca kullanıldığı süre boyunca geçerlidir ve herkes üzerinde etkili olmayabilir. Bazı bireylerde yanma, batma, şişlik ve tahriş gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden, kişiselleştirilmiş tedavi seçenekleri için dermatologla görüşmek en iyi yaklaşımdır.
A vitaminini güvenli bir şekilde kullanmak için bilmeniz gerekenler

Sağlıklı bir cilt için oral veya topikal A vitamini kullanmak herkese uygun olmayabilir. Özellikle rosacea, egzama ve alerjik hastalıkları olan kişilerin, doktorlarına danışmadan topikal A vitamini kullanmamaları gerekir. Ayrıca, hormonal kaynaklı sivilcelerin tedavisinde topikal A vitaminleri etkili olmayabilir. Kontrolsüz kullanımı, egzama alevlenmeleri, UV ışığına karşı artan hassasiyet, cilt kuruluğu, kaşıntı ve kızarıklık gibi yan etkilere yol açabilir.
Oral A vitaminlerinin yan etkileri daha ciddi olabilir. Bu tür ilaçlar, mutlaka bir doktor gözetiminde kullanılmalıdır. Aksi takdirde baş ağrısı, bulanık görme, mide bulantısı, karaciğer hasarı ve doğum kusurları gibi önemli yan etkiler görülebilir.
Ayrıca, A vitamini bazı takviyeler ve ilaçlarla etkileşime girebilir. Örneğin, sedef hastalığı tedavisinde kullanılan asitretin, T hücreli lenfomaların cilt etkilerini tedavi etmek için kullanılan beksaroten ve kilo kaybında yardımcı olan orlistat gibi ilaçlarla birlikte kullanılması riskli olabilir. Hamilelikte doğum kusurlarına neden olabileceği için kesinlikle kullanılmamalıdır.
Sağlıklı bir cilt için ipuçları

Yeterli A vitamini almak elbette ki sağlıklı bir cilt için önemlidir, ancak bunun yanında aşağıdaki adımları uygulamak da cilt sağlığını korumada yardımcı olacaktır:
- Her gece 7 – 9 saat uyumaya çalışın.
- Antioksidan deposu bir diyet oluşturun.
- Her gün güneş koruyucu krem kullanın; kremi güneşe çıkmadan yaklaşık 20 dakika önce sürmeyi unutmayın.
- Aşırı güneşe maruz kalmaktan kaçının.
- Sigara içmeyin; eğer içiyorsanız azaltmayı veya bırakmayı deneyin.
- Yüze her sabah ve akşam yıkama uygulayın.
- Dermatoloğunuzla görüşerek cildinize uygun en iyi bakım rutinini belirleyin.
- Kullanacağınız ürünlerin içeriğine dikkat edin ve temiz ürünler tercih edin.
Güzellik Merkezlerine Gitmeye Gerek Yok! Pürüzsüz Bir Cilt İçin Evde Yapabileceğiniz 9 Şey
Kaynak: 1