En Büyük Yeraltı Şehirleri: Bambaşka Dünyalara Kapı Açan Gizemler

7 Şubat 2025| 7 Şubat 202518 Görüntüleme

Metropol şehirlerin sayısı arttıkça, gökyüzüne yükselen binalara alışsak da, geçmişte yerin altında devasa şehirlerin inşa edildiğini unutmamalıyız.

Tarih boyunca insanlar, yeryüzünde görkemli yapılar ve kaleler inşa ederken, yer altına da şehirler kurmayı ihmal etmemiştir. Günümüzde bulutlara ulaşan gökdelenlerle yarışır hale gelse de, geçmişte bu yeraltı kompleksleri hayatta kalma mücadelesinin önemli bir parçasıydı.

Bazı topluluklar, bulundukları coğrafyaların zorlu şartları nedeniyle yer altına yaşam kurarken, bazıları düşmanlarından saklanmak için bu yolu tercih etmiştir. Hala gizemini koruyan birçok yeraltı şehrü bulunuyor.
Günümüzde, Türkiye’nin Kapadokya Bölgesi’nde turistik ilgi gören birçok yeraltı kenti yer alıyor. Derinkuyu Yeraltı Şehri, dünyanın en muazzam yer altı şehirlerinden biri olma özelliğini taşıyor ve Kapadokya’da ziyaret edilebilen pek çok benzeri bulunuyor.

İşte Türkiye ve dünya üzerindeki en gizemli yeraltı şehirleri…

ORVIETO-İTALYA

İtalya’nın Umbria bölgesinde, Ortaçağ mimarisinin harika bir örneği olan Orvieto, tarihi dokusunu mükemmel bir şekilde korumaktadır. Kapadokya gibi pek çok yeraltı şehrine ev sahipliği yapan bu kentin ismi “boş alt şehir” anlamına gelmektedir. Orvieto’nun altında, el ile kazılmış bini aşkın mağara bulunmaktadır.

Orvieto yeraltı şehri

Orvieto’yu inşa etmeye, ilk olarak kuyular ve sarnıçlardan başlanmış. Sonrasında galerilerin eklenmesiyle, günümüzdeki halini almıştır. 2. Dünya Savaşı sırasında sığınak olarak kullanılan bu yeraltı şehirlerini birleştiren labirent tarzında tüneller ve mahzenler bulunmaktadır. İtalya’da iyi korunmuş tarihi yapılarıyla zamanda yolculuk yapma fırsatı bulabilirsiniz.

ELLORA MAĞARALARI-HİNDİSTAN

Göz alıcı tapınakları ve kendine has kültürüyle herkesin görmeyi arzuladığı Hindistan, yer altı şehirleri ile de dikkat çekiyor. Dünyanın en büyük oyma manastırı olan Ellora Mağaraları, toplam 34 mağaradan oluşuyor. Maharashtra eyaletinde yer alan bu mağaralar, Hint mitolojisindeki Vaishnavizm ve Shaktizm deyişlerinde adı geçen tanrı ve tanrıçaların görsellerini içermekte.

Devasa kaya kütlelerinin dikey olarak oyularak işlenmesiyle oluşturulan tapınakta, Budist, Hindu ve Jain tapınakları bir araya getirilmiştir. Ortada yer alan ana tapınak Kaisala, oyma sanatının en güzel örneklerini sunmaktadır. Tahminen 150 yılda tamamlandığı düşünülen Ellora Mağaraları’nda geniş avlular ve rahibelerin konakladığı yapılar da bulunmaktadır.

PERA ANTİK KENTİ- ÜRDÜN

Masalsı yapısıyla unutulmaz bir atmosfer sunan Petra, Kızıldeniz ve Basra Körfezi bölgelerinde önemli bir ticaret merkezi olarak hizmet vermekte. İsviçreli kaşif Johann Burckhardt tarafından keşfedilene kadar yalnızca göçebe Araplar ve tüccarlar tarafından bilinen bu kayıp şehir, gizemini hala koruyor. Antik Kent, Ürdün denilince akla gelen kartpostallara konu olan efsanevi mimari harikalardan biridir.

Gün ortasında çölün pembe, kırmızı ve turuncu renklerine bürünen Petra, Nebatiler tarafından inşa edilmiştir. Bu eşsiz renkler nedeniyle “Rose City” olarak anılan kentin olağanüstü mimarisinin nasıl ortaya çıktığı merak edilmektedir. Ayrıca, bu şehir, Indiana Jones filmlerine de ev sahipliği yapmıştır.

WİELİCZKA TUZ MADENİ- POLONYA

Dünyanın en büyük yer altı tuz madeni olan Wieliczka, 15 milyon yıl önce denizlerin çekilmesiyle oluşmuştur. Geçmişte maden olarak işletilen bu yer, günümüzde turistik ziyaretlere açıktır. Maden içerisinde, tamamen tuzdan yapılmış görkemli bir kilise, kabartmalar, salonlar ve heykeller mevcuttur.

Madenden çıkarılan tuzları yukarıya taşımak için kullanılan mekanizma, mühendislik dehasıyla görenleri hayrete düşürmektedir. Karanlık bir maden düşüncesi akıllara gelse de, Wieliczka yüksek tavanlarıyla ferah bir atmosfer sunmaktadır. Bembeyaz tuzdan yapılmış sanat eserleri ve kristal avizelerle dolu şapel, sizlere tarihi bir saray gezisi yapıyormuşsunuz hissi verecektir.

EDİNBURGH MAHZENLERİ- İSKOÇYA

İskoçya’nın başkenti Edinburgh’da, fantastik hikayeleriyle ünlü olan mahzenlerin 1700’li yıllardan kalma olduğu düşünülmektedir. Uzun yıllar süren gizeminin sebebi olarak, bazıları tarafından sorgu merkezi veya seri katiller üzerinde deneyler için kullanıldığı, bazıları tarafından ise zanaatkârların çalıştığı ya da yasadışı malzemelerin saklandığı depo olarak kullanıldığı söylenmektedir.

DİXİA CHENG- ÇİN

Çin’in başkenti Pekin’de, düşman saldırılarından korunmak amacıyla inşa edilen Dixia Cheng, “yer altının Çin Seddi” olarak adlandırılmaktadır. Diğer şehirlere göre daha yakın bir tarihte yapılan bu sığınak, özellikle bombalamalardan ve nükleer saldırılardan korunmak için tasarlanmıştır.

Sığınakta okul, hastane, tiyatro ve restoran gibi temel hizmet alanlarının bulunduğu Dixia Cheng’e, toplamda 100 gizli giriş kullanarak ulaşılabiliyor. Mahzen, hiç dikenmek zorunda kalmadığı için 2000 yılından sonra turistik ziyaretlere açılmıştır.

DERİNKUYU-NEVŞEHİR

Türkiye’nin turizm cenneti Kapadokya, doğal güzellikleri olan peri bacalarının yanı sıra yer altı şehirleriyle de dikkat çekmektedir. Kapadokya Bölgesi’ndeki 36 yeraltı şehrinin en iyi korunmuş olanı olan Derinkuyu, 8 katlı yapısıyla öne çıkmaktadır. Buraya gelen her turistin mutlaka ilk ziyaret ettiği yerlerden biri olan Derinkuyu, yer yüzü bağlantısı olmayan kısımları dahil 70 bin ile 80 bin metreye kadar uzanmasına rağmen, yalnızca 2500 kilometrekarenin ziyarete açıldığını belirtmek önemlidir.

İçerisinde kilise, mezarlık, şaraphane, ahır, mutfak, havalandırma kanalları, oturma alanları ve koridorlar barındıran Derinkuyu, neredeyse bir kasabanın tüm hizmetlerine sahip. M.Ö 8. yüzyıla kadar giden tarihiyle etkileyici olan şehir, Roma zulmünden kaçan ilk Hristiyanların sığınak olarak kullandığı rivayet edilmektedir.