Atıksız Mutfak ve Sürdürülebilirlik: Bilmeniz Gerekenler | obilet.com
Son yıllarda en sık tartışılan kavramlar arasında atıksız yaşam ve sadeleşme önemli bir yer tutuyor. Hatırlayanlar için, Le Cordon Bleu ve Özyeğin Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen ‘Gastronomi Trendleri Buluşması’ etkinliğinin 2019 yılında belirlediği tema da ‘Atıksız Mutfak ve Sürdürülebilirlik’ olmuştu.
Her şey aslında karar vermekle başlıyor. Kendi kendinize yetmeye başladığınızda ve bu yönde bir karar aldığınızda, atıksız yaşam için en önemli adımı atmış oluyorsunuz. Ancak atıksız mutfak ve sürdürülebilirlik kavramları, bütünsel bir yaklaşım benimsenildiğinde çok daha geniş kitlelere ulaşan etkiler yaratıyor.
Üreticilerden şeflere, işletmecilerden seyahat acentelerine kadar, gıda ile ilişkili tüm sektörler, sivil toplum kuruluşları atıksız mutfak ve sürdürülebilirlik için adım atmaya başladığında gıda israfının önünü almak daha da kolaylaşabilir.
1) Alışveriş Listesi Oluşturun
Mutfak alışverişine çıkmadan önce bir liste oluşturmak, hem ev ekonomisi hem de atıksız mutfak için atılacak en basit yöntemlerden biri olmasına rağmen oldukça önemli bir adımdır.
Haftalık yemek planınızı yaparak alışverişe giderseniz, sadece ihtiyacınız olanları satın alırsınız. Böylece hafta sonu geldiğinde elinizde bir yığın sebze meyve kalmaz.
2) Pişirme ve Saklama Yöntemlerinizi Değiştirin
Yemek hazırlarken enerji tasarrufu sağlamak için düdüklü tencereyi kullanmayı düşünebilirsiniz. Bu şekilde yemekleriniz hem hızlı bir şekilde pişer hem de vitamin kaybını asgariye indirirsiniz.
Ertesi güne kalan yemeklerinizi ise plastik kaplar yerine cam kaplarla ya da geri dönüştürülebilir malzemelerle üretilmiş kaplarla saklayabilirsiniz.
3) Kendi Kendinize Yetebileceğinizi Unutmayın
Bana göre atıksız bir yaşama geçişin ilk adımı mutfaktan başlar. Kendi yoğurdunuzu ve ekmeğinizi yapmaya başlamak bile atıksız yaşama geçiş için oldukça büyük bir adımdır.
Pandemi sürecinde pek çok kişi bu adımı attı; şimdi önemli olan bunu devam ettirmektir.
4) Artanları ‘Atık’ Olarak Görmeyin
Atıksız mutfakta bir sonraki adım, yemek yaparken kullandığınız sebze ve meyveden maksimum verim almak olmalıdır.
Örneğin, kabak dolması yapıyorsanız, kabak içlerini bir kenara ayırarak yumurtalı kavurma veya mücver yapabilirsiniz. Kabuklarından ise kaşkarikas hazırlayarak kabağı sıfır atık mantığıyla kullanabilirsiniz.
5) Kalan Yemeklere İkinci Bir Şans Verin
Artan yemekleri ertesi günde yemek istemiyorsanız, başka bir yemeğe dönüştürebilirsiniz. Örneğin, kalan ekmeklerden kruton veya galeta unu, kalan keklerden ise fırında kurutarak lezzetli biscottiler yapabilirsiniz.
Artan sebze yemeklerini çorba, haşlanmış sebzeleri püre, domatesin kabuklarını sosa, meyve kabuklarını reçele ya da kompostoya, biber çekirdeklerini ise baharata dönüştürebilirsiniz.
Tutmayan yoğurttan lor peyniri yapabilir ve kalan çiğ sebze meyvelerden detoks suyu hazırlayabilirsiniz.
6) Kendi Sebzenizi Meyvenizi Yetiştirin
Kendi sebze ve meyvenizi yetiştirmek için büyük bahçelere ihtiyacınız yok. Balkonunuzda saksıda domates, biber, salatalık veya çilek gibi ürünler yetiştirebilirsiniz.
Kendi yetiştirdiğiniz sebzelerle yemek pişirmenin keyfine bir kez vardığınızda, devam etme isteği duyacaksınız.
7) Kompost Yapın
Yumurta kabukları, meyve çekirdekleri, sebze kabukları gibi kullanmadığınız atıkları kompost yaparak geri dönüştürebilir ve doğaya kazandırabilirsiniz.
Farklı atıkların bir araya getirilmesiyle kolayca hazırlayabileceğiniz kompostu daha sonra sebze meyve yetiştirmek için gübre olarak kullanabilirsiniz.
8) Geri Dönüşümü Mutfaklarınıza Taşıyın
Atıksız bir mutfak oluşturmak, meyve ve sebzelerin her parçasını değerlendirmekle sınırlı değildir. Mutfağın her yönünde tasarruf ve geri dönüşüme dikkat etmek de önemlidir.
Örneğin, sebze ve meyvelerinizi yıkarken kullandığınız suyu biriktirerek çiçeklerinizi sulayabilir, plastik saklama kapları yerine cam kaplar kullanabilir ve pazar alışverişlerinizde plastik poşetler yerine file veya bez çantalar tercih edebilirsiniz.
9) Paylaşmanın Keyfine Varın
Diyelim ki haftalık listenizi hazırlayamadan alışverişe çıktınız ve ihtiyacınızdan çok daha fazlasını aldınız.
Tüketemediğiniz sebzelerle nefis tarifler hazırlayıp komşularınızla veya arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz. Hem paylaşmanın mutluluk getirdiğini de unutmamak gerekir.